Spis oświadczeń, oświadczenie, odpowiedź 1
Wiceprezes Ministrów, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji przedstawił stanowisko w związku z oświadczeniem senatora Mariana Żenkiewicza, wygłoszonym na 27. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 29):
Warszawa, 1999.02.04
Pani prof. dr hab.
Alicja GRZEŚKOWIAK
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek
W związku z przedłożonym przy piśmie nr AG/043/376/98/IV oświadczeniem Pana Senatora RP Mariana Żenkiewicza pragnę wyrazić następujące stanowisko.
Zasady wynagradzania pracowników samorządowych określa - zgodnie z przepisem art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 22 marca 1990 r., o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 21, poz. 124 z późn. zm.) - Rada Ministrów w drodze rozporządzenia
Aktualnie obowiązuje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1990 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. Nr 111, poz. 493 z późn. zm.) ostatnia zmiana: Dz.U. z 1999 r. Nr 5). Wysokość wynagrodzenia pracownika samorządowego uzależniona jest od zajmowanego stanowiska, lat pracy, posiadanych kwalifikacji, ilości i jakości świadczonej pracy. Składa się ono z wynagrodzenia zasadniczego (wynikającego z zaszeregowania do określonej kategorii), dodatku funkcyjnego, dodatku za wieloletnią pracę, dodatku służbowego, dodatku za pracę w warunkach szkodliwych i dodatku za pracę w nocy.
Załącznik nr 3 do ww. rozporządzenia stanowią tabele stanowisk, zaszeregowań i wymagań kwalifikacyjnych pracowników urzędów gminy (Tabela I), starostw powiatowych (Tabela II), urzędów marszałkowskich (Tabela III). Wyżej wymienione tabele określają odrębnie dla każdego stanowiska kategorię zaszeregowania, stawkę dodatku funkcyjnego oraz wymagane kwalifikacje (wykształcenie, liczbę lat pracy). Od dnia 1 stycznia 1999 r. pracowników samorządowych obowiązują tabele w brzmieniu ustalonym w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 stycznia 1999 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. Nr 5).
Załącznik nr 1 do rozporządzenia obejmuje tabelę miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego. Wysokość wynagrodzenia określono widełkowo ("od" - "do"). Aktualnie obowiązuje tabela w brzmieniu ustalonym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 1998 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. Nr 49, poz. 307). Przypisane do danej kategorii zaszeregowania miesięczne stawki kwotowe są niemal takie same jak miesięczne stawki wynagrodzenia zasadniczego pracowników urzędów administracji rządowej (z wyłączeniem urzędów naczelnych i centralnych) określone w załączniku nr 1 (Tabela B) do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 1998 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników urzędów administracji rządowej i innych jednostek (Dz.U. Nr 49, poz. 306).
Załącznik nr 2 stanowi zaś tabela stawek dodatku funkcyjnego.
Zgodnie z § 5 ust. 1 i 2 cyt. rozporządzenia, pracownikom samorządowym może być przyznany dodatek służbowy w wysokości do 40% łącznie od wynagrodzenia zasadniczego i funkcyjnego. Dodatek ten, w szczególnie uzasadnionych wypadkach, może być podwyższony.
W oparciu o ww. rozporządzenie wynagradzane są również osoby zajmujące stanowiska kierownicze w organach jednostek samorządowych. Analogiczne zasady wynagradzania obowiązują pracowników zatrudnionych w urzędach administracji rządowej.
Generalnie rzecz biorąc, cały problem sprowadza się do tego, że w przypadku pracowników administracji rządowej wysokość środków na wynagrodzenia określa ustawa budżetowa i w ramach tej kwoty mogą być przyznawane wynagrodzenia chociaż potencjalne możliwości wynikające z zasad wynagradzania są o wiele wyższe.
W przypadku jednostek samorządowych, to poszczególne Rady określają wysokość środków przeznaczonych na wynagrodzenia w swoich budżetach. Jak wskazują dotychczasowe doświadczenia i liczne sygnały, uprawnienie to jest nadużywane i niczym nie uzasadnione. Szczególne znaczenie wywiera tu zapis § 5 cyt. rozporządzenia, zezwalający na uchwalanie dodatku służbowego powyżej 40%.
Z poważaniem
Janusz Tomaszewski