Oświadczenie złożone
przez senatora Władysława Mańkuta
Oświadczenie skierowane do minister edukacji narodowej i sportu Krystyny Łybackiej
W powiecie elbląskim funkcjonuje jako jedyny w województwie warmińsko-mazurskim Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Kamiennicy Elbląskiej, w którym przebywają wychowankowie niedostosowani społecznie, kierowani do placówki z całego kraju. Aktualnie w ośrodku przebywa siedemdziesięciu dwóch wychowanków. Ośrodek zatrudnia w szkole podstawowej i gimnazjum dziesięciu nauczycieli oraz dwudziestu czterech nauczycieli w internacie placówki, co daje łącznie trzydziestu czterech nauczycieli.
Uczniowie mają zapewnione kształcenie w funkcjonującej w ośrodku szkole podstawowej - klasa piąta i dwie klasy szóste, oraz klasy - pierwsza, druga i trzecia gimnazjum. Łącznie sześć oddziałów.
Zgodnie z rozporządzeniem ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (DzU nr 61 poz. 624 z późniejszymi zmianami) liczba uczniów w oddziale wynosi dwanaście.
Stosowanie wagi wynoszącej jeden na ucznia przy naliczaniu subwencji oświatowej w szkołach ośrodka, bez uwzględnienia specyfiki kształcenia i warunków określonych w rozporządzeniu, uniemożliwia realizację trudnego i specyficznego procesu edukacyjnego w tej placówce. Koszty kształcenia wychowanków w takich szkołach są pięciokrotnie wyższe od kosztów kształcenia w ogólnodostępnych publicznych szkołach podstawowych i gimnazjach.
Wyższe koszty uzasadnione są, po pierwsze, wymaganiem dwuipół-, trzykrotnie mniejszej liczby uczniów przypadających na jeden oddział, co określa wymienione rozporządzenie.
Po drugie, stosowaniem trudnościowych dodatków za warunki pracy dla nauczycieli, zgodnie z rozporządzeniem ministra edukacji narodowej z 11 maja 2000 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego za jedną godzinę przeliczeniową, wykazu stanowisk oraz dodatkowych zadań i zajęć uprawniających do dodatku funkcyjnego, ogólnych warunków przyznawania dodatku motywacyjnego, wykazu trudnych i uciążliwych warunków pracy stanowiących podstawę przyznania dodatku za warunki pracy oraz szczególnych przypadków zaliczania okresów zatrudnienia i innych okresów uprawniających do dodatku za wysługę lat (DzU nr 39 poz. 455 z późniejszymi zmianami) - obecnie ten dodatek wynosi dla nauczycieli w zależności od stopnia trudności i uciążliwości 326-500 zł dla każdego stopnia awansu zawodowego.
Po trzecie, wyższymi kosztami zabezpieczenia pomocy dydaktycznych do realizacji programu nauczania młodzieży niedostosowanej społecznie, trafiającej do placówki z poważnymi zaległościami w realizacji programu nauczania i większym zużyciem pomocy dydaktycznych w porównaniu do innych placówek oświatowych.
Po czwarte, realizacją dodatku wiejskiego - 10% wynagrodzenia zasadniczego, i dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli.
Po piąte, tym, że placówka położona jest na terenie wiejskim i nauczycielom przysługuje dodatek wiejski. Ponadto całodobowe przebywanie w placówce młodzieży trudnej, niedostosowanej społecznie, mimo prowadzonego procesu resocjalizacji, stwarza potrzebę dokonywania częstszych bieżących napraw i remontów.
Po szóste, kosztami płac pracowników administracji i obsługi.
Realizacja programu edukacyjnego w szkole podstawowej i gimnazjum tego ośrodka przy kwocie subwencji ogólnej naliczonej według obecnych wag, jest niemożliwa; może odbywać się tylko kosztem subwencji oświatowej z innych placówek oświatowych powiatu. Koszty kształcenia uczniów kierowanych do placówki z całej Polski realizowane są z subwencji oświatowej naliczonej na szkoły i placówki oświatowe naszego powiatu. Powoduje to duże niezadowolenie wśród dyrektorów i nauczycieli pozostałych szkół i placówek oświatowych powiatu i uniemożliwia właściwą realizację zadań przez te placówki.
Trudności finansowe powiatu uniemożliwiają zaciąganie zobowiązań na realizację zadań oświatowych obejmujących uczniów z całego kraju. Jednocześnie liczba skierowań uczniów do Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Kamiennicy Elbląskiej przekracza ponad dwukrotnie liczbę miejsc w placówce. Na wolne miejsce w ośrodku młodzież oczekuje od jednego do półtora roku, co nie gwarantuje właściwego procesu resocjalizacji w kraju młodzieży trudnej.
Przedkładam te argumenty, ponieważ sądzę, że należy pilnie skorygować naliczoną subwencję dla tej placówki i zwiększyć subwencję oświatową dla powiatu elbląskiego o kwotę 692 tysięcy 286 zł (72 x 4 x 2403,77).
W związku z tym kieruję też do ministra edukacji narodowej i sportu pytanie. Czy przewiduje się zmianę rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z 20 grudnia 2002 r. w sprawie zasad podziału części subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2003 (DzU nr 234 poz. 1966), poprzez wprowadzenie dodatkowej wagi P = 5 dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów funkcjonujących w ośrodkach szkolno-wychowawczych.
Władysław Mańkut