U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 31 marca 1999 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 18 marca 1999 r ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

  1. w art. 1 w pkt 1 wyrazy "w zarządzie" zastępuje się wyrazami "w trwałym zarządzie, zwanym dalej "zarządem",";
  2. w art. 1 w pkt 2 skreśla się lit. a) i oznaczenie lit. b);
  3. w art. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
    "3) w art. 10:
    a) w ust. 1:
    - w pkt 1 wyraz "trzech" zastępuje się wyrazem "dwóch",
    - w pkt 2 wyraz "trzech" zastępuje się wyrazem "dwóch",
    - dodaje się pkt 3a w brzmieniu:
    "3a) jednego przedstawiciela Krajowej Rady Izb Rolniczych,",
    - pkt 4 otrzymuje brzmienie:
    "4) pięciu przedstawicieli powoływanych spośród kandydatów zgłoszonych przez związki zawodowe rolników, społeczno-zawo
    dowe organizacje rolników, związki zawodowe pracowników rolnictwa, rolnicze związki spółdzielcze, związki dzierżawców, administratorów i właścicieli nieruchomości rolnych oraz organizacje pracodawców rolnych - o zasięgu krajowym.",
    b) dodaje się ust. 14
    w brzmieniu:
    "14. Organem opiniodawczym i doradczym dyrektora oddziału terenowego Agencji jest Rada Społeczna w składzie 9 osób. Radę Społeczną powołuje wojewoda właściwy miejscowo dla siedziby oddziału terenowego Agencji, spośród kandydatów zgłoszonych p
    rzez organizacje związkowe, społeczno-zawodowe, wojewódzkie izby rolnicze, związki dzierżawców i pracowników rolnych działające w danym województwie. Przewodniczącego Rady Społecznej wybiera i odwołuje Rada Społeczna Agencji.";";
  4. w art. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
    "5) w art. 13:
    a) skreśla się wyrazy "niezwłocznie po utworzeniu Agencji," i wyraz "jednak",
    b) wyrazy "31 grudnia 1997 r." zastępuje się wyrazami "31 grudnia 2000 r.";";
  5. w art. 1 w pkt 7 w lit. a), w ust. 2 wyrazy "0,2 decytony" zastępuje się wyrazami "20 kg";
  6. w art. 1 w pkt 12 po lit. b) dodaje się lit. b1) w brzmieniu:
    "b1) dodaje się ust. 5a i 5b w brzmieniu:
    "5a. Na wniosek zainteresowanego złożony do dnia 31 grudnia 1999 r. Agencja zwróci nieodpłatnie nieruchomość wchodzącą w skład Zasobu byłemu właścicielowi lub jego spadkobiercom, jeżeli nieruchomość została przejęta na rzecz Skarbu Państwa przed dniem 1 stycznia 1992 r. bez odszkodowania.
    5b. Przepisu ust. 5a nie stosuje się do nieruchomości, o których mowa w art.29 ust. 1a.",";
  7. w art. 1 dodaje się pkt 12a w brzmieniu:
    "12a) w art. 27:
    a) dotychczasową treść oznacza się jako ust. 3,
    b) dodaje się ust. 1 i 2 w brzmieniu:
    "1. W celu ograniczenia koncentracji własności gruntu rolnego ogranicza się zakup gruntu z zasobów Agencji do 100 hekta
    rów dla jednej osoby fizycznej oraz 500 hektarów w przypadku spółki prawa handlowego i spółdzielni, zawiązanych przez rolników.
    2. Decyzje o sprzedaży powyżej 100 hektarów wymagają pozytywnej opinii Rady Nadzorczej Agencji.";";
  8. w art. 1 w pkt 13 w lit. a), w ust. 1 w zdaniu wstępnym po wyrazach "art. 17b ust. 4" dodaje się wyrazy ", art. 24 ust. 5a";
  9. w art. 1 w pkt 13 w lit. b), w ust. 1f po wyrazach "w ust. 1" dodaje się wyrazy ", z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5a";
  10. w art. 1 w pkt 13 w lit. e), w ust. 3b w zdaniu wstępnym wyrazy "może zastrzec" zastępuje się wyrazami "zastrzega na wniosek właściwej terytorialnie izby rolniczej";
  11. w art. 1 w pkt 13 w lit. e), w ust. 3b w zdaniu wstępnym po wyrazie "wyłącznie" dodaje się wyrazy "następujące osoby zamieszkałe na obszarze gminy lub gmin sąsiednich";
  12. w art. 1 w pkt 13 w lit. e), w ust. 3b:
    a) w pkt 1 skreśla się wyrazy "do powierzchni nie przekraczającej stu hektarów przeliczeniowych w rozumieniu przepisów o podatku rolnym",
    b) w pkt 2 skreśla się wyrazy "o powierzchni nie większej niż określona w pkt 1",
    c) w pkt 6 skreśla się wyrazy "o powierzchni nie większej niż określona w pkt 1";
  13. w art. 1 w pkt 13 w lit. e), w ust. 3b dodaje się pkt 2a w brzmieniu:
    "2a) spółki utworzone przez pracowników zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, lub";
  14. w art. 1 w pkt 14, w art. 30 w ust. 2 wyrazy "jednej decytony" zastępuje się wyrazami "100 kg";
  15. w art. 1 w pkt 15 w lit. b), w ust. 4 w pkt 1 wyrazy "4 %" zastępuje się wyrazami "1/4";
  16. w art. 1 w pkt 15 w lit. b), w ust. 4 w pkt 1 wyraz "dwukrotność" zastępuje się wyrazami "1/2";
  17. w art. 1 skreśla się pkt 18;
  18. w art. 1 w pkt 19 skreśla się wyraz "trwały" oraz wyrazy ", zwany dalej "zarządem"";
  19. w art. 1 dodaje się pkt 21a w brzmieniu:
    "21a) w art. 38 dodaje się ust. 5 i 6 w brzmieniu:
    "5. Ogranicza się wielkość powierzchni gruntu rolnego dzierżawionego przez jedną osobę fizyczną do 500 hektarów oraz w przypadku spółki prawa handlowego i spółdzielni, zawiązanych przez rolników do 1500 hektarów.
    6. Przedłużenie dotyc
    hczasowych umów najmu i dzierżawy będzie ograniczone do powierzchni określonych w ust. 5.";";
  20. w art. 1 w pkt 23, w art. 39 w ust. 5 po zdaniu pierwszym dodaje się zdanie w brzmieniu:
    "Wypowiedzenie umowy dzierżawy dotyczące części nieruchomości pociąga za sobą odpowiednie zmniejszenie czynszu.";
  21. w art. 1 w pkt 24 w lit. a), w ust. 2 po zdaniu pierwszym dodaje się zdanie w brzmieniu:
    "Wysokość czynszu może być renegocjowana w przypadku znacznej zmiany warunków gospodarowania.";
  22. po art. 5 dodaje się art. 5a w brzmieniu:
    "Art. 5a. W ustawie z dnia 29 grudnia 1993 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1994 r. Nr 1, poz. 3) skreśla się art. 17.".

MARSZAŁEK SENATU

Alicja GRZEŚKOWIAK


UZASADNIENIE

Senat podzielił w zasadzie stanowisko Sejmu co do pożądanych kierunków zmian zasad, regulujących gospodarowanie nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, wprowadzając ważne poprawki merytoryczne jedynie w odniesieniu do kilku problemów.

Pierwszą sprawą, którą Senat proponuje uregulować inaczej, niż w tekście ustawy przyjętym przez Sejm, jest uczestnictwo organizacji funkcjonujących poza Agencją w przygotowywaniu ważniejszych decyzji dotyczących jej funkcjonowania. Izba proponuje w tym zakresie zwiększenie wpływu struktur zrzeszających rolników, zmieniając na ich korzyść ustawowy skład Rady Nadzorczej Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz tworząc dodatkowo Rady Społeczne współdziałające z oddziałami terenowymi AWRSP. Podobny cel ma także zagwarantowanie udziału izb rolniczych w podejmowaniu decyzji o ograniczeniu przetargu na sprzedaż nieruchomości przez Agencję.

Drugą ważną sprawą ujętą w uchwale jest modyfikacja zasad organizowania przetargów ograniczonych. Senat spojrzał na prawne ramy przetargu jako na ważny element polityki rolnej i dokonał w tym zakresie modyfikacji z jednej strony ograniczających krąg uczestników przetargu do osób zamieszkałych w sąsiedztwie, z drugiej zaś - usuwających ograniczenia obszarowe (100 hektarów przeliczeniowych) w odniesieniu do nich.

Jednocześnie jednak Senat wprowadził ograniczenia powierzchni nieruchomości z Zasobu, mogącej być przedmiotem jednorazowego zakupu oraz powierzchni gruntów, które mogą być dzierżawione przez jeden podmiot, opowiadając się za równoważeniem struktury rolnej jako jednym z celów Agencji.

Kolejnym elementem uwzględnionym w poprawkach Senatu jest zadośćuczynienie tym, których w przeszłości pozbawiono własności nieruchomości bez odszkodowania. Wprowadzony przez Senat przepis zobowiąże Agencję do zwrotu, na wnioski zainteresowanych, takich gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Rozważając funkcjonowanie systemu zbywania nieruchomości z Zasobu a w szczególności - preferencje dla nabywców w postaci odraczania należności i rozkładania ich na raty - Senat uznał, że przyjęte przez Sejm graniczne wartości oprocentowania nie odpowiadają obecnej sytuacji ekonomicznej i zaproponował ich obniżenie oraz uelastycznienie granicy dolnej.

Natomiast skreślając art. 17 w ustawie z dnia 29 grudnia 1993 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1994 r. Nr 1, poz. 3) Senat usunął ograniczenie dotykające silnie repatriantów zamierzających nabyć nieruchomości rolne z Zasobu.

Pozostałe poprawki mają charakter legislacyjny. M. in. Izba zaproponowała, uwzględniając znaczenie praktyczne regulacji i szeroki krąg zainteresowanych jej treścią, aby w miejsce mniej znanej, pochodnej jednostki układu SI - decytony - wprowadzić powszechnie stosowany, również akceptowalny w świetle zobowiązań międzynarodowych kilogram.