28 stycznia 2006 r.

Podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywano ustawę budżetową na rok 2006 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji:

część 16 Kancelaria Prezesa Rady Ministrów;

część 17 Administracja Publiczna;

część 34 Rozwój Regionalny;

część 49 Urząd Zamówień Publicznych;

część 51 Urząd Służby Cywilnej;

część 75 Rządowe Centrum Legislacji;

część 80 Regionalne Izby Obrachunkowe;

część 82 Subwencje Ogólne dla Jednostek Samorządu Terytorialnego;

część 86 Samorządowe Kolegia Odwoławcze;

zał. nr 5 Plan finansowy Centralnego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym;

zał. nr 8 Dotacje celowe na finansowanie zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami, realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego;

część 83 Rezerwy celowe;

część 85 Budżety wojewodów;

zał. nr 4 Zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze w 2006 r.;

zał. nr 6 Wykaz inwestycji wieloletnich w 2006 r.;

zał. nr 7 Środki bezzwrotne pochodzące z programów pomocy przedakcesyjnej Unii Europejskiej;

zał. nr 9 Wykaz jednostek, dla których zaplanowano dotacje podmiotowe w 2006 r.;

zał. nr 11 Zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych w 2006 r.;

zał. nr 12 Limity zatrudnienia dla osób objętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń zatrudnionych w urzędach organów władzy państwowej, kontroli, ochrony prawa, sądach i trybunałach oraz w placówkach zagranicznych w roku 2006;

zał. nr 13 Wykaz programów wieloletnich w 2006 r.;

zał. nr 15 Prefinansowanie zadań przewidzianych do finansowania ze środków Unii Europejskiej;

zał. nr 16 Limity kwot zobowiązań oraz wydatków w roku 2006 i kolejnych latach obowiązywania NPR 2004-2006 w tys. zł.

W posiedzeniu komisji udział wzięli szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Mariusz Błaszczak, dyrektor Departamentu Finansów w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Władysław Budzeń, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego Tomasz Nowakowski, dyrektor generalny Urzędu Zamówień Publicznych Elżbieta Gnatowska, zastępca szefa Służby Cywilnej Jacek Czaputowicz, prezes Rządowego Centrum Legislacji Jolanta Rusiniak, dyrektorzy Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego, Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej oraz Departamentu Finansowania Bezpieczeństwa Państwa w Ministerstwie Finansów: Zdzisława Wasążnik, Dariusz Atłas oraz Grażyna Żywiecka, zastępca dyrektora Departament Pomocy i Integracji Społecznej w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Krzysztof Mikulski, a także prezes Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii Jerzy Albin.

Otwierając posiedzenie, przewodnicząca Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senator Elżbieta Rafalska zwróciła się do gości reprezentujących poszczególne resorty o przedstawienie swoich opinii na temat budżetu po poprawkach sejmowych i przedstawienie ostatecznego stanowiska, czy realizacja zadań pozostających w ich gestii przy tak skonstruowanej ustawie budżetowej jest możliwa.

Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów M. Błaszczak poinformował, że budżet kancelarii w wyniku głosowań przeprowadzonych w Sejmie został zmniejszony o 18 mln zł. Stanowi to dotkliwą stratę dla kancelarii ze względu na to, że o jedną trzecią zmniejszono wydatki bieżące, co powoduje brak możliwości skutecznego działania. Podkreślił, że budżet Kancelarii Prezesa Rady Ministrów został skomponowany w sposób bardzo oszczędny. Kwoty nominalne (te przed zmniejszeniem) w zasadzie są na poziomie kwot z lat ubiegłych, a przybyło zadań, gdyż w ramach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów działają dwa dodatkowe biura. Jedno z tych biur to biuro ministra koordynatora do spraw służb specjalnych. Drugie biuro to biuro ministra, sekretarza stanu, pełnomocnika Rady Ministrów do spraw przygotowania Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów zwrócił uwagę, że budżet kancelarii, w związku z decyzją o zakończeniu misji pełnomocnika rządu do spraw równego statusu kobiet i mężczyzn i przekazaniu tych zadań do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, został w autopoprawce zmniejszony przez kancelarię o blisko 4 mln zł. Podobnie jak w autopoprawce do budżetu, która została złożona przez rząd premiera Kazimierza Marcinkiewicza, wydatki bieżące zostały jeszcze dodatkowo zmniejszone o 5% w ramach programu rządowego oszczędności w administracji publicznej (w wypadku kancelarii o 1 mln 300 tys. zł). Po tych dwóch zmniejszeniach decyzją Sejmu budżet kancelarii zmniejszono dodatkowo o 18 mln zł. Zagraża to, jeżeli taka sytuacja miałaby się utrzymać, funkcjonowaniu kancelarii.

Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów M. Błaszczak zwrócił się do senatorów o przychylne potraktowanie wniosku o cofnięcie zmian, które zostały przegłosowane w Sejmie 24 stycznia br.

Do przedstawionych informacji odniosła się senator E. Rafalska, która przypomniała, że problem zmniejszenia wydatków na funkcjonowanie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów sygnalizowano już podczas wstępnego rozpatrywania przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej projektu ustawy budżetowej na rok 2006, ale wtedy propozycja zmniejszenia dotyczyła kwoty 3 milionów, co przy 4 milionach zmniejszenia na etapie projektowania budżetu dawało już i tak znaczącą kwotę, a po głosowaniu w Sejmie zmniejszenie dotyczy 18 mln zł.

Dyrektor Departamentu Finansów w MSWiA W. Budzeń poinformował, że w stosunku do projektu budżetu, który omawiano na posiedzeniu w dniach 3-4 stycznia br., w wyniku autopoprawki rządu wydatki części 17 "Administracja publiczna" zostały zmniejszone łącznie o 1 mln 263 tys. zł, z tego wydatki ministerstwa o 1 mln 176 tys. (to zmniejszenie w wydatkach bieżących ministerstwa nie spowoduje zakłóceń w funkcjonowaniu ministerstwa w realizacji zadań) i Centrum Personalizacji Dokumentów o 87 tys. zł. Zwrócił uwagę, że w wydatkach ministerstwa - 86 mln 288 tys. zł - 37 mln 110 tys. zł to wydatki na prefinansowanie zadań sektorowego programu operacyjnego (43%), czyli nie ponoszone na funkcjonowanie ministerstwa, tylko na ostatnim etapie opracowania projektu budżetu wydatki MSWiA w części 17 zostały zwiększone o 37 mln 110 tys. zł i dochody tej części również. Z tych środków będzie finansowany sektorowy program operacyjny "Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw" mający na celu opracowanie i doskonalenie rejestrów państwowych, m.in. rejestru PESEL. De facto na wydatki bieżące ministerstwa pozostaje kwota 48 milionów zł. Dyrektor W. Budzeń oświadczył, że ta kwota pozwoli na realizowanie zadań, które niewątpliwie ostatnio się zwiększyły, ale z uwagi na oszczędnościowe podejście do wydatków administracji z upoważnienia wicepremiera Ludwika Dorna resort nie zgłasza wniosków o zwiększenie wydatków tej części.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego T. Nowakowski poinformował, że w części 34 "Rozwój Regionalny" w stosunku do poprzednio omawianego przez komisję projektu budżetu autopoprawką rządu zostały wprowadzone zmiany polegające na zmniejszeniu wydatków o 770 tys. Zwrócił uwagę, że w związku z przejęciem od 1 stycznia br. przez ten resort funkcji instytucji zarządzającej dla programów "Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw", "Rozwój zasobów ludzkich", a także "Transport" doszło do przesunięcia z innych części budżetowych środków na prefinansowanie i współfinansowanie części programów, jak również wydatków związanych z wynagrodzeniami pracowników, którzy od 1 stycznia br. zostali przeniesieni do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (227 mln 614 tys. zł). Są to w ponad 90% środki na współfinansowanie i prefinansowanie projektów właśnie w tych trzech programach. Kwoty te całkowicie wystarczają na realizację tych programów.

Dyrektor Generalny Urzędu Zamówień Publicznych E. Gnatowska poinformowała, że w części 49 "Urząd Zamówień Publicznych" w stosunku do omawianego na przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej projektu budżetu zmieniła się wyłącznie pozycja "Zakup usług pozostałych" (mieszczą się tam m.in. zakupy informatyczne). W wyniku autopoprawki rządu zmniejszono budżet urzędu o kwotę 374 tys. zł. Jest to bolesna zmiana, ale urząd godzi się z przedłożeniem rządowym.

Zastępca Szefa Urzędu Służby Cywilnej J. Czaputowicz poinformował, że w części 51 budżetu "Urząd Służby Cywilnej" nastąpiły znaczne zmiany. W wyniku drugiej korekty nastąpiło ograniczenie o 291 tys. zł, które, zdaniem urzędu, może utrudnić realizację jego zadań. Kwota ta stanowi około 10% wydatków rzeczowych, na które składają się przede wszystkim tzw. wydatki sztywne na realizację zadań należących do szefa Służby Cywilnej (m.in. wydawania biuletynu Służby Cywilnej, składki do organizacji międzynarodowych, opłaty podatku od nieruchomości czy za media). Urząd ocenia, że wprowadzone zmniejszenia mogą utrudnić realizację jego zadań i dlatego wnosi o przywrócenie pierwotnej kwoty.

Prezes Rządowego Centrum Legislacji J. Rusiniak poinformowała, że ustawa budżetowa w części 75 "Rządowe Centrum Legislacji" została uchwalona zgodnie z przedłożeniem rządowym. Nie dokonano żadnych zmian i Rządowe Centrum Legislacji również nie składa w związku z tym żadnych wniosków.

Dyrektor W. Budzeń poinformował, że w odniesieniu do wydatków części 80 "Regionalne Izby Obrachunkowe" nie nastąpiła żadna zmiana w stosunku do wielkości i struktury wydatków omawianych na poprzednim posiedzeniu komisji poświęconym rozpatrzeniu projektu ustawy budżetowej na rok 2006. W związku z tym resort postuluje utrzymanie tego stanu. Przypomniał, że sytuacja finansowa Regionalnych Izb Obrachunkowych, na co zwracał już uwagę poprzednio, jest trudna, zwłaszcza jeśli chodzi o poziom wynagrodzeń, ale na tym etapie z upoważnienia wicepremiera Ludwika Dorna resort nie wnosi żadnych uwag ani zastrzeżeń, nie formułuje też wniosków o zwiększenie wydatków w omawianej części.

Dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego w Ministerstwie Finansów Z. Wasążnik poinformowała, że w części 82 "Subwencje Ogólne dla Jednostek Samorządu Terytorialnego" w stosunku do wcześniej omawianych przez komisję nie nastąpiły zmiany i resort nie zgłasza żadnych propozycji.

Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów D. Atłas poinformował, że w części 86 "Samorządowe Kolegium Odwoławcze" od autopoprawki poprzez prace w sejmowej Komisji Finansów Publicznych i trzecie czytanie w Sejmie nie nastąpiły żadne zmiany.

Przystępując do omówienia zał. nr 5 - "Plan finansowy Centralnego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym", dyrektor D. Atłas zwrócił uwagę, że została jedynie zmieniona nazwa, słowo "państwowe" zastąpiono słowem "centralne", co jest zgodne z dyspozycjami Najwyższej Izby Kontroli.

Dyrektor D. Atłas przedstawił pozytywną opinię resortu w sprawie załącznika nr 8 - "Dotacje celowe na dofinansowanie zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego". Poinformował, że zmieniła się kwota dotacji celowych, w związku z wejściem w życie ustawy z 16 grudnia 2005 r., tzw. kompetencyjnej, dotyczącej pomocy społecznej oraz promocji zatrudnienia w instytucjach rynku pracy. Zwrócił uwagę, że pewne zadania na mocy tej ustawy wróciły z samorządu do wojewodów, w związku z tym kwoty dotacji zostały zamienione na kwoty wydatków jednostek budżetowych u wojewodów.

Omawiając część 83 ustawy budżetowej "Rezerwy celowe", dyrektor D. Atłas zwrócił uwagę na dokonane tam zmiany negatywne, a następnie omówił zwiększenia rezerw celowych, m.in. dopłaty do paliwa rolniczego czy środki na realizację świadczeń rodzinnych ("becikowe"). Ponadto poinformował o utworzeniu dwudziestu pięciu nowych rezerw celowych, między innymi głównie związanych z infrastrukturą drogową, kolejową, rozbudową portów lotniczych i ochroną środowiska, a także budową terminalu w Sławkowie.

Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów stwierdził, że rezerwy celowe zmniejszono o kwotę 178 mln 518 tysięcy zł, zwiększeń zaś dokonano na 1 mld 770 mln zł.

Dyrektor D. Atłas, przedstawiając część 85 "Budżety wojewodów", poinformował, że w wyniku autopoprawki rządu środki te zostały zmniejszone. Jednakowych dla wszystkich urzędów 13-procentowych cięć dokonano w dziale 750 "Administracja publiczna" i w §430 - "Zakup usług pozostałych". Na wniosek sejmowej Komisji Finansów Publicznych nastąpiły przesunięcia, akceptowane przez rząd, wynikające z postanowień ustawy kompetencyjnej, wskutek której Inspekcja Transportu Drogowego została przekazana od wojewodów do części 39 - "Transport"; w województwie lubelskim zwiększono ten budżet o 550 tys. zł, w dziale 754 - "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa" z przeznaczeniem na komendy wojewódzkie Państwowej Straży Pożarnej w Lublinie, a wewnątrz budżetów zmieniono strukturę wydatków.

Przewodnicząca Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej E. Rafalska pytała, czy oprócz zmian, które wynikają ze zmian kompetencyjnych, są jeszcze takie, które utrudniłyby realizację zadań przez służby wojewody.

Zastępca Dyrektora Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej K. Mikulski poinformował, że w części 85 - "Budżety wojewodów w zakresie pomocy społecznej" nie zaszły żadne zmiany w stosunku do projektu, w związku z tym te zadania będą realizowane na planowanym poziomie, zgodnie z przedłożonym projektem ustawy budżetowej na rok 2006.

Prezes Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii J. Albin, przedstawiając zał. nr 5 "Plan finansowy Centralnego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym", poinformował, że Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym jest generowany ze sprzedaży informacji znajdujących się w Państwowym Zasobie Geodezyjnym i Kartograficznym na szczeblu centralnym, wojewódzkim i powiatowym. Wpływy z tego tytułu na rok 2006 planowane są na poziomie 19 mln 887 tys. zł. Z tych środków ma być wydatkowane 17,5 mln zł, na poziomie centralnym, z przeznaczeniem przede wszystkim na zakup usług, czyli tak naprawdę na wykonywanie, przygotowanie i opracowanie materiałów służących państwowemu zasobowi, a przede wszystkim, na potrzeby zintegrowanej informatyzacji tego zasobu oraz na środki inwestycyjne związane z obsługą (zakupy sprzętowe, niezbędne do realizacji zadań).

Prezes zasygnalizował, że ponieważ istnieją równolegle fundusze samorządowe na szczeblu wojewódzkim i powiatowym, w roku 2006 przewiduje się wydatkowanie za pomocą przelewów redystrybucyjnych około 3,5 mln zł z przeznaczeniem na wspomożenie tych funduszy. W wielu wypadkach środki poszczególnych województw czy powiatów są niewystarczające do realizacji zadań wynikających z ustawy.

Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów D. Atłas, przedstawiając załącznik nr 4 "Zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze w 2006 r.", poinformował, że zmiany nastąpiły w dziale 600 (dotyczy to gospodarstw pomocniczych zajmujących się obsługą przejść granicznych) w trzech województwach: w dolnośląskim zwiększono przychody oraz stan środków obrotowych na koniec roku o 800 tys. zł; w lubelskim zwiększono przychody oraz, adekwatnie, wydatki o 1,5 mln zł; w podkarpackim zwiększono przychody i wydatki o 2 mln 85 tys. zł.

Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów poinformował, że w załączniku nr 9 "Wykaz jednostek, dla których zaplanowano dotacje podmiotowe w 2006 r." zwiększono dotacje podmiotowe łącznie o 15 mln zł (w części - "Szkolnictwo wyższe" o 3 mln zł z przeznaczeniem dla Fundacji Zakład Narodowy "Ossolińskich" oraz w części - "Zdrowie" o 12 mln zł, z tego na działalność dydaktyczną wyższych szkół medycznych - 3 mln oraz dla Lotniczego Pogotowia Ratunkowego - 9 mln zł). Dyrektor D. Atłas zwrócił uwagę, że jednocześnie dokonano zmniejszeń dotacji podmiotowych o 10 mln zł (w części "Gospodarka" o 5 mln zł, dotyczy to środków dla podmiotów realizujących zadania wynikające z ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach 2003-2006 oraz w części 40 - "Turystyka" o 5 mln zł z przeznaczeniem dla Polskiej Organizacji Turystycznej).

Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów D. Atłas poinformował, że w odniesieniu do załącznika nr 11 "Zatrudnienie i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych w 2006 r.", podczas prac w Sejmie oraz w sejmowej Komisji Finansów Publicznych, zwiększono ogółem limit zatrudnienia o 424 osoby, a kwotę wynagrodzeń o 22 mln 223 tys. zł. W załączniku do ustawy budżetowej planuje się obecnie limity zatrudnienia dla 389 702 osób, z wynagrodzeniem ogółem w wysokości 17 mld 610 mln 81 tys. zł.

Przedstawiając załącznik nr 12 "Limity zatrudnienia dla osób objętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń zatrudnionych w urzędach organów władzy państwowej, kontroli, ochrony prawa, sądach i trybunałach oraz w placówkach zagranicznych w roku 2006", dyrektor D. Atłas poinformował, że na wniosek sejmowej Komisji Finansów Publicznych zwiększono ogółem zatrudnienie o dwie osoby, w związku ze zwiększeniem zatrudnienia o jedną osobę w Kancelarii Sejmu oraz o jedną osobę w Kancelarii Senatu.

Wobec braku głosów dotyczących załącznika nr 13 "Wykaz programów wieloletnich w 2006 r." przewodnicząca E. Rafalska zwróciła uwagę, że ten załącznik częściowo się zmienił.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego T. Nowakowski stwierdził, że w załączniku nr 15 "Prefinansowanie zadań przewidzianych do finansowania ze środków Unii Europejskiej" nie nastąpiły żadne zmiany i środki przeznaczone na ten cel są całkowicie wystarczające. W załączniku nr 16 "Limity kwot zobowiązań oraz wydatków w roku 2006 i kolejnych latach obowiązywania NPR 2004 - 2006 w tys. zł" również nie nastąpiły żadne zmiany.

Podczas posiedzenia senator E. Rafalska zgłosiła poprawkę zmierzającą w do przywrócenia poziomu finansowania Kancelarii Prezydenta, Kancelarii Senatu oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, zgodnie ze stanem zaproponowanym w przedłożeniu rządowym. W głosowaniu proponowana zmiana uzyskała aprobatę komisji. Zaakceptowany wniosek przekazano, wraz z opinią, Komisji Gospodarki Narodowej:

d) w art. 1 zwiększa się dochody i wydatki budżetu państwa o 53 000 tys. zł,

e) w załączniku nr 1 w części 19 Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe, w dziale 756 w zakresie podatku od towarów i usług, zwiększa się dochody o 53 000 tys. zł,

f) w załączniku nr 2:

  • w części 01 Kancelaria Prezydenta RP w rozdziale 75101 - Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa, zwiększa się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 10 000 tys. zł,
  • w części 03 Kancelaria Senatu w rozdziale 75101 - Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa, zwiększa się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 12 000 tys. zł,
  • w części 16 Kancelaria Prezesa Rady Ministrów w rozdziale 75001 - Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej, zwiększa się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 18 000 tys. zł,
  • w części 36 Skarb Państwa w rozdziale 75001 - Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej, zwiększa się wydatki bieżące jednostek budżetowych o 8000 tys. zł,
  • w części 43 Wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne w rozdziale 75822 - Fundusz Kościelny, zwiększa się dotacje i subwencje o 5000 tys. zł;

Pozostałe rozpatrywane części ustawy budżetowej komisja zaopiniowała pozytywnie
i nie zaproponowała zmian. Na sprawozdawcę opinii komisji podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej wybrano senator E. Rafalską.