Druk nr 267

22 lipca 1999 r.

 

SENAT

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

IV KADENCJA

MARSZAŁEK SEJMU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Pani
Alicja GRZEŚKOWIAK
MARSZAŁEK SENATU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Zgodnie z art. 121 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przesłać Pani Marszałek do rozpatrzenia przez Senat uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na 55. posiedzeniu w dniu 22 lipca 1999 r. ustawę o języku polskim.

(-) Maciej Płażyński


USTAWA

z dnia 22 lipca 1999 r.
o języku polskim

Język polski jest dobrem kultury narodowej i wyrazem narodowej tożsamości. Ochrona języka polskiego jest obowiązkiem wszystkich organów Rzeczypospolitej Polskiej i powinnością jej obywateli.

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Przepisy ustawy dotyczą używania i ochrony języka polskiego w działalności publicznej oraz w obrocie prawnym w Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 2.

Język polski jest językiem urzędowym:

1) konstytucyjnych organów państwa,

2) organów jednostek samorządu terytorialnego i podległych im instytucji w zakresie, w jakim wykonują zadania publiczne,

3) terenowych organów administracji publicznej,

4) instytucji powołanych do realizacji określonych zadań publicznych,

5) organów, instytucji i urzędów podległych organom wymienionym w pkt. 1 i pkt 3, powołanych w celu realizacji zadań tych organów, a także organów państwowych osób prawnych w zakresie, w jakim wykonują zadania publiczne,

6) organów samorządu innego niż samorząd terytorialny oraz organów organizacji społecznych, zawodowych, spółdzielczych i innych podmiotów wykonujących zadania publiczne.

Art. 3.

1. Ochrona języka polskiego polega w szczególności na:

1) dbaniu o poprawne używanie języka,

2) przeciwdziałaniu jego wulgaryzacji,

3) upowszechnianiu wiedzy o nim i doskonaleniu sprawności językowej,

4) promocji języka polskiego w świecie,

5) wspieraniu nauczania języka polskiego w kraju i za granicą, w tym organizowaniu egzaminów państwowych z języka polskiego.

2. Do ochrony języka polskiego są obowiązane wszystkie organy władzy publicznej oraz instytucje i organizacje uczestniczące w życiu publicznym.

3. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określa, w drodze rozporządzenia, zasady prowadzenia egzaminów państwowych z języka polskiego dla cudzoziemców ubiegających się o urzędowe poświadczenie jego znajomości.

Rozdział 2

Używanie języka polskiego

Art. 4.

1. Podmioty wykonujące zadania publiczne w Polsce dokonują wszelkich czynności urzędowych w języku polskim, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do oświadczeń składanych organom, o których mowa w art. 2.

Art. 5.

Umowy międzynarodowe zawierane przez Rzeczpospolitą Polską sporządza się w języku polskim, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Art. 6.

1. Języka polskiego używa się w obrocie prawnym w Polsce pomiędzy podmiotami polskimi oraz gdy jedną ze stron jest podmiot polski. Dotyczy to w szczególności nazewnictwa towarów i usług, ofert, reklamy pisanej i mówionej, instrukcji obsługi, informacji o właściwościach towarów i usług, warunków gwarancji, etykiet towarów, faktur, rachunków i pokwitowań.

2. Posługiwanie się w obrocie prawnym w Polsce wyłącznie obcojęzycznymi określeniami, z wyjątkiem nazw własnych, jest zakazane.

3. Towary i usługi zawierające opisy obcojęzyczne oraz obcojęzyczne oferty i reklamy wprowadzane do obrotu prawnego, o którym mowa w ust. 1, muszą jednocześnie posiadać polską wersję językową.

Art. 7.

1. Umowy, których wykonanie ma nastąpić na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zawierane z podmiotami polskimi oraz umowy zawierane przez podmioty mające siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce sporządza się w języku polskim.

2. Umowa sporządzona w języku polskim może mieć wersję lub wersje obcojęzyczne. Jeżeli strony nie postanowiły inaczej, podstawą wykładni takiej umowy jest jej wersja polskojęzyczna.

3. Do umów zawartych z naruszeniem ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio art. 74 § 1 zdanie pierwsze oraz art. 74 § 2 Kodeksu cywilnego.

Art. 8.

Język polski jest językiem nauczania oraz językiem egzaminów i prac dyplomowych w szkołach publicznych i niepublicznych wszystkich typów, w państwowych i niepaństwowych szkołach wyższych oraz w placówkach oświatowych i innych instytucjach edukacyjnych, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Art. 9.

1. Napisy i informacje w urzędach i instytucjach użyteczności publicznej, a także przeznaczone do odbioru publicznego oraz w środkach transportu publicznego sporządza się w języku polskim.

2. Nazwom i tekstom w języku polskim mogą towarzyszyć wersje w przekładzie na język obcy w wypadkach i granicach określonych w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

Art. 10.

Przepisy art. 4-6 oraz art. 8 i art. 9 nie dotyczą:

1) nazw własnych, o ile nie mają odpowiednika w języku polskim,

2) obcojęzycznych dzienników, czasopism, książek oraz programów komputerowych,

3) działalności dydaktycznej i naukowej szkół wyższych, szkół i klas z obcym językiem wykładowym lub dwujęzycznych, nauczycielskich kolegiów języków obcych, a także nauczania innych przedmiotów, jeżeli jest to zgodne z przepisami szczególnymi,

4) działalności naukowej i artystycznej,

5) zwyczajowo stosowanej terminologii naukowej i technicznej,

6) znaków towarowych, nazw handlowych oraz oznaczeń pochodzenia towarów i usług.

Rozdział 3

Ochrona języka polskiego oraz zasady postępowania

Art. 11.

1. Instytucją opiniodawczo-doradczą w sprawach używania języka polskiego jest Rada Języka Polskiego, zwana dalej "Radą", działająca jako komitet problemowy w rozumieniu art. 34 ustawy z dnia 25 kwietnia 1997 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz.U. Nr 75, poz. 469 i Nr 141, poz. 943).

2. Nie rzadziej niż co dwa lata Rada przedstawia ministrom właściwym do spraw kultury i do spraw oświaty i wychowania oraz Prezesowi Polskiej Akademii Nauk pisemną opinię o stanie ochrony języka polskiego w rozumieniu art. 3.

Art. 12.

1. Rada, na wniosek ministra właściwego do spraw kultury, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, Prezesa Polskiej Akademii Nauk lub z własnej inicjatywy wyraża, w drodze uchwały, opinie o używaniu języka polskiego w działalności publicznej i obrocie prawnym oraz ustala zasady ortografii i interpunkcji języka polskiego.

2. Towarzystwa naukowe, stowarzyszenia twórców i szkoły wyższe mogą zwracać się do Rady w sprawach używania języka polskiego.

Art. 13.

1. Każdy organ, o którym mowa w art. 2, może zasięgnąć opinii Rady w wypadku wystąpienia w toku czynności urzędowych istotnych wątpliwości dotyczących użycia języka polskiego.

2. Producent, importer oraz dystrybutor towaru lub usługi, dla których w języku polskim brak jest odpowiedniej nazwy, może wystąpić z wnioskiem do Rady o udzielenie opinii co do odpowiedniej formy językowej dla oznaczenia tego towaru lub usługi.

Rozdział 4

Przepisy karne

Art. 14.

1. Kto narusza obowiązki określone w niniejszej ustawie podlega karze grzywny.

2. W razie ukarania za wykroczenia, o których mowa w ust. 1, można orzec nawiązkę nie wyższą niż 100 000 zł. z przeznaczeniem na Fundusz Promocji Twórczości ustanowiony na podstawie art. 111 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. Nr 24, poz.83 i Nr 43, poz. 170 oraz z 1997 r. Nr 43, poz. 272 i Nr 88, poz. 554).

Rozdział 5

Zmiany w przepisach obowiązujących i przepisy końcowe

Art. 15.

W ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 1993 r. Nr 7 poz. 34, z 1995 r. Nr 66, poz. 335 i Nr 142, poz. 701, z 1996 r, Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 121, poz. 770) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 18 dodaje się ust. 5 w brzmieniu:

"5. Nadawcy dbają o poprawność języka swoich programów i przeciwdziałają jego wulgaryzacji.";

2) w art. 21 w ust. 1 dodaje się pkt. 6a w brzmieniu:

"6a) upowszechnianie wiedzy o języku polskim.".

Art. 16.

Traci moc dekret z dnia 30 listopada 1945 r. o języku państwowym i języku urzędowania rządowych i samorządowych władz administracyjnych (Dz.U. Nr 57, poz. 324).

Art. 17.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.