Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Ryszarda Gibuły, złożonym na 49. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP
" nr 54):Warszawa, 20000.02.16
Pani
Alicja Grześkowiak
Szanowna Pani Marszałek
W nawiązaniu do oświadczenia Senatora RP Pana Ryszarda Gibuły, złożonego podczas 49 posiedzenia Senatu RP w dniu 14 stycznia 2000 r., przedkładam poniższe wyjaśnienia.
Wybrany Komitet Specjalistów ds. Oceny Środków Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy Europejskiego Komitetu Problematyki Przestępczości we wstępnym sprawozdaniu dotyczącym Polski stwierdził, że: "trudno jest uzyskać dokładne dane statystyczne na temat prania brudnych pieniędzy. Polska Policja wskazała jednak, że... od 30 grudnia 1994 r. przeprowadzono 61 dochodzeń, przy czym w 11 stwierdzono fakt popełnienia przestępczości ... w 9 spośród tych spraw wniesiono akty oskarżenia
".W latach 1994-1999 biuro do Walki z Przestępczością Zorganizowaną KGP prowadziło 34 sprawy, w których występowały elementy świadczące o stosowaniu przez grupy przestępcze procederu prania brudnych pieniędzy.
Uzyskane doświadczenia pozwalają stwierdzić, że skuteczniejsze ściganie tego typu przestępstw utrudnia m. in. brak w systemie organów państwa centralnego organu, w którego zakresie działania byłoby przeciwdziałanie wprowadzeniu do systemu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych l
ub nieujawnionych źródeł.Poza tym brak jest prawnych podstaw dla korzystania przez Policję z informacji objętych tajemnicą bankową, ubezpieczeniową, skarbową i zawodową. Uniemożliwia to rozpoznanie przez Policję zjawiska prania brudnych pieniędzy poprzez takie instytucje jak: banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, giełdę.
Analizując polskie ustawodawstwo pod kątem zobowiązania instytucji do informowania organów ścigania o wykorzystywaniu ich do prania pieniędzy należy stwierdzić, że cały ciężar tego obowiązku spoczywa obecnie na bankach. Brak jest m. in. zobowiązania do informowania notariatów przynajmniej w zakresie czynności dotyczących obrotu wartościami majątkowymi.
Ustawą Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. Nr 140, poz. 939) wprowadzony został art. 106, który stanowi o tym, iż: "bank jest obowiązany przeciwdziałać wykorzystywaniu swojej działalności dla celów mających związek z przestępstwem, o którym mowa w art. 299 kk". Jednakże redakcja art. 106 uzależnia działanie prokuratorskie w zakresie
ścigania działalności przestępczej związanej z praniem pieniędzy od zawiadomienia z banku wykorzystywanego do tego procederu.Sformułowanie zawarte w art. 106 pkt 3 ustawy Prawo bankowe powoduje również, że prokurator może żądać informacji jedynie od banku, którego dotyczy zawiadomienie", ogranicza to w istotny sposób a wręcz uniemożliwia działanie prokuratorskie w zakresie zwalczania przestępstwa z art. 299 kk.
Jak wynika z powyższego sytuacja wymaga zmian legislacyjnych, organizacyjnych oraz ścisłej współpracy resortów i instytucji, które w kompetencjach mają walkę z procederem prania brudnych pieniędzy a więc nie tylko MSWiA ale również m. in. Ministerstwa Finansów, Głównego Urzędu Ceł, Ministerstwo Sprawiedliwości
Z poważaniem
MINISTER
Spraw Wewnętrznych
i Administracjiz up. Bogdan BORUSEWICZ
Sekretarz Stanu