Warszawa, dnia 17 marca 2004 r.

Pan
Ryszard Jarzembowski
Wicemarszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W związku z oświadczeniem złożonym przez Pana Władysława Mańkuta Senatora Rzeczypospolitej Polskiej na 56. posiedzeniu Senatu w dniu 12 lutego 2004 r., przekazanym przy piśmie znak: BPS/DSK-043-82-04 z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych spółek o charakterze użyteczności publicznej ze 100% kapitałem jednostek samorządu terytorialnego prowadzących działalność w zakresie ochrony zdrowia uprzejmie informuję:

Wszelkie zmiany formy prowadzenia działalności wiążą się z określonymi konsekwencjami prawnymi, precyzyjnie zdefiniowanymi w przepisach. Decyzja o zmianie formy prawnej powinna zostać poprzedzona szczegółową analizą prawno-ekonomiczną, uwzględniającą specyfikę działalności prowadzonej przez daną jednostkę (powinna ona dokładnie określać wszystkie wady i zalety np. w kwestiach podatkowych). Powyższe stwierdzenie ma również zastosowanie do przekształcenia samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w spółkę prawa handlowego.

Konsekwencją przekształcenia samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w spółkę prawa handlowego jest powstanie obowiązku płacenia podatku od osób prawnych, według zasad określonych w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, spółki w przeciwieństwie do samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, nie zostały wyłączone z obowiązku podatkowego. Takie same zasady obowiązują wszystkie zakłady opieki zdrowotnej, funkcjonujące w formie spółek prawa handlowego. W świetle powyższych wyjaśnień, należy stwierdzić, że jednostka Olmedica sp. z o.o. ma takie same możliwości konkurowania na rynku usług medycznych, jak inne podmioty-spółki. Ewentualne zwolnienie od podatku dochodowego spółek, których 100% udziałów/akcji należy do jednostki samorządu terytorialnego mogłoby właśnie doprowadzić do nierównego traktowania podmiotów na rynku. Wydaje się natomiast nieuprawnione porównywanie spółek z innymi formami prawnymi pod względem podatkowym.

Podobne wnioski można również wyciągnąć z analizy zapisów projektu ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz o zmianie niektórych ustaw. W art. 39 pkt 3 projektu ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej zmieniającym ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych proponuje się w art. 17 ust. 1c pkt 1b zwolnienie od podatku spółek użyteczności publicznej powstałych w wyniku przekształcenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej na zasadach określonych w projekcie ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej w okresie do 31˛grudnia 2009 r. Jest to więc zapis czasowy, który ma jednie wspomóc zakłady w pierwszym najtrudniejszym etapie przekształceń.

Po to, aby nie wpływać negatywnie na konkurencję na rynku usług medycznych przewiduje się po określonym terminie likwidację zwolnienia podatkowego.

Wydaje się również uzasadnione zwrócenie uwagi na zapis art. 58 ust. 1 omawianego projektu ustawy, który stanowi iż spółki kapitałowe z udziałem jednostek samorządu terytorialnego nie będące pracodawcami w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 9 ustawy o zoz (po zmianach), prowadzące w dniu wejścia w życie ustawy niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, do dnia 1 stycznia 2006 r. stają się spółkami użyteczności publicznej, jeżeli spełniają wymagania określone w przepisach o zakładach opieki zdrowotnej dla spółek użyteczności publicznej.

Jedną z istotniejszych zalet prowadzenia działalności w formie spółki kapitałowej jest ograniczenie odpowiedzialności właścicieli jedynie do wysokości kapitału zakładowego (w przypadku Olmedica sp. z o.o. jednostki samorządu terytorialnego). Zastosowanie do zakładu regulacji właściwych spółkom handlowym, czyli m.in. Kodeks spółek handlowych prowadzi do wzmocnienia nadzoru właścicielskiego nad jednostką. Ponadto zmiana zasad gospodarowania wymusza na zarządzających spółką większą racjonalizację działania.

Powyżej wymienione zostały jedynie podstawowe korzyści wynikające ze zmiany formy prawnej funkcjonowania zakładu opieki zdrowotnej, jednak mają one znacznie większy wpływ na efektywność funkcjonowania zakładu niż omawiany obowiązek podatkowy. Z oświadczenia Senatora Władysława Mańkuta wynika, że decyzja o przekształceniu zakładu w spółkę była słuszna, ograniczyła bowiem ryzyko narastającego zadłużenia w przyszłości (mimo, że w perspektywie średnioterminowej obciążyła finanse powiatu) oraz doprowadziła do osiągnięcia przez zakład zysków.

MINISTRA ZDROWIA

SEKRETARZ STANU

Ewa Kralkowska