Druk nr 500C

31 października 2003 r.

SENAT

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

V KADENCJA

SPRAWOZDANIE

KOMISJI USTAWODAWSTWA I PRAWORZĄDNOŚCI

(wraz z wnioskami mniejszości komisji)

o uchwalonej przez Sejm w dniu 14 października 2003 r.

ustawie o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Marszałek Senatu dnia 17 października 2003 r. skierował ustawę do Komisji.

Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniach w dniach 29 i 30 października 2003 r.

- Komisja wnosi:

Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały.

Przewodnicząca Komisji

Ustawodawstwa i Praworządności

(-) Teresa Liszcz

p r o j e k t

U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia

w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy

oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 14 października 2003 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 1 w pkt 6, w art. 183a § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nie określony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.";

2)

w art. 1 w pkt 6, w art. 183a w § 2 i 3, w art. 183b w § 1 w zdaniu wstępnym i w § 3 wyraz "wymienionych" zastępuje się wyrazem "określonych";

3)

w art. 1 w pkt 6, w art. 183a § 4 otrzymuje brzmienie:

"§ 4. Dyskryminowanie pośrednie istnieje wtedy, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują dysproporcje w zakresie warunków zatrudnienia na niekorzyść wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na jedną lub kilka przyczyn określonych w § 1, jeżeli dysproporcje te nie mogą być uzasadnione innymi obiektywnymi powodami.";

4)

w art. 1 w pkt 6, § w art. 183b w § 2 w pkt 1 wyrazy ", o których mowa" zastępuje się wyrazem "określonych";

5)

w art. 1 w pkt 6, w art. 183b w § 4 wyrazy "kościołów i innych publicznych lub prywatnych organizacji, których etos jest oparty na religii lub wyznaniu" zastępuje się wyrazami "kościołów i innych związków wyznaniowych, a także organizacji, których cel działania pozostaje w bezpośrednim związku z religią lub wyznaniem";

6)

w art. 1 w pkt 7, w art. 221 w § 2 w pkt 1 po wyrazie "nazwisk" dodaje się wyrazy "oraz dat urodzenia";

7)

w art. 1 w pkt 10, w art. 251 w § 2 po wyrazach "za zawarcie" dodaje się wyrazy ", od dnia następującego po jej rozwiązaniu, ";

8)

w art. 1 pkt 12 otrzymuje brzmienie:

"12) po art. 29 dodaje się art. 291 - 29 3 w brzmieniu:

"Art. 291. § 1. Zmiana warunków pracy lub płacy może nastąpić na mocy porozumienia stron.

§ 2. Jeżeli porozumienie stron, o którym mowa w § 1, nie zostało zawarte na piśmie, pracodawca powinien, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia porozumienia, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do zmienionych warunków pracy lub płacy.

Art. 292. § 1. Umowa o pracę z pracownikiem skierowanym do pracy na obszarze państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej na okres przekraczający 1 miesiąc, niezależnie od warunków określonych w art. 29 § 1, powinna określać:

1) czas wykonywania pracy za granicą,

2) walutę, w której będzie wypłacane pracownikowi wynagrodzenie w czasie wykonywania pracy za granicą.

§ 2. Pracodawca jest obowiązany poinformować na piśmie pracownika, o którym mowa w § 1, o świadczeniach przysługujących mu z tytułu skierowania do pracy za granicą, obejmujących zwrot kosztów przejazdu oraz zapewnienie zakwaterowania.

Art. 293. § 1. Zawarcie z pracownikiem umowy o pracę przewidującej zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy nie może powodować ustalenia jego warunków pracy i płacy w sposób mniej korzystny w stosunku do pracowników wykonujących taką samą lub podobną pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, z uwzględnieniem jednak proporcjonalności wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą, do wymiaru czasu pracy pracownika.

§ 2. Pracodawca powinien, w miarę możliwości, uwzględnić wniosek pracownika dotyczący zmiany wymiaru czasu pracy określonego w umowie o pracę.";

9)

w art. 1 w pkt 13, w art. 331 po wyrazie "robocze" dodaje się wyrazy ", a jeżeli okres wykonywania pracy na podstawie tej umowy przekroczył 6 miesięcy - 2 tygodnie";

10)

w art. 1 w pkt 14, w § 1 wyrazy "likwidacji lub upadłości" zastępuje się wyrazami "upadłości lub likwidacji";

11)

w art. 1 w pkt 15 po wyrazach "w art. 37" dodaje się dwukropek, pozostałą treść oznacza się jako lit. b i dodaje się lit. a w brzmieniu:

"a) § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. W okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia."; ";

12)

w art. 1 w pkt 27, w art. 94 w pkt 2b wyrazy "dążyć do uczynienia zakładu pracy środowiskiem wolnym od" zastępuje się wyrazem "przeciwdziałać";

13)

w art. 1 w pkt 30, art. 943 otrzymuje brzmienie:

"Art. 943 § 1. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi.

§ 2. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.

§ 3. Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

§ 4. Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.

§ 5. Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie z podaniem przyczyny, o której mowa w § 2, uzasadniającej rozwiązanie umowy.";

14)

w art. 1 w pkt 36, w art. 129 skreśla się § 3;

15)

w art. 1 w pkt 36, w art. 133 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. W przypadkach określonych w art. 132 § 2 oraz w przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy, tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 24 godziny.";

16)

w art. 1 w pkt 36, w art. 138 w § 1 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:

"Za każdą godzinę pracy powyżej 8 godzin na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze czasu pracy pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 1511 § 1 pkt 1.";

17)

w art. 1 w pkt 36, w art. 139 w § 1 wyrazy "5 godzin" zastępuje się wyrazami "3 godziny";

18)

w art. 1 w pkt 36, w art. 145 w § 2 i w art. 1517 w § 4 wyrazy "opiekę zdrowotną" zastępuje się wyrazami "profilaktyczną opiekę zdrowotną";

19)

w art. 1 w pkt 36, w art. 151 po § 2 dodaje się § 2a w brzmieniu:

"§ 2a. O zamiarze polecenia pracownikowi wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych z przyczyn określonych w § 1 pkt 2 pracodawca informuje pracownika najpóźniej w chwili zakończenia pracy w dniu poprzedzającym.";

20)

w art. 1 pkt 36, w art. 151 § 3 otrzymuje brzmienie:

"§ 3. Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku z okolicznościami określonymi w § 1 pkt 2 nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 4 godzin na dobę i 150 godzin w roku kalendarzowym.";

21)

w art. 1 w pkt 36, w art. 151 skreśla się § 4;

22)

w art. 1 w pkt 36, w art. 1511 w § 1:

a) w pkt 1 dodaje się lit. d w brzmieniu:

"d) w każdym innym dniu niż określone w lit. a-c, poczynając od trzeciej godziny nadliczbowej,",

b) pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) 50% wynagrodzenia - za pracę w pierwszych dwóch godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1.";

23)

w art. 1 w pkt 36, w art. 15110:

a) w pkt 9 skreśla się lit. a i b,

b) dotychczasową treść oznacza się jako § 1 i dodaje się § 2 i 3 w brzmieniu:

"§ 2. Praca w niedzielę i święta jest dozwolona również w placówkach handlowych i zakładach świadczących usługi dla ludności, zatrudniających nie więcej niż 5 pracowników na jedną zmianę, których działalność jest niezbędna do zaspokajania codziennych potrzeb ludności.

§ 3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje placówek i zakładów, o których mowa w § 2, mając na uwadze konieczność zaspokojenia codziennych potrzeb ludności, a jednocześnie prawo pracowników tych zakładów i placówek do wolnego czasu w dniach ustawowo wolnych od pracy.";

24)

w art. 1 w pkt 46, w art. 1781 wyrazy "Pracodawca zatrudniający pracownicę w ciąży w porze nocnej jest obowiązany zmienić rozkład czasu pracy takiej pracownicy na dotychczasowym stanowisku pracy" zastępuje się wyrazami "Pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest obowiązany na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy";

25)

w art. 1 w pkt 65, w art. 23712 w § 1 wyrazy "opiekę zdrowotną" zastępuje się wyrazami "profilaktyczną opiekę zdrowotną";

26)

w art. 1 skreśla się pkt 71;

27)

w art. 2, w pkt 11c wyrazy "działu pierwszego" zastępuje się wyrazami "działu drugiego";

28)

w art. 12 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) w art. 5 w ust. 5 :

a) po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:

"4a) będącemu członkiem specjalnego zespołu negocjacyjnego lub europejskiej rady zakładowej,",

b) pkt 6 otrzymuje brzmienie:

"6) powołanemu do odbycia czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych.";";

29)

w art. 19 wyrazy "art. 12 pkt 1" zastępuje się wyrazami "art. 12 pkt 1 lit. a".

WNIOSKI MNIEJSZOŚCI

1) w art. 1 w pkt 6, w art. 183a w § 2 skreśla się wyrazy ", z przyczyn wymienionych w § 1";

2) w art. 1 w pkt 6, w art. 183a :

a) w § 5 skreśla się pkt 2 oraz dwukropek w zdaniu wstępnym i oznaczenie pkt 1,

b) skreśla się § 6;

3) w art. 1 w pkt 30, art. 943 otrzymuje brzmienie:

"Art. 943 §1. Pracodawca oraz osoby działające w jego imieniu mają obowiązek szanować godność i inne dobra osobiste pracownika.

§2. Naruszeniem godności lub innych dóbr osobistych pracownika jest w szczególności działanie bądź zaniechanie polegające na uporczywym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, mające na celu poniżenie lub ośmieszanie pracownika, obniżanie oceny jego przydatności zawodowej, izolowanie go od współpracowników bądź wyeliminowanie z zespołu pracowniczego (mobbing).

§3. Naruszeniem godności pracownika jest także każde nieakceptowane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika; na zachowanie to mogą się składać elementy fizyczne, werbalne lub pozawerbalne (molestowanie seksualne).

§4. Pracownik, w stosunku do którego pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu dopuścili się molestowania seksualnego lub mobbingu, ma prawo do zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalone na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli w następstwie molestowania lub mobbingu pracownik poniósł szkodę, ma również prawo do odszkodowania od pracodawcy w wysokości poniesionej szkody.";

4) w art. 1 w pkt 27 skreśla się pkt 2b oraz w zdaniu wstępnym wyrazy "i 2b";

5) w art. 1 w pkt 36, w art. 141 w § 2 skreśla się wyrazy "lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy ";

6) w art. 1 pkt 36, w art. 145 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Wykaz prac, o których mowa w § 1, określa się w układzie zbiorowym pracy. Jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy określającym wykaz prac, o których mowa w § 1, wykaz ten ustala pracodawca, po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami w trybie określonym w art. 23711a i art. 23713a oraz po wyrażeniu zgody przez lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami.";

7) w art. 1 pkt 36, w art. 150 w § 2 skreśla się wyrazy ", a także pracodawca, u którego zakładowa organizacja związkowa nie wyraża zgody na ustalenie lub zmianę systemów i rozkładów czasu pracy oraz okresów rozliczeniowych czasu pracy, ";

8) w art. 1 pkt 36, w art. 1512 :

a) § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. W zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny wniosek pracownika lub za jego zgodą wyrażoną na piśmie, może udzielić mu czasu wolnego od pracy w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych; nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.",

b) skreśla się § 2,

c) w § 3 wyrazy "W przypadkach określonych w § 1 i 2" zastępuje się wyrazami "W przypadku określonym w § 1";

9) w art. 1 pkt 36, w art. 1517 w § 6 wyrazy "Na pisemny wniosek pracownika, o którym mowa w § 2, pracodawca" zastępuje się wyrazem "Pracodawca".