Informację w związku z oświadczeniem senator Anny Kurskiej, złożonym na 32. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 31), przekazał Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej:
Warszawa, 2003-02-12
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
W odpowiedzi, na otrzymane przy piśmie z dnia 21 stycznia br. znak: JD/043/10/03/V oświadczenie złożone przez Panią Senator Annę Kurską w sprawie sytuacji przemysłu stoczniowego w tym Stoczni Gdynia S.A., przedstawiam poniżej informację o podejmowanych przez rząd działaniach wspierających sektor stoczniowy umożliwiających poprawę jego sytuacji.
Rząd - zdając sobie sprawę ze specyfiki tego sektora, którego finansowanie opiera się o kredyty bankowe oraz mając świadomość posiadanego przez stocznie portfela zamówień na statki - podejmuje szereg inicjatyw mających na celu poprawę sytuacji ekonomiczno-finansowej stoczni.
Doceniając wagę sektora stoczniowego dla polskiej gospodarki, skalę zatrudnienia oraz wysoką konkurencyjność wytwarzanych wyrobów, Ministerstwo Gospodarki opracowało dokument pt. "Sytuacja w polskim przemyśle stoczniowym, proponowane kierunki działań i mechanizmy wspierania tego sektora", który został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 16 lipca 2002 r.
W dokumencie tym uznano za konieczne podjęcie pilnych działań doraźnych dla wznowienia działalności Stoczni w Szczecinie oraz udrożnienia systemu finansowego budowy statków.
Określono zarówno najpilniejsze działania, jak i mechanizmy wsparcia sektora w średnim i długim horyzoncie czasowym.
W średnim i dłuższym horyzoncie czasowym przewiduje się stosowanie mechanizmów wspierania sektora stoczniowego zgodnie z regulacjami przyjętymi w Unii Europejskiej, pomoc publiczna skierowana będzie na: restrukturyzację przedsiębiorstw, pomoc doraźną, pomoc operacyjną, pomoc na prace badawczo-rozwojowe, ochronę środowiska i inwestycje proinnowacyjne.
Wdrażanie wszelkich instrumentów pomocy państwa powinno być powiązane z radykalnymi działaniami zarządów stoczni w zakresie obniżki kosztów, restrukturyzacji zatrudnienia, budowy statków złożonych o dużej wartości dodanej.
Niezbędnym wydaje się podjęcie współpracy między stoczniami przez tworzenie aliansów strategicznych, a także realizację wspólnych przedsięwzięć
w wybranych dziedzinach np.: projektowanie statków, kontraktacja.Dla wznowienia produkcji statków w Szczecinie - wykupiona przez Agencję Rozwoju Przemysłu holdingowa spółka Allround Ship Service Sp. z o.o. pod nazwą Stocznia Szczecińska Nowa rozpoczęła negocjacje z bankami, armatorami oraz Syndykiem masy upadłościowej Stoczni Szczecińskiej Porta Holding i Stoczni Szczecińskiej w sprawie finansowania budowy statków, przejęcia kontraktów oraz dzierżawy niezbędnego majątku. Dla umożliwienia tego procesu Agen
cja Rozwoju Przemysłu została dokapitalizowana należącymi do Skarbu Państwa akcjami Spółek giełdowych o wartości wycenianej obecnie na kwotę 231,7 mln zł.W lipcu ub.r., z poręczenia ARP, Bank PKO BP udzielił SSN kredytu w wysokości 20 mln zł na wznowienie
produkcji.Następnie ARP dokapitalizowała Stocznię kwotą 60 mln zł, co podniosło wiarygodność Spółki wobec armatorów i banków.
W ramach działań doraźnych - w dniu 6 sierpnia ub.r. Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie udzielenia PKO BP poręczeń Skarbu Państwa spłaty kredytów przeznaczonych na sfinansowanie budowy przez SSN trzech statków (B178/4, B 588/2) na kwotę 320 mln zł.
W dniu 29 października 2002 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie udzielenia Bankowi Handlowemu poręczeń Skarbu Państwa spłaty kredytów przeznaczonych na sfinansowanie budowy kolejnych trzech statków (B 183/8 i 9 oraz B 178-I/5) na kwotę 180 mln zł.
Obecnie rozpatrywany jest wniosek SSN na udzielenie poręczenia SP na sfinansowanie budowy statku B 178/7 na kwotę 87 mln zł.
W celu udrożnienia systemu finansowania statków w Stoczni Gdynia, której - w wyniku drastycznego zmniejszenia zaangażowania banków w finansowanie budowy statków - zagrażało zatrzymanie produkcji, rząd podjął działania wspierające działalność także tej Spółki.
W dniu 24 września ub.r. Rada Ministrów pozytywnie rozpatrzyła wnioski o poręczenia Skarbu Państwa dla PKO BP i BPH-PBK kredytów udzielanych na sfinansowanie budowy dwóch statków, na kwotę 52 mln USD. Z uwagi na wycofanie się banku BPH PBK z kredytowania Stoczni - uruchomiony został jedynie kredyt PKO BP w kwocie 25 mln USD na finansowanie statku 8228/3.
W styczniu br. Ministerstwo Finansów opracowało średniookresową strategię poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa. W dokumencie tym przemysł stoczniowy wyszczególniony jest jako sektor wobec którego stosowane będą poręczenia SP. Proponuje się, aby limit poręczeń ustalony został na poziomie nie przekraczającym 700 mln zł w skali rocznej. Kwoty udzielanych poręczeń byłyby odnawialne w ramach tego limitu. Nowością proceduralną jest propozycja, aby jedna uchwała Rady Ministrów zatwierdzała ogólny limit dla sektora, a wnioski na poszczególne poręczenia kredytów były rozpatrywane przez MF, bez konieczności każdorazowego występowania o zgodę RM, co w znaczący sposób przyspieszy procedury udzielenia poręczeń SP.
System poręczeń Skarbu Państwa jest i powinien być instrumentem niezależnym od stosowania gwarancji i regwarancji ubezpieczeniowych, udzielanych przez KUKE oraz poręczeń udzielanych przez Agencję Rozwoju Przemysłu.
Aktualnie trwają rozmowy z bankami w celu zachęcenia ich do angażowania się w finansowanie budowy statków.
Niezależnie od powyższego, w ramach działań doraźnych - w oparciu o ustawę o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych - Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A. udzieliła Stoczni Gdynia w 2002 r. gwarancji na zaliczki armatorskie w kwocie 42 mln USD.
Aktualnie KUKE zaangażowane jest w formie gwarancji ubezpieczeniowych dla Stoczni Gdynia w następujących kwotach: gwarancje czynne - 19,5 mln USD, gwarancje, które zostały zatwierdzone do uruchomienia przez Komitet Polityki Ubezpieczeń Eksportowych - 70,4 mln USD, kolejne wnioski Stoczni złożone do KUKE - 74,0 mln USD.
W 2002 roku - w oparciu o w/w ustawę - Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A. udzieliła także Stoczni Szczecińskiej Porta Holding S.A. gwarancji ubezpieczeniowych (regwarancje zwrotu zaliczek otrzymanych od armatorów) w wysokości 28 mln USD.
Aktualnie KUKE zaangażowane jest w formie gwarancji ubezpieczeniowych dla Stoczni Szczecińskiej Nowa w następujących kwotach: gwarancje czynne - 6,5 mln USD, gwarancje, które zostały zatwierdzone do uruchomienia przez Komitet Polityki Ubezpieczeń Eksportowych - 4,9 mln USD, kolejne wnioski Stoczni złożone do KUK
E - 52,0 mln USD.Uprzejmie informuję także, iż rząd podejmuje działania wspierające zwalnianych pracowników, preferując aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Z FGŚP wypłacono 80 mln zł zwolnionym pracownikom Stoczni Szczecińskiej Porta Holding i Stoczni Szczecińskiej.
W ramach działań pomocowych opracowane zostały dwa wojewódzkie Programy "Ster" - wspierania ponownego zatrudnienia osób zwalnianych z restrukturyzowanych przedsiębiorstw przemysłu okręgowego. Program dla Województwa Zachodnio-Pomorskiego podpisany zostanie w dniu 17 lutego br. Na realizację tego programu w latach 2003-2004 przeznaczona zostanie kwota 40 mln zł, w tym 24 mln zł z rezerwy Ministra GPiPS.
Program dla Województwa Pomorskiego podpisany zostanie w dniu 20 lutego br., na jego realizację przeznaczono kwotę 20 mln zł, w tym z rezerwy Ministra GPiPS kwotę 13 mln zł.
Ponadto uprzejmie informuję, iż do ARP wpłynęły trzy wnioski: Stoczni Gdynia S.A., Stoczni Gdańskiej S.A. Grupa Stoczni Gdynia oraz Zakładów H. Cegielski-Poznań o wszczęcie postępowań restrukturyzacyjnych w oparciu o ustawę z dnia 30 października 2002 r. o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy (Dz.U. Nr 213, poz. 1800). Zgodnie z procedurami, w ARP rozpoczęły się prace przygotowawcze do przeprowadzenia procesów restrukturyzacyjnych tych firm.
Pragnę wyrazić przekonanie, iż przedstawione powyżej działania rządu wspierające przemysł stoczniowy świadczą o jego woli politycznej w ratowanie tego sektora.
Jerzy Hausner