16 maja 2006 r.

Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Rodziny i Polityki Społecznej w celu rozważenia podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej przywrócenia instytucji posiedzenia pojednawczego w zakresie spraw o rozwód i separację.

Wniosek o rozważenie podjęcia takiej inicjatywy ustawodawczej zgłosił przewodniczący komisji senator Antoni Szymański. Jego zdaniem, przywrócenie posiedzeń pojednawczych jest niezbędne ze względu na trwałość rodzin i dobro dzieci. "Do grudnia 2005 r. posiedzenie pojednawcze było wstępem do procesu rozwodowego, dzięki któremu wiele małżeństw wstrzymywało decyzję o rozejściu się. Od grudnia 2005 pozostała tylko dobrowolna mediacja, z której korzysta niewiele osób" - podkreślił senator. W ocenie senatora A. Szymańskiego, mediacja nie jest tak skuteczna, ponieważ jest dobrowolna, i nie zawsze obie strony się na nią godzą. Jak stwierdził, najlepszym rozwiązaniem byłaby obligatoryjna rozprawa pojednawcza oraz dodatkowo dobrowolna mediacja.

Podczas posiedzenia na temat zaproponowanej inicjatywy ustawodawczej wypowiadali się przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości: wicedyrektorzy Departamentu Legislacyjno-Prawnego oraz Departamentu Sądów Powszechnych Jan Bołonkowski i Grażyna Kołodziejska.

Jak poinformowali, resort przygotowuje nowelizację kodeksu postępowania cywilnego dotyczącą wprowadzenia obligatoryjnej mediacji w sprawach o rozwód lub separację, gdy małżonkowie mają małoletnie dzieci. Taki projekt do końca czerwca br. ma zostać skierowany na posiedzenie rządu.

Jak stwierdziła wicedyrektor G. Kołodziejska, w związku z tym nie ma potrzeby przywrócenia posiedzenia pojednawczego w sprawach o separację lub rozwód do kodeksu postępowania cywilnego. Jej zdaniem mediacja ma większą skuteczność niż posiedzenie pojednawcze. "Mediator i strony mają miesiąc na prowadzenie spotkań, a posiedzenie pojednawcze to jednorazowe formalne spotkanie" - podkreśliła. Dodała, że mediacja prowadzona jest przez kompetentną lub zaprzyjaźnioną osobę, a posiedzenie pojednawcze prowadzi urzędnik - sędzia. Jak zaznaczyła, z raportów sądów wynika, że z miesiąca na miesiąc jest prowadzonych coraz więcej mediacji w sprawach o separację i rozwód. Mediacja w sprawach cywilnych została wprowadzona do kodeksu postępowania cywilnego w 2005 r. Jest dobrowolna, jej podstawowy warunek to zgoda obu stron konfliktu. Mediatorem może być każda osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca z praw publicznych.

Jak postanowiono, w związku z projektem przygotowywanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości Komisja Rodziny i Polityki Społecznej nie będzie podejmować inicjatywy ustawodawczej dotyczącej przywrócenia instytucji posiedzenia pojednawczego w zakresie spraw o rozwód i separację.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia senatorowie przystąpili do rozpatrzenia ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Senatorowie zapoznali się z informacją na temat nowelizacji sejmowej, przedstawioną przez wiceministra pracy i polityki społecznej Kazimierza Kuberskiego. Swoją opinię przekazało także Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Zgodnie z nowelizacją renciści prowadzący własne firmy będą mieli obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego od przyszłego roku, a nie - jak przewidywała ustawa nowelizowana - od 1 czerwca br.

W dyskusji wskazywano, że obciążenie składkami na ubezpieczenie emerytalno-rentowe tych osób spowodowałoby w większości wypadków likwidację lub ograniczenie działalności gospodarczej, a tym samym ubożenie osób pobierających niskie renty z systemu ubezpieczeń społecznych.

Jak poinformowano, nie zrezygnowano jednak z wprowadzenia ubezpieczenia dla tej grupy osób. Do przyszłego roku resort pracy i polityki społecznej ma opracować nowe zasady ubezpieczenia dla rencistów pracujących na własny rachunek.

W głosowaniu Komisja Rodziny i Polityki Społecznej postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jak ustalono, stanowisko komisji podczas posiedzenia plenarnego przedstawi senator Zbigniew Trybuła.

Na swym posiedzeniu komisja zapoznała się także z informacją ministra pracy i polityki społecznej o realizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz o projektowanych przez rząd zmianach. Informacje na ten temat przedstawili wiceminister pracy i polityki społecznej Zbigniew Socha oraz dyrektor Departamentu Świadczeń Rodzinnych Alina Wiśniewska.

Ponadto wysłuchano informacji ministra pracy i polityki społecznej o realizacji ustawy o pomocy społecznej po zmianach dokonanych w 2004 r. ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji Domów Pomocy Społecznej. Szczegółowych informacji na ten temat udzieliła dyrektor Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej Krystyna Wyrwicka.

W dyskusji skoncentrowano się przede wszystkim na sytuacji domów opieki społecznej w kontekście standardów, które - zgodnie z ustawą o pomocy społecznej - muszą one spełnić do końca bieżącego roku. Rozmawiano także o rynku usług świadczonych przez pomoc społeczną i usługach pielęgnacyjnych.