Województwo podlaskie należy do grupy województw, które w najwyższym stopniu korzystają z programów pomocy Unii Europejskiej. W ramach dotychczas realizowanych unijnych inicjatyw pomocowych (STRUDER, STRUDER 2, RAPID) na terenie obecnego województwa podlaskiego zrealizowano 32 projekty o łącznej wartości 7,3 mln euro, które otrzymały z funduszu Phare dofinansowanie w wysokości 2,91 mln EURO. Województwo podlaskie jest również beneficjentem komponentu wspierającego przygotowanie programu operacyjnego zgodnego z Celem 1 polityki strukturalnej UE w ramach programu Phare '99.

W zakresie programowania Phare "Spójność Społeczna i Gospodarcza", m.in. przedstawiania szczegółowych propozycji podziału środków w ramach ustalanych przez Komitet Integracji Europejskiej (KIE) limitów wsparcia oraz sprawowanie nadzoru nad jego wdrażaniem, wiodącą i koordynującą rolę pełni Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Budownictwa. Komitet Integracji Europejskiej nie ingeruje w przypadku części dotyczącej programu współpracy transgranicznej CBC oraz regionalnego komponentu Phare w szczegółowy podział geograficzny alokacji, który przypada na poszczególne województwa objęte wsparciem. Za tego typu indykatywny podział odpowiedzialne są resorty właściwe dla spraw wewnętrznych i administracji (program CBC) oraz polityki regionalnej i budownictwa (Phare "Spójność Społeczna i Gospodarcza"). Tym samym pragnę poinformować, iż KIE nie dokonywał zmian w ramach ogólnej alokacji wstępnie przyznanej Polsce na realizację Phare 2001. W odniesieniu do części regionalnej tego programu KIE przyjął decyzję o ogólnej alokacji przypadającej na przyszły rok w kwocie 150 mln EURO, z czego wydzielona została kwota 30 mln EURO na realizację programów regionalnych o zasięgu ogólnokrajowym.

Uwzględniając sytuację społeczno-gospodarczą regionu, województwo podlaskie znalazło się w grupie beneficjentów programu Phare 2000 w części dotyczącej spójności społeczno-ekonomicznej. W jego ramach województwo uzyska dofinansowanie w wysokości 19,6 mln EURO, które zaplanowano przeznaczyć na budowę infrastruktury, wsparcie zasobów ludzkich oraz rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Województwo podlaskie otrzyma również wsparcie w ramach przyszłorocznej edycji programu. Pragnę w tym momencie zwrócić uwagę na fakt, że Wstępny Narodowy Plan Rozwoju nie przewidywał kontynuacji wsparcia dla województw uczestniczących w programie Phare 2000. Środki o których mowa, jak i zasięg terytorialny części regionalnej programu, Rząd RP wynegocjował z Komisją Europejską uwzględniając potencjał rozwojowy, jak i też skalę potrzeb województw objętych już wsparciem w ramach alokacji na 2000 rok.

Pragnę poinformować, że zgodnie z decyzją Komitetu Integracji Europejskiej w ramach programu Phare 2001 w jego części dotyczącej spójności społeczno-ekonomicznej wydzielono komponent horyzontalny (adresowany do wszystkich województw) o wartości 30 mln euro. Na komponent ten składają się z trzy obszary wsparcia:

- granty inwestycyjne dla małych i średnich przedsiębiorstw (18 mln EURO).

Pragnę zwrócić uwagę na fakt, iż województwo podlaskie obok innych polskich regionów będzie beneficjentem projektów realizowanych w ramach komponentu horyzontalnego. W związku z tym suma całego wsparcia dla województwa może wynieść około 10,72 mln EURO. Przy szacowaniu tej kwoty nie brano pod uwagę środków zarezerwowanych na realizację komponentu horyzontalnego w zakresie rozwoju zasobów ludzkich, z których województwo podlaskie może również skorzystać.