Druk nr 575

9 stycznia 2004 r.

SENAT

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

V KADENCJA

KOMISJA

RegulaminowA, Etyki i Spraw Senatorskich

Pan

Longin PASTUSIAK

MARSZAŁEK SENATU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Na podstawie art. 101, w związku z art. 84 ust. 1 Regulaminu Senatu, Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich wnosi projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

Jednocześnie informuję, że w dalszych pracach nad tym projektem uchwały komisję reprezentować będzie senator Andrzej Spychalski.

W załączeniu przekazuję projekt uchwały.

Zastępca Przewodniczącego Komisji
Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich
(-) Andrzej Spychalski


p r o j e k t

U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia

w sprawie zmiany Regulaminu Senatu

Art. 1.

W uchwale Senatu z dnia 23 listopada 1990 r. - Regulamin Senatu (M. P. z 2002 r. Nr 54, poz. 741) wprowadza się następujące zmiany:

1)

w art. 20 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do członków Prezydium Senatu.";

2)

w art. 22:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. W razie przeszkody uniemożliwiającej senatorowi udział w posiedzeniu Senatu, Zgromadzenia Narodowego lub ich organów powinien on pisemnie usprawiedliwić swoją nieobecność w terminie 7 dni od dnia nieobecności na posiedzeniu, przesyłając pismo do Marszałka Senatu, a w przypadku posiedzenia komisji - do przewodniczącego komisji.",

b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Usprawiedliwionymi przeszkodami uniemożliwiającymi senatorowi udział w posiedzeniu Senatu, komisji, Zgromadzenia Narodowego lub jego organu, a także w głosowaniu na posiedzeniu Senatu są:

1) choroba,

2) konieczność opieki nad chorym,

3) wyjazd zagraniczny lub krajowy związany ze sprawowaniem mandatu, akceptowany przez Marszałka Senatu,

4) zbieg posiedzeń komisji, których senator jest członkiem, jeżeli brał udział w jednym z tych posiedzeń,

5) urlop udzielony senatorowi przez Prezydium Senatu na podstawie art. 23,

6) inne ważne, niemożliwe do przewidzenia lub nieuchronne przeszkody.",

c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Nieobecność senatora bez usprawiedliwienia na:

1) dwóch posiedzeniach Senatu w ciągu roku,

2) trzech posiedzeniach komisji w ciągu roku,

3) posiedzeniu Zgromadzenia Narodowego lub jego organu

podlega rozpatrzeniu w trybie art. 25.",

d) dodaje się ust. 8 w brzmieniu:

"8. Prezydium Senatu określi tryb składania i rozpatrywania usprawiedliwień z tytułu nieobecności senatora na posiedzeniu Senatu, komisji, Zgromadzenia Narodowego lub jego organu i niewzięcia udziału w głosowaniu na posiedzeniu Senatu oraz tryb postępowania w przypadku braku usprawiedliwienia w tym zakresie.".

3)

art. 26 i 27 otrzymują brzmienie:

"Art. 26. 1. Wniosek o wyrażenie przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do odpowiedzialności karnej Marszałek Senatu przekazuje Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, która po rozpatrzeniu wniosku uchwala sprawozdanie wraz z propozycją przyjęcia lub odrzucenia wniosku.

2. Senat rozpatruje sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich bez przeprowadzania dyskusji. Senator, którego dotyczy wniosek, może złożyć wyjaśnienia, a senatorom przysługuje prawo zadawania pytań w tej sprawie.

3. Jeżeli po nadaniu biegu wnioskowi, a przed podjęciem przez Senat uchwały w tej sprawie, upłynie kadencja Senatu, postępowanie w tej sprawie toczy się nadal w Senacie następnej kadencji, o ile senator, którego dotyczy ten wniosek, został wybrany na tę kadencję, przy czym:

1) wszystkie dotychczasowe czynności pozostają w mocy, z zastrzeżeniem pkt 2,

2) termin na dokonanie czynności w związku z rozpatrywaniem wniosku, przerwany wskutek upływu kadencji Senatu, biegnie na nowo od dnia złożenia ślubowania przez senatora, którego dotyczy ten wniosek,

3) jeżeli Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich Senatu ubiegłej kadencji uchwaliła sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, Przewodniczący Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich Senatu następnej kadencji przedstawia to sprawozdanie w terminie 30 dni od dnia złożenia ślubowania przez senatora, którego dotyczy wniosek.

Art. 27. 1. Do postępowania w sprawie wniosku o wyrażenie przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do odpowiedzialności za wykroczenia, w sprawie wniosku o wyrażenie przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do cywilnej odpowiedzialności sądowej za działalność wchodzącą w zakres sprawowania mandatu, która narusza prawa osób trzecich, a także w sprawie wniosku o wyrażenie przez Senat zgody na zatrzymanie lub aresztowanie senatora przepisy art. 26 stosuje się odpowiednio.

2. Do postępowania w sprawie wniosku o zażądanie przez Senat zawieszenia postępowania karnego wszczętego przed dniem wyboru na senatora przepisy art. 26 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.";

4)

art. 37 i 38 otrzymują brzmienie:

"Art. 37. 1. Uzyskiwanie informacji o działalności Senatu i jego organów odbywa się zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej i jest realizowane poprzez:

1) wcześniejsze informowanie opinii publicznej o posiedzeniach Senatu,

2) wstęp na posiedzenia Senatu i komisji senackich,

3) udostępnianie druków senackich, protokołów i sprawozdań stenograficznych z posiedzeń Senatu, protokołów i zapisów stenograficznych z posiedzeń komisji senackich, a także innych dokumentów i informacji związanych z działalnością Senatu i jego organów.

2. Udostępnianie dokumentów i innych informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 3, odbywa się poprzez zamieszczenie ich w sieci teleinformatycznej. Informacje niezamieszczone w sieci teleinformatycznej udostępniane są na wniosek.

3. Dokumenty i inne informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 3, mogą być również udostępniane poprzez wyłożenie, wywieszenie lub zainstalowanie urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z nimi w miejscach ogólnie dostępnych.

4. Decyzje w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenia postępowania o udostępnienie informacji publicznej wydaje Szef Kancelarii Senatu.

5. Marszałek Senatu określa, w drodze zarządzenia, sposób uzyskiwania informacji publicznej w trybie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, w szczególności miejsce i czas jej uzyskiwania.

Art. 38. Informacje o planowanym posiedzeniu Senatu oraz przewidywanym porządku obrad przekazywane są agencjom informacyjnym.";

5)

w załączniku do uchwały pkt 8 otrzymuje brzmienie:

"8) Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich - rozpatrywanie wniosków dotyczących immunitetu parlamentarnego, czynności związane z wnioskiem o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej senatora przed Trybunałem Stanu, warunki wykonywania mandatu senatorskiego, wygaśnięcie mandatu, rozpatrywanie zarzutów niewykonywania przez senatora obowiązków senatorskich i zachowania nieodpowiadającego godności senatora oraz innych spraw z zakresu etyki senatorskiej, analizowanie oświadczeń senatorów o stanie majątkowym i przedstawianie wyników analizy Prezydium Senatu, działalność biur senatorskich, wyrażanie opinii w sprawach określonych w Regulaminie Senatu dotyczących w szczególności wykładni i stosowania Regulaminu, dokonywanie analiz skarg i wniosków kierowanych do Senatu i jego organów oraz rozpatrywanie spraw wynikających z funkcjonowania Kancelarii Senatu;".

Art. 2.

Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej uchwały stosuje się przepisy uchwały, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą uchwałą, z wyjątkiem postępowań w sprawach, o których mowa w art. 22 ust. 2a, w brzmieniu nadanym niniejszą uchwałą, do których stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 3.

Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


UZASADNIENIE

I. Niniejszy projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu zmierza do osiągnięcia trzech celów:

1) zwolnienia Marszałka i wicemarszałków Senatu z obowiązku członkostwa w komisji stałej;

2) określenia katalogu przeszkód uniemożliwiających senatorowi udział w posiedzeniu Senatu, komisji, Zgromadzenia Narodowego lub jego organu, a także w głosowaniu na posiedzeniu Senatu;

3) dostosowania przepisów dotyczących immunitetu senatorskiego do ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 26 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora (Dz. U. Nr 137, poz. 1301);

4) doprecyzowania przepisów dotyczących prawa do uzyskiwania informacji o działalności Senatu i jego organów, w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.

II. Zważywszy na specyfikę obowiązków członków Prezydium Senatu, proponuje się, aby byli oni zwolnieni z zapisanego w art. 20 ust. 1 obowiązku członkostwa w przynajmniej jednej komisji stałej (propozycja dodania ust. 1a w art. 20).

III. Potrzeba sformułowania przesłanek usprawiedliwienia nieobecności senatora na posiedzeniu Senatu, komisji, Zgromadzenia Narodowego lub jego organu, a także w głosowaniu na posiedzeniu Senatu wiąże się z wątpliwościami dotyczącymi zasad i trybu usprawiedliwiania tych nieobecności (propozycja dodania ust. 2a w art. 22). W ślad za tym projekt zawiera przepis upoważniający Prezydium Senatu do określenia trybu składania i rozpatrywania usprawiedliwień z tytułu nieobecności senatora na posiedzeniu tych organów i niewzięcia udziału w głosowaniu na posiedzeniu Senatu oraz trybu postępowania w przypadku braku usprawiedliwienia w tym zakresie (propozycja dodania ust. 8 w art. 22).

Projekt zawiera także dwie dodatkowe propozycje zmian w art. 22 wiążące się z problematyką nieobecności na posiedzeniach. Propozycja modyfikacji ust. 2 w tym artykule polega na tym, aby 7 dni na złożenie usprawiedliwienia liczone było od dnia nieobecności na posiedzeniu, a nie od dnia powstania przeszkody uniemożliwiającej senatorowi udział w posiedzeniu. Istotą modyfikacji brzmienia ust. 3 jest propozycja stosowania, wobec senatorów nieobecnych bez usprawiedliwienia na kilku posiedzeniach, odpowiedzialności regulaminowej, o której mowa w art. 25, a nie art. 25a.

IV. Realizacja trzeciego celu (propozycja zmiany brzmienia art. 26 - 27 oraz pkt 8 załącznika) wiąże się z określeniem szczegółowego trybu postępowania w sprawach dotyczących:

1) wniosku o wyrażenie przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do odpowiedzialności karnej;

2) wniosku o wyrażenie przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do odpowiedzialności za wykroczenia;

3) wniosku o wyrażenie przez Senat zgody na pociągnięcie senatora do cywilnej odpowiedzialności sądowej za działalność wchodzącą w zakres sprawowania mandatu, która narusza prawa osób trzecich;

4) wniosku o wyrażenie przez Senat zgody na zatrzymanie lub aresztowanie senatora;

5) wniosku o zażądanie przez Senat zawieszenia postępowania karnego wszczętego przed dniem wyboru na senatora.

Projekt określa Komisję Regulaminową, Etyki i Spraw Senatorskich jako właściwą w sprawach rozpatrywania w/w wniosków, statuuje zasadę, w myśl której Senat rozpatruje sprawozdanie tej komisji bez przeprowadzania dyskusji oraz przewiduje, że senator, którego dotyczy odpowiedni wniosek, może złożyć wyjaśnienia, a senatorom przysługuje prawo zadawania pytań w tej sprawie. Zgodnie z art. 11 ust. 4 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora jeżeli po nadaniu biegu odpowiedniemu wnioskowi - z wyłączeniem wniosku o zażądanie przez Senat zawieszenia postępowania karnego wszczętego przed dniem wyboru na senatora - a przed podjęciem przez Senat rozstrzygnięcia, upłynie kadencja Sejmu, postępowanie w danej sprawie toczy się nadal w Senacie następnej kadencji, o ile senator, którego wniosek dotyczy, został wybrany na tę kadencję. W związku z tym projekt przewiduje odpowiednie uregulowania w tym względzie, w szczególności w aspekcie biegu przerwanego wskutek upływu kadencji Senatu terminu na dokonanie czynności w związku z rozpatrywaniem danego wniosku oraz sytuacji, w której Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich uchwaliła sprawozdanie, lecz nie zostało ono rozpatrzone przez Senat na skutek upływu kadencji.

V. Nadanie nowego brzmienia art. 37 i 38 Regulaminu Senatu zmierza do uściślenia i modyfikacji ich postanowień w zakresie prawa do uzyskiwania informacji publicznej dotyczącej działalności Senatu i jego organów. Mając na względzie ten cel projekt:

1) uściśla, że prawo to wiąże się z działalnością wszystkich organów Senatu;

2) doprecyzowuje tryb uzyskiwania informacji publicznej;

3) zawiera zasadę, w myśl której decyzje w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenia postępowania o udostępnienie informacji publicznej wydaje Szef Kancelarii Senatu.