U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 7 listopada 2003 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie

niektórych innych ustaw

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 30 października 2003 r. ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 1 w pkt 1, w ust. 3 wyrazy "art. 7 ust. 2" zastępuje się wyrazami "art. 7 ust. 1 pkt 1";

2)

w art. 1 w pkt 11, w art. 9 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Minister właściwy do spraw transportu może, w drodze rozporządzenia, zaliczyć drogę niebędącą drogą publiczną w rozumieniu art. 1 do odpowiedniej kategorii, jeżeli droga ta:

1) jest niezbędna do komunikacji publicznej,

2) spełnia kryteria właściwe dla kategorii drogi wojewódzkiej, powiatowej lub gminnej,

3) nie została zaliczona przez organ właściwy do zaliczenia do kategorii dróg wojewódzkich w trybie art. 6 ust. 2, powiatowych w trybie art. 6a ust. 2 lub gminnych w trybie art. 7 ust. 2.";

3)

w art. 1 w pkt 12, w art. 10 w ust. 12 po wyrazie "promów," dodaje się wyrazy "a także treść i sposób prowadzenia rejestrów numerów nadanych drogom oraz rejestru JNI nadanych obiektom mostowym i tunelom,";

4)

w art. 1 w pkt 14, w art. 13b w ust. 3 i 4 po wyrazach "Rada gminy" dodaje się wyrazy "(rada miasta)";

5)

w art. 1 w pkt 15, w art. 13d:

a) ust. 8 otrzymuje brzmienie:

"8. Minister właściwy do spraw transportu wprowadzając opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, w drodze rozporządzenia:

1) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę opłaty dla niektórych użytkowników drogi,

2) określa sposób ogłaszania wysokości tej opłaty,

3) określa sposób pobierania tej opłaty,

- uwzględniając w szczególności potrzeby użytkowników w zakresie częstotliwości korzystania z obiektów mostowych i tuneli, zmniejszenie skutków finansowych wprowadzenia opłaty dla mieszkańców, dostępność informacji o wysokości opłat oraz koszt poboru tej opłaty.",

b) dodaje się ust. 8a w brzmieniu:

"8a. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wprowadzając opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1, w drodze uchwały:

1) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę opłaty dla niektórych użytkowników drogi,

2) określa sposób ogłaszania wysokości tej opłaty,

3) określa sposób pobierania tej opłaty.";

6)

w art. 1 w pkt 15, w art. 13e:

a) ust. 8 otrzymuje brzmienie:

"8. Minister właściwy do spraw transportu wprowadzając opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2, w drodze rozporządzenia:

1) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę opłaty dla niektórych użytkowników drogi,

2) określa sposób ogłaszania wysokości tej opłaty,

3) określa sposób pobierania tej opłaty,

  • uwzględniając w szczególności potrzeby użytkowników w zakresie częstotliwości korzystania z przepraw promowych, zmniejszenie skutków finansowych wprowadzenia opłaty dla mieszkańców, dostępność informacji o wysokości opłat oraz koszt poboru tej opłaty.",

b) dodaje się ust. 8a w brzmieniu:

"8a. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wprowadzając opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 2 pkt 2, w drodze uchwały:

1) może wprowadzić opłaty abonamentowe lub zryczałtowaną oraz zerową stawkę opłaty dla niektórych użytkowników drogi,

2) określa sposób ogłaszania wysokości tej opłaty,

3) określa sposób pobierania tej opłaty.";

7)

w art. 1 w pkt 15, w art. 13f w ust. 2 po wyrazach "Rada gminy" dodaje się wyrazy "(rada miasta)";

8)

w art. 1 w pkt 15, w art. 13g w ust. 8 wyrazy "od dnia wydania decyzji o zwrocie tej kary" zastępuje się wyrazami "od dnia uchylenia decyzji wymierzającej karę";

9)

w art. 1 w pkt 19 lit. c otrzymuje brzmienie:

"c) po pkt 6 dodaje się pkt 6a w brzmieniu:

"6a) ochrona zabytków drogownictwa,";";

10)

w art. 1 w pkt 24, w ust. 2 wyrazy "z tego tytułu" zastępuje się wyrazami "z tytułu najmu lub dzierżawy";

11)

w art. 1 w pkt 39 w lit. d, w ust. 5 w pkt 1 wyraz "niż" zastępuje się wyrazami "lub równy";

12)

w art. 1 w pkt 40, w art. 40:

a) w ust. 2 w pkt 3 po wyrazie "obiektów" dodaje się wyraz "budowlanych",

b) w ust. 6, w ust. 9 w pkt 5 oraz w ust. 10 po wyrazie "obiektu" dodaje się wyraz "budowlanego";

13)

w art. 1 w pkt 41, w art. 40a w ust. 2 po wyrazach "dróg krajowych" dodaje się wyrazy "oraz na zakup urządzeń do ważenia pojazdów";

14)

w art. 1:

a) w pkt 42, w ust. 2 po wyrazie "masy" dodaje się wyraz "całkowitej",

b) w pkt 43, w art. 40c w ust. 1 po wyrazie "masę" dodaje się wyraz "całkowitą";

15)

w art. 1 w pkt 43, w art. 40c w ust. 2 po wyrazie "pieniężnej" dodaje się wyrazy ", o której mowa w ust. 1,";

16)

w art. 1 w pkt 44, w art. 40d w ust. 1 skreśla się wyrazy "oraz kar pieniężnych określonych w art. 13g ust. 1, art. 29a ust. 1 i 2 oraz art. 40 ust. 12";

17)

w art. 3 w pkt 3, w ust. 6 wyraz "możliwością" zastępuje się wyrazem "koniecznością";

18)

w art. 6 w ust. 1 po wyrazach "W okresie" dodaje się wyrazy "od dnia 1 maja 2004 r.";

19)

w art. 6 w ust. 2 po wyrazach "Wykaz dróg" dodaje się wyraz "tranzytowych";

20)

w art. 6 w ust. 4 po wyrazie "Drogowego" dodaje się wyrazy "lub funkcjonariusz Policji";

21)

w art. 6 ust. 9 otrzymuje brzmienie:

"9. Opłata dodatkowa może być uiszczana:

1) na drogowych przejściach granicznych:

a) w placówkach kontroli granicznej,

b) w urzędach celnych,

2) w urzędach celnych wewnątrz kraju.";

22)

w art. 6 ust. 13 otrzymuje brzmienie:

"13. Koszt druku i dystrybucji kart opłat, o których mowa w ust. 1, ponosi Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad z przychodów środka specjalnego.";

23)

w art. 9 po wyrazie "wykonawczych" dodaje się wyraz "wydanych";

24)

w art. 11 po wyrazie "dotychczasowe" dodaje się wyrazy ", nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy";

25)

w art. 13 w pkt 1 wyrazy "1 grudnia 2003 r." zastępuje się wyrazem "ogłoszenia";

26)

w art. 13:

a) w pkt 3 wyrazy "oraz art. 6, które wchodzą" zastępuje się wyrazami ", który wchodzi",

b) w pkt 3 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem oraz dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4) art. 6, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2004 r.".

 

WICEMARSZAŁEK SENATU

Kazimierz KUTZ


Na posiedzeniu w dniu 7 listopada 2003 r. Senat rozpatrzył ustawę o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw i zaproponował wprowadzenie do jej tekstu 26 poprawek.

Poprawka nr 1 ma charakter legislacyjny i zmierza do tego, aby przepis art. 2 ust. 3 (w nowym brzmieniu) odsyłał do właściwego, ze względu na charakter, przepisu ustawy - Prawo budowlane. Przepis art. 7 ust. 2 ustawy - Prawo budowlane stanowi delegację ustawową do określenia w drodze rozporządzenia warunków technicznych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt. 1.

Poprawka nr 2 zmierza do usunięcia wątpliwości, które mogą powstać w związku z nowym brzmieniem art. 9 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, a dotyczących wytycznych upoważnienia ustawowego. Stwierdzenie, że "droga jest niezbędna do komunikacji i nie została zaliczona do kategorii dróg wojewódzkich, powiatowych lub gminnych" może być bowiem potraktowane jako warunek podjęcia przez ministra działań legislacyjnych, a nie jako wytyczna co do treści aktu.

Poprawka nr 3 zmierza do tego, aby w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw transportu określane były również treść i sposób prowadzenia rejestrów numerów nadanych drogom oraz rejestru jednolitych numerów inwentarzowych nadanych obiektom mostowym i tunelom. Uregulowanie tej problematyki w rozporządzeniu zapewni jednolity charakter i treść rejestrów numerów nadanych drogom prowadzonych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad oraz przez poszczególne zarządy województw. Rozwiązanie takie pozwoli uniknąć sytuacji, gdy treść i sposób prowadzenia tych rejestrów będą różne w zależności od podmiotu prowadzącego. Pewność co do treści i sposobu prowadzenia istotna jest również w przypadku rejestru JNI nadanych obiektom mostowym i tunelom.

Poprawki nr 4 i 7 zmierzają do uwzględnienia faktu, że w miastach na prawach powiatu uchwałę o ustaleniu strefy płatnego parkowania, uchwałę, o której mowa w art. 13b ust. 4, a także uchwałę określającą wysokość opłaty dodatkowej podejmować będzie rada miasta.

W związku z brzmieniem przepisów art. 13d ust. 8 i art. 13e ust. 8 rodziło się pytanie o charakter prawny aktów podejmowanych przez wskazane organy na podstawie tych przepisów. Nie budziło wątpliwości, że organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego dokonywać będzie tego w formie uchwały, problem pojawiał się jeżeli chodzi o ministra właściwego do spraw transportu. Zdaniem Senatu konieczne było doprecyzowanie, że wprowadzenie opłat abonamentowych lub zryczałtowanych, określenie sposobu ogłaszania wysokości opłaty, czy też określenie sposobu pobierania opłaty nastąpi w drodze rozporządzenia. W związku z tym sformułowano na nowo upoważnienie dla ministra właściwego do spraw transportu do określenia spraw wskazanych w art. 13d ust. 8 i art. 13e ust. 8. Dokonano tego z uwzględnieniem przepisów Konstytucji i zasad techniki prawodawczej dotyczących przepisów upoważniających (poprawki nr 5 i 6).

Uchwalony przez Sejm przepis art. 13g ust. 8 stanowi, że w przypadku uwzględnienia odwołania kara pieniężna podlega zwrotowi w terminie 14 dni od dnia wydania decyzji o zwrocie tej kary. Zdaniem Senatu podstawą zwrotu kary powinien być sam fakt uwzględnienia odwołania, a nie kolejna (indywidualna i konstytutywna) decyzja organu odwoławczego (organ odwoławczy mógłby co najwyżej wydać postanowienie o zwrocie kary). Ponadto uzależnianie zwrotu kary od faktu wydania decyzji o jej zwrocie jest niewskazane ze społecznego punktu widzenia (poprawka nr 8).

Poprawka nr 9 ma na celu uwzględnienie w przedmiotowej ustawie zmian wprowadzanych ustawą z dnia 17 października 2003 r. o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o zmianie niektórych ustaw, a dotyczących art. 18 ust. 2 ustawy o drogach publicznych.

Zmieniany art. 22 ust. 2 zdanie drugie stanowi, że zarząd drogi może pobierać opłaty, w wysokości ustalonej w umowie, z tytułu oddania w najem, dzierżawę lub użyczenie gruntów w pasie drogowym. W świetle art. 710 Kodeksu Cywilnego istotą użyczenia jest jego nieodpłatność ("bezpłatne używanie"), w związku z powyższym Senat uznał, że zarząd drogi może pobierać opłaty w wysokości ustalonej w umowie jedynie z tytułu najmu i dzierżawy (poprawka nr 10).

Poprawka nr 11 zmierza do doprecyzowania, kto będzie ponosił, w związku z budową, przebudową lub remontem drogi, koszt przełożenia urządzenia lub obiektu budowlanego niezwiązanego z potrzebami zarządzania drogą lub potrzebami ruchu drogowego w sytuacji, gdy okres umieszczenia urządzenia lub obiektu w pasie drogowym jest równy 4 lata.

Mając na uwadze art. 108 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym oraz fakt, że wojewodowie nie zostali zaopatrzeni w środki niezbędne do zakupu urządzeń do ważenia pojazdów Senat uznał, że konieczne jest, aby środki te zostały wyasygnowane w ramach środka specjalnego Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (poprawka nr 13).

Kierując się tym, że ustawa o transporcie drogowym nie przewiduje pobierania odsetek ustawowych z tytułu nieterminowego uiszczania kar pieniężnych (odsetki te przewidziane są jedynie w zakresie opłat), Senat dostosował do tej ustawy system rozliczania należności z tytułu kar pieniężnych wymierzonych na podstawie ustawy o drogach publicznych (poprawka nr 16).

Wprowadzając poprawki nr 18 i 26 Senat uznał, że wcześniejsze wejście w życie przepisu art. 6 pozwoli na należyte, od strony organizacyjnej, przygotowanie się Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad do wprowadzenia opłaty dodatkowej, o której mowa w tym przepisie, w szczególności Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad będzie mogła wcześniej przygotować druk i dystrybucję kart opłat dodatkowych. Przedsiębiorcy wykonujący międzynarodowy transport drogowy lub niezarobkowy międzynarodowy przewóz drogowy zobowiązani będą do ponoszenia opłaty dodatkowej za jednokrotny przejazd pojazdu silnikowego lub zespołu pojazdów o nacisku osi pojedynczej ponad 10,0 t do 11,5 t po głównych drogach tranzytowych od dnia 1 maja 2004 r., a więc termin ten nie ulegnie zmianie.

Poprawka nr 20 umożliwi funkcjonariuszowi Policji wymierzanie kary pieniężnej za przejazd pojazdu o nacisku osi pojedynczej ponad 10,0 t do 11,5 t po głównych drogach tranzytowych bez uiszczenia opłaty dodatkowej, o której mowa w art. 6 ustawy nowelizującej. Rozwiązanie to uzasadnione jest tym, że funkcjonariusz Policji upoważniony jest do stwierdzania, że pojazd przekracza dopuszczalną masę całkowitą, naciski osi lub wymiary.

Poprawka nr 21 ma na celu ułatwienie przedsiębiorcom nabywania kart opłaty dodatkowej poprzez rozszerzenie katalogu miejsc, w których taką kartę będzie można nabyć. W myśl poprawki Senatu opłata dodatkowa będzie mogła być uiszczona (karta opłaty dodatkowej nabyta) również w placówkach kontroli granicznej.

Poprawka nr 22 uściśla, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poniesie koszt druku i dystrybucji kart opłaty dodatkowej. Poprawka ta wskazuje ponadto na źródło pokrycia tych kosztów.

W związku z tym, że przepis art. 11 przewiduje konstrukcję prawną, zgodnie z którą do czasu wejścia w życie postanowień rozporządzenia, o którym mowa w art. 40 ust. 7, w zakresie wydawania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego, ustalania opłat i kar z tego tytułu oraz przeznaczania środków pochodzących z tych opłat i kar stosować będzie się przepisy dotychczasowe, a także mając na uwadze fakt, że dojść może do sytuacji, kiedy przepisy, które weszły w życie nie będą stosowane, natomiast stosować będzie się regulacje, które już utraciły moc (taka sytuacja będzie mieć miejsce w przypadku, gdy przepisy rozporządzenia, o którym mowa w art. 40 ust. 7 wejdą w życie później, aniżeli znowelizowane przepisy art. 40 i art. 40a.), Senat uznał, że interes publiczny wymaga, aby taka okoliczność trwała możliwie krótko. W związku z tym ograniczono w czasie, do maksymalnie 6 miesięcy, możliwość obowiązywania przepisów dotychczasowych (poprawka nr 24).

Wejście w życie z dniem ogłoszenia ustawy przepisów statuujących zasady ponoszenia opłat za korzystanie z dróg publicznych pozwoli organom stanowiącym jednostek samorządu terytorialnego na podjęcie przed dniem 30 listopada 2003 r., tj. terminem utraty mocy dotychczasowych przepisów dotyczących opłat, uchwał wprowadzających te opłaty. Organy samorządu terytorialnego będą miały również czas na wcześniejsze przyjęcie regulaminów płatnego parkowania (poprawka nr 25).

Poprawki nr 12 i 14 ujednolicają terminologię ustawy.

Poprawki 15 i 19 doprecyzowują przepis ustawy.

Poprawki 17 i 23 mają charakter redakcyjny.