U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 21 marca 2002 r.

w sprawie ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 28 lutego 2002 r. ustawy o europejskich radach zakładowych oraz sposobach informowania pracowników i konsultacji z pracownikami w przedsiębiorstwach i grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

tytuł ustawy otrzymuje brzmienie:

"o europejskich radach zakładowych";

2)

w art. 1 w ust. 1 w zdaniu pierwszym wyrazy "sposoby informowania pracowników i konsultacji z pracownikami" zastępuje się wyrazami "inne sposoby realizacji prawa pracowników do informacji i konsultacji" oraz skreśla się wyrazy ", w celu realizacji prawa pracowników do informacji i konsultacji";

3)

w art. 1 w ust. 2 w pkt 1 - 3 oraz w ust. 3, w art. 2 w pkt 5, 6 i 9, w art. 3 w ust. 3, w art. 6 w ust. 1 i 2, w art. 8 w ust. 4 i 5, w art. 9 w ust. 3, w art. 10, w art. 13 w zdaniu pierwszym, w art. 14 w ust. 1 w zdaniu pierwszym oraz w ust. 3, w art. art. 15 w ust. 1 i 3, w art. 16 w ust. 2 i 3, w art. 19 w ust. 1 w zdaniu wstępnym oraz w ust. 2, w art. 20 w pkt 1 - 3, w art. 22 w ust. 3 w zdaniu drugim, w art. 24 w zdaniu pierwszym, w art. 25 w ust. 1, w art. 28 w ust. 2, w art. 29 w ust. 4, w art. 30 w ust. 1 i w ust. 2 w zdaniu pierwszym i drugim, w art. 31, w art. 34 w ust. 2 w zdaniu drugim, w art. 35 w ust. 1, w art. 36 w ust. 1 w zdaniu pierwszym i drugim oraz w ust. 4 i w art. 39 w zdaniu wstępnym użyte w różnych przypadkach wyrazy "zarząd centralny" zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami "centralne kierownictwo";

4)

w art. 1 w ust. 2:

a) w pkt 2 wyrazy "zarząd ten wyznaczył" zastępuje się wyrazami "centralne kierownictwo wyznaczyło",

b) w pkt 3 wyrazy "nie wyznaczył" zastępuje się wyrazami "nie wyznaczyło";

5)

w art. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) przedsiębiorcy - należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną oraz niemającą osobowości prawnej spółkę prawa handlowego, która zawodowo, we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą, jak również działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,";

6)

w art. 2 w pkt 8 wyraz "powołaną" zastępuje się wyrazem "utworzoną";

7)

w art. 2 pkt 9, w art. 5 w ust. 2, w art. 6 w ust. 1, w art. 14 w ust. 1, w tytule rozdziału 3, w art. 17 w ust. 1, w art. 19 w ust. 2 oraz w art. 20 w pkt 3 po wyrazie "ustaleniu" dodaje się wyraz "innego";

8)

w art. 5 w ust. 1 i 2 , w art. 9 w ust. 4, w art. 13 w zdaniu drugim, w art. 14 w ust. 1 w zdaniu drugim, w art. 15 w ust. 2, w art. 17 w ust. 1 i 2, w art. 18 w ust. 1 , w art. 22 w ust. 3 w zdaniu pierwszym, w art. 24 w zdaniu drugim, w art. 29 w ust. 1 i 2, w art. 34 w ust. 2 oraz w art. 38 w ust. 4 wyrazy "Zarząd centralny" zastępuje się wyrazami "Centralne kierownictwo";

9)

w art. 5 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Zarząd centralny zapewni warunki i środki niezbędne do utworzenia lub ustanowienia europejskiej rady zakładowej albo ustalenia innego sposobu informowania pracowników i konsultacji z pracownikami.";

10)

w art. 5 w ust. 2 wyraz "powołaniu" zastępuje się wyrazem "utworzeniu";

11)

w art. 7 w ust. 2 po wyrazach "państwa członkowskiego" dodaje się wyrazy ", na terenie którego działa przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym,";

12)

w art. 7 ust. 2 po wyrazach "wyznacza się lub wybiera" dodaje się wyrazy "co najmniej";

13)

w art. 14 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Przed rozpoczęciem negocjacji z zarządem centralnym specjalny zespół negocjacyjny ma prawo odbycia każdorazowo narady we własnym gronie.";

14)

w art. 14 w ust. 4 wyraz "powołanych" zastępuje się wyrazem "wybranych";

15)

w art. 16 w ust. 1 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:

"W przypadku równej liczby głosów decyduje głos członków z państwa członkowskiego o największej liczbie zatrudnionych pracowników.";

16)

w rozdziale 2 dodaje się art. 16a w brzmieniu:

"Art. 16a. 1. Specjalny zespół negocjacyjny rozwiązuje się z mocy prawa z dniem następującym po dniu zawarcia porozumienia o ustanowieniu europejskiej rady zakładowej lub o ustaleniu innego sposobu informowania pracowników i konsultacji z pracownikami, bądź podjęcia uchwały, o której mowa w art. 16 ust. 2 lub postanowienia, o którym mowa w art. 20 pkt 1.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadkach określonych w art.  20 pkt 2 i 3 ustawy.";

17)

w art. 18 w ust. 1 w zdaniu pierwszym wyraz "powoływania" zastępuje się wyrazami "ustanowienia";

18)

w tytule rozdziału 4 wyraz "Powołanie" zastępuje się wyrazem "Utworzenie";

19)

w art. 22 w ust. 1 po wyrazach "państwa członkowskiego" dodaje się wyrazy ", na terenie którego działa przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym,";

20)

w art. 22 w ust. 3 w zdaniu trzecim wyraz "powołania" zastępuje się wyrazami "wyznaczenia lub wyboru";

21)

w art. 24 w zdaniu pierwszym wyrazy "specjalnego zespołu negocjacyjnego" zastępuje się wyrazami "europejskiej rady zakładowej";

22)

w art. 25 w ust. 2 wyraz "powołuje" zastępuje się wyrazem "wybiera";

23)

w art. 29 w ust. 4 po wyrazie "zawiadamia" dodaje się wyrazy "co najmniej na 14 dni przed terminem spotkania";

24)

w art. 30 w ust. 1 i 2 wyraz "niepowołania" zastępuje się wyrazem "niewybrania,";

25)

art. 32 otrzymuje brzmienie:

"Art. 32. Członkowie europejskiej rady zakładowej przekazują przedstawicielom pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach lub grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, a w przypadku ich braku, samym pracownikom, treść informacji i wyniki konsultacji uzyskane zgodnie z przepisami niniejszego rozdziału.";

26)

w art. 34 w ust. 1 oraz w art. 36 w ust. 5 użyte dwukrotnie w różnych przypadkach wyrazy "zarząd centralny" zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami "centralne kierownictwo";

27)

w art. 40 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"W tych sprawach oskarżycielem publicznym jest inspektor pracy.";

28)

po art. 40 dodaje się oznaczenie i tytuł rozdziału 8a oraz art. 40a w brzmieniu:

"Rozdział 8a. Zmiana w przepisach obowiązujących

Art. 40a. W ustawie z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19, Nr 10, poz.59, Nr 51, poz.298; 1991r. Nr 83, poz.372, Nr 106, poz.457, Nr 113, poz.491; 1992r. Nr 21, poz.84, 1994r. Nr 1, poz.1, 1996r. Nr 24, poz.110, 2000r. Nr 12, poz.136 ) w art. 6 w ust. 1 po wyrazach "zarządu zakładowej organizacji związkowej" dodaje się wyrazy ", specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej".".

MARSZAŁEK SENATU

Longin PASTUSIAK

UZASADNIENIE

Poprawki do ustawy zmierzają do zapewnienia spójności z polskim systemem prawnym oraz mają charakter porządkujący i doprecyzowujący.

Zdaniem Senatu z punktu widzenia systemu prawa bardziej trafne jest posługiwanie się terminem "centralnego kierownictwa" niż "zarządu centralnego" (poprawki nr 3, 4, 8 i 26).

Zgodnie z brzmieniem ustawy w wersji przyjętej przez Sejm w jednym z trybów europejska rada zakładowa jest powoływana na podstawie ustawy (w odróżnieniu od rady ustanawianej w drodze porozumienia między zarządem centralnym (centralnym kierownictwem) a specjalnym zespołem negocjacyjnym). Grupa poprawek nr 6, 10, 17, 18 i 20 dotyczy wyżej wymienionego trybu funkcjonowania europejskiej rady zakładowej. Poprawki te nie zmieniają merytorycznie uregulowań ustawy, porządkują jedynie jej terminologię. Zdaniem Senatu celowe jest uwzględnienie znaczenia i stosowania instytucji powołania w polskim systemie prawnym, w którym nie ma zasady powoływania jakiegoś podmiotu ex lege. Za przyjęciem tych poprawek przemawia także sam tryb ustalania składu powoływanej rady - przez wybieranie lub wyznaczanie do niej przez uprawnione podmioty. Uwzględnienie polskiego systemu rozumienia instytucji powołania jest zastąpienie terminu "powołanie" w innych przepisach (w art. 25 ust. 2 oraz w art. 30 w ust. 1 i 2 dotyczących prezydium europejskiej rady zakładowej - poprawka nr 22 i 24 oraz w art. 14 w ust. 4 dotyczącym ekspertów specjalnego zespołu negocjacyjnego - poprawka nr 14). Ponadto poprawka nr 9 zmierza do wyraźnego dookreślenia w ustawie obowiązku zapewnienia przez zarząd centralny (centralne kierownictwo) warunków i środków niezbędnych do działania przez zarząd centralny (centralne kierownictwo) dla wszystkich trzech ustawowych trybów informowania i konsultacji z pracownikami.

W definicji "przedsiębiorcy" zastosowanej w art. 2 pkt 1 ustawy zawarto pojęcie "działalności gospodarczej wszelkiego rodzaju", przy czym definicja "działalności gospodarczej" w prawie polskim została ściśle określona w ustawie z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 101, poz. 1178 z późn. zm.). "Wszelkiego rodzaju" działalność gospodarcza jest więc działalnością gospodarczą wskazaną w ustawie - Prawo o działalności gospodarczej, która wyłącza z niej działalność wytwórczą w rolnictwie w określonym zakresie. Dla osiągnięcia nieograniczonego zakresu, zgodnego z wymaganiami dyrektywy, niezbędna stała się poprawka nr 5, która respektuje uregulowania zarówno ustawy - Prawo działalności gospodarczej, jak i założenia dyrektywy (94/45/WE).

Pozostałe poprawki mają charakter porządkujący i uściślający, eliminujący mogące powstać wątpliwości przy stosowaniu ustawy w praktyce, jak poprawka nr 23, która ma zagwarantować istnienie w ustawie odpowiedniego wcześniejszego (14 - dniowego) terminu powiadomienia o spotkaniu przez zarząd (kierownictwo) uprawnionych podmiotów, poprawka nr 15, dotycząca procedury głosowania przy podejmowaniu uchwały w specjalnym zespole negocjacyjnym w sytuacji, w której zaistniała równa liczba głosów, czy też poprawki nr 11 (skład specjalnego zespołu negocjacyjnego), nr 16 (dalsze istnienie specjalnego zespołu negocjacyjnego po zawarciu porozumienia o ustanowieniu europejskiej rady zakładowej lub ustaleniu innego sposobu informowania pracowników), nr 19 (skład europejskiej rady zakładowej). Poprawka nr 28 wprowadza objęcie zakresem ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, członków zespołu negocjacyjnego i europejskiej rady zakładowej.