Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Kultury i Środków Przekazu w celu zapoznania się z propozycjami zmian ustawowych zmierzających do zwiększenia skuteczności pobierania opłat abonamentowych. Z prośbą w tej sprawie zwrócił się do komisji marszałek Bogdan Borusewicz.

W posiedzeniu wzięli udział członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Kołodziejski, dyrektorzy Departamentu Ekonomicznego i Prawnego w KRRiT Jacek Kuffel i Rafał Karczmarczuk, członek Zarządu TVP SA Piotr Farfał, dyrektor Biura Finansów i Restrukturyzacji w TVP SA Piotr Dmochowski-Lipski oraz dyrektor Biura Ekonomicznego w Polskim Radiu Krzysztof Klimaszewski.

Podczas posiedzenia propozycje zmian ustawowych zmierzających do zwiększenia skuteczności pobierania opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Jak stwierdzono w przedstawionej opinii, dotychczasowe opłaty abonamentowe mają charakter podatku od majątku, przedmiotem opodatkowania jest fakt posiadania (używania) telewizora lub radioodbiornika bez względu na ich wartość, analogicznie jak to ma miejsce w wypadku podatku od środków transportowych lub podatku od posiadania psów. W związku z tym należy, jak się wydaje, uznać te opłaty za należności podatkowe i obarczyć obowiązkiem ich pobierania oraz kontrolą wykonywania obowiązku ich uiszczania - urzędy skarbowe, które mają do tego odpowiednie instrumenty proceduralne oraz odpowiednie kadry. Opłaty te stanowiłyby dochód wyodrębnionego państwowego funduszu celowego, będącego w dyspozycji Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, albo - tak jak w obecnym stanie prawnym - wyodrębnionego rachunku KRRiTV. Do ich pobierania miałyby zastosowanie przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Przedmiotem opodatkowania byłoby, tak jak dotychczas, posiadanie (używanie) odbiornika radiofonicznego i telewizyjnego. Należałoby postulować wyraźne wskazanie w ustawie, iż odbiornikiem radiofonicznym albo telewizyjnym jest każde urządzenie techniczne dostosowane do odbioru programu (wyposażone w tuner radiowy lub telewizyjny), tak aby obowiązek uiszczania opłat abonamentowych dotyczył najszerszego katalogu nowoczesnych urządzeń (np. komputer zawierający tuner rtv). Obecnie KRRiTV uważa, iż charakteru odbiornika nie mają np. urządzenia wielofunkcyjne (takie jak: komputery, telefony komórkowe), ponieważ ich głównym przeznaczeniem nie jest odbiór programów radiowych i telewizyjnych.

Podczas posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu W. Kołodziejski poinformował, że w maju br. ma być gotowy projekt nowelizacji ustawy, która pozwoli urzędom skarbowym egzekwować opłaty abonamentowe.

W Polsce obecnie jedynie 44% gospodarstw domowych opłaca abonament. Obowiązuje ustawa z 2005 r., która, ze względu na lukę prawną, uniemożliwia urzędom skarbowym egzekwowanie tej opłaty.

W opinii W. Kołodziejskiego, należy szybko przeprowadzić nowelizację, tak by już od przyszłego roku urzędy skarbowe mogły zająć się egzekucją abonamentu. Zaznaczył, że taka nowelizacja poprawi ściągalność, ale jedynie wśród gospodarstw domowych, które mają już zarejestrowane odbiorniki, a tych jest 9 mln (na 13,5 mln istniejących gospodarstw domowych). Spośród 3,5 mln podmiotów gospodarczych abonament opłaca jedynie 100 tys. podmiotów (dane KRRiTV na koniec 2006 r.). Cztery i pół miliona gospodarstw nadal pozostaje poza zasięgiem obecnie obowiązującej ustawy abonamentowej. Dlatego potrzebna jest nowa ustawa, która określiłaby, kto ma płacić abonament i jak ma to robić. Jest to jednak zadanie na przyszłość, gdyż najwcześniej da się to zrobić w 2009 r. Dlatego na razie trzeba przygotować tzw. małą nowelizację.

W nowej ustawie całkowicie miałyby się zmienić zasady pobierania abonamentu. Wśród rozważanych wariantów jest m.in.: potraktowanie abonamentu jako należności podatkowej, uiszczanej przy składaniu zeznań podatkowych PIT lub CIT oraz tzw. opłata od gniazdka, czyli abonament opłacany przez każdego odbiorcę prądu. Prace nad ustawą prowadzi KRRiTV w porozumieniu z Ministerstwem Kultury.