锘偶 Senat RP - wydarzenia
Wydarzenia - Senat RP

"Podzia艂 w艂adzy w pa艅stwie demokratycznym"

27 czerwca 2008 r. w Senacie odby艂a si臋, organizowana przez wicemarsza艂ka Marka Zi贸艂kowskiego we wsp贸艂pracy z Fundacj膮 Rozwoju Demokracji Lokalnej, konferencja "Podzia艂 w艂adzy w pa艅stwie demokratycznym." Wok贸艂 raportu Konwersatorium Do艣wiadczenie i Przysz艂o艣膰 "Samorz膮dno艣膰 i demokracja lokalna".

Celem konferencji by艂o przedstawienie raportu "Samorz膮dno艣膰 i demokracja lokalna" przygotowanego przez Konserwatorium Do艣wiadczenie i Przysz艂o艣膰 oraz wskazanie tych obszar贸w funkcjonowania administracji samorz膮dowej, w kt贸rych dla pe艂nego rozwoju samorz膮dno艣ci i demokracji lokalnej w naszym kraju, niezb臋dne s膮 nowe regulacje prawne lub ich korekta.

W senackim spotkaniu wzi臋li udzia艂 przedstawiciele organizacji samorz膮dowych, 艣wiata nauki oraz parlamentarzy艣ci i przedstawiciele rz膮du.

Otwieraj膮c obrady wicemarsza艂ek Zi贸艂kowski podkre艣li艂, i偶 senacka konferencja wpisuje si臋 w og贸lnopolsk膮 debat臋 na temat sprawowania i podzia艂u w艂adzy w spo艂ecze艅stwie demokratycznym oraz nad sposobem funkcjonowania spo艂ecze艅stwa demokratycznego. Partnerzy senackiej debaty to Konwersatorium Do艣wiadczenie i Przysz艂o艣膰 - grupa os贸b wielkiego umys艂u i do艣wiadczenia, kt贸ra od ponad 20 lat wskazuje kierunki rozwoju Polski i stworzy艂a reform臋 systemow膮, jaka si臋 w naszym kraju dokona艂a, a tak偶e: Fundacja Rozwoju i Demokracji Lokalnej reprezentowana przez prof. Jerzego Regulskiego i Barbar臋 Imio艂czyk, przedstawiciele rz膮du, samorz膮d贸w lokalnych oraz Senat RP, w kt贸rym zainicjowano reform臋 samorz膮dow膮 i kt贸ry ci膮gle patronuje rozwojowi demokracji lokalnej.

Zdaniem wicemarsza艂ka Zi贸艂kowskiego, w Polsce istnieje obecnie bardzo sprzyjaj膮ca sytuacja do kolejnego etapu reform maj膮cych na celu decentralizacj臋 w艂adzy. Rozw贸j demokracji lokalnej, spo艂ecze艅stwa obywatelskiego i coraz wi臋ksze uczestnictwo obywateli we w艂adzy powinno by膰 ide膮, kt贸ra nada sens dzia艂aniu w艂adzy i zaanga偶owaniu obywatelskiemu.

Podstaw膮 senackiej dyskusji by艂 raport Konwersatorium DiP. Cele, za艂o偶enia i zadania przedstawi艂 prof. Marek Safjan, przewodnicz膮cy Rady Konwersatorium. Profesor wyja艣ni艂, 偶e przed 30 laty Konwersatorium wspomaga艂o spo艂ecze艅stwo w walce z niedemokratyczn膮 w艂adz膮, elementem jego aktywno艣ci by艂a budowa obywatelskiej 艣wiadomo艣ci, przygotowanie spo艂ecze艅stwa do zada艅, kt贸re, jak nadejdzie odpowiedni moment, uzyskaj膮 szans臋 urzeczywistnienia. Na pocz膮tku 2007 roku powr贸cono do tej idei, poniewa偶 grupa ludzi zwi膮zanych z nauk膮 dosz艂a do wniosku, 偶e "co艣 niedobrego dzieje si臋 z naszym pa艅stwem". Jak stwierdzi艂 M. Safjan "dzisiaj brakuje autentycznego spo艂ecze艅stwa obywatelskiego, odczuwamy niedostatek powa偶nej debaty o zasadniczych problemach Polski, oczekiwaliby艣my wi臋kszej odpowiedzialno艣ci ka偶dego, za jego w艂asne otoczenie i ma艂膮 ojczyzn臋. Demokracja normatywna i formalna zakodowana w Konstytucji i wielu ustawach, niekoniecznie przek艂ada si臋 na demokracje realna. Spo艂ecze艅stwo demokratyczne to niekoniecznie spo艂ecze艅stwo obywatelskie, a mo偶liwo艣膰 wzi臋cia we w艂asne r臋ce wsp贸艂odpowiedzialno艣ci za Polsk臋 i za ma艂a ojczyzn臋, nie oznacza jeszcze wcale, 偶e taka mo偶liwo艣膰 zostanie realnie wykorzystana".

Cele jakie stawia sobie DiP to aktywizowanie spo艂ecznego dialogu, koniecznego elementu spo艂ecze艅stwa obywatelskiego. Obecnie Polacy nie chc膮 anga偶owa膰 si臋 w dzia艂alno艣膰 publiczna, nie chc膮 bra膰 odpowiedzialno艣ci za pa艅stwo. Nale偶y szuka膰 rozwi膮za艅 stymuluj膮cych aktywno艣膰 pozwalaj膮c膮 odbudowa膰 wi臋zi spo艂eczne.

Polska - jak ocenia DiP - dzi臋ki systemowym reformom, prze艂amuj膮c monopol pa艅stwa komunistycznego we wszystkich dziedzinach, zmieni艂a oblicze kraju. Ale dzi艣 "potrzebny jest nowy impuls, w postaci istotnych reform instytucjonalnych, kt贸re umocni膮 standardy demokracji lokalnej i demokratycznego pa艅stwa prawa".

Profesor Jerzy Regulski przypomnia艂, 偶e w lipcu obchodzi膰 b臋dziemy 19 rocznic臋 zainicjowania przez Senat reformy samorz膮dowej. Zwr贸ci艂 uwag臋, 偶e w ci膮gu tych lat nast膮pi艂o zatarcie granic mi臋dzy sfer膮 rz膮dow膮 i samorz膮dow膮. W艂adze resortowe odbieraj膮 kompetencje samorz膮dom, w艂adzom terenowych. Centralizacja dotyczy tak偶e sektora samorz膮dowego. J. Regulski wskaza艂 na potrzeb臋 decentralizacji w艂adzy. Potrzebne jest r贸wnie偶 -jego zdaniem - oddzielenie polityki od administracji. Prawa obywateli nie powinny zale偶e膰 od polityk贸w lokalnych.

Warunki konieczne do rozwoju demokracji wskaza艂a Barbara Imio艂czyk. Jak stwierdzi艂a w艂adza lokalna nie mo偶e zaw艂aszcza膰 decyzji i realizacji zada艅 publicznych, powinna dzia艂a膰 w spos贸b zapewniaj膮cy udzia艂 obywateli w 偶yciu publicznym. W艂adza publiczna musi by膰 profesjonalna, a jej dzia艂ania zrozumia艂e dla lokalnej spo艂eczno艣ci. Potrzebne jest zaufanie spo艂eczne i zdolno艣膰 do wsp贸艂pracy. Podkre艣li艂a te偶, 偶e samorz膮d to nie w贸jt, urz膮d gminny, czy sekretarz - jak, niestety, wielu uwa偶a, ale wsp贸lnota lokalna.

Proferor Micha艂 Kulesza podkre艣li potrzeb臋 skuteczno艣ci samorz膮d贸w. Jej brak mo偶e skutkowa膰 nawrotem centralizmu. Je艣li dzia艂ania samorz膮d贸w nie przynosz臋 konkretnych efekt贸w, powstaje pokusa, by ich kompetencje przej膮艂 kto艣 inny, czyli administracja rz膮dowa. Micha艂 Kulesza wskaza艂 te偶 na konieczno艣膰 wsp贸艂pracy samorz膮d贸w.

Przedstawiciel rz膮du Tomasz Siemoniak, sekretarz stanu w MSWiA oraz Adam Leszkiewicz, podsekretarz stanu, zast臋pca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministr贸w przedstawili rz膮dowy program przekazywania kompetencji samorz膮dom oraz regulacji prawnych dotycz膮cych s艂u偶b cywilnych i pracownik贸w samorz膮du terytorialnego.

Profesor Jerzy St臋pie艅 przypomnia艂 histori臋 budowania samorz膮du terytorialnego w Polsce i istniej膮ce w贸wczas uwarunkowania oraz zebrane w czasie 19 lat do艣wiadczenia samorz膮d贸w w 艣wietle orzecznictwa Trybuna艂u Konstytucyjnego. Wyrazi艂 te偶 przekonanie, 偶e dobry samorz膮d lokalny nale偶y zacz膮膰 budowa膰 od odbudowy wi臋zi s膮siedzkich.

Profesor Andrzej Zoll przedstawi艂 problem bezpiecze艅stwa obywatelskiego w 艣wietle prawa lokalnego.

Senator Mariusz Witczak, przewodnicz膮cy senackiej Komisji Samorz膮du Terytorialnego i Administracji Pa艅stwowej, wsp贸艂organizuj膮cej konferencje, zapewni艂, i偶 senacka Komisja opowiada si臋 za reformami, kt贸re b臋d膮 zmierza膰 do decentralizacji w艂adz oraz przekazywania kompetencji, zada艅 i pieni臋dzy samorz膮dom lokalnym.