Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Z prac komisji senackich

6 października 1999 r.

Odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, podczas którego rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy. Zgodnie z sejmową nowelizacją uchwaloną na podstawie projektu poselskiego pracującej kobiecie przysługiwałoby 26 tygodni urlopu macierzyńskiego przy pierwszym i każdym następnym porodzie lub 39 tygodni w wypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu. Dotychczas urlop ten wynosił odpowiednio: 16 i 18 tygodni. Kobieta mogłaby wykorzystać 4 tygodnie urlopu jeszcze przed przewidywaną datą porodu. Po porodzie przysługiwałby jej również nie wykorzystany urlop. W razie urodzenia martwego dziecka lub jego zgonu w ciągu pierwszych 6 tygodni życia kobiecie będzie przysługiwał urlop 10-tygodniowy. Ustawa sejmowa stanowi, że nowelizacja wejdzie w życie z dniem ogłoszenia.

Podczas posiedzenia senatorowie wysłuchali opinii rządu w sprawie uchwalonej przez Sejm ustawy. Przedstawiły ją wiceminister finansów Halina Wasilewska-Trenkner oraz wiceminister pracy i polityki socjalnej Ewa Lewicka. Rada Ministrów jest przeciwna zaproponowanym zmianom dotyczącym wydłużenia urlopów macierzyńskich. Zdaniem rządu obecnie funkcjonujące rozwiązania w tym zakresie są zgodne z Konwencją MOP i standardami Unii Europejskiej, a nawet w zakresie przedmiotowym, podmiotowym, warunków przyznania świadczeń, okresu ich udzielenia i wysokości przekraczają przewidziane w nich standardy. Dłuższe urlopy to duży koszt dla budżetu. Szacuje się, że wydłużenie urlopu macierzyńskiego pociągnęłoby za sobą dodatkowe wydatki - w kwocie 351 mln zł na zasiłki macierzyńskie oraz 114 mln zł na składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób pobierających zasiłek macierzyński, płaconą przez ZUS ze środków budżetu państwa. W opinii rządu, dłuższe urlopy zniechęcą pracodawców do zatrudniania młodych kobiet. Także te powracające z urlopu macierzyńskiego mogą mieć kłopoty z utrzymaniem pracy.

W dyskusji senatorowie nie zgodzili się ze stanowiskiem przedstawionym przez przedstawicielki rządu i poparli zaproponowane przez Sejm wydłużenie urlopów macierzyńskich. W kolejnych głosowaniach Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zaproponowała Senatowi wprowadzenie 2 poprawek: wejście ustawy w życie od stycznia 2000 roku, a nie jak proponował Sejm, z dniem ogłoszenia i wydłużenie urlopu macierzyńskiego również tym kobietom, które będą na tych urlopach, kiedy ustawa wejdzie w życie. Stanowisko komisji w tej sprawie przedstawi Senatowi senator Dariusz Kłeczek.

7 października 1999 r.

Na wspólnym posiedzeniu zebrały się Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich oraz Komisja Ustawodawcza. Komisje kontynuowały prace nad rozpatrywaniem projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu. Pierwsze czytanie projektu odbyło się na 42. posiedzeniu Senatu.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska senatorowie omówili przygotowania do konferencji "Strategia gospodarowania zasobami drewna w Polsce", która odbędzie się 17 listopada br. Przedyskutowano również problemy związane z odbytym posiedzeniem wyjazdowym na terenie województwa małopolskiego. Ustalono, że stanowisko w tej sprawie komisja przyjmie 20 października br.

Na zakończenie obrad Komisji Ochrony Środowiska senatorowie omówili plan pracy na najbliższy okres.

8 października 1999 r.

Komisja Praw Człowieka i Praworządności rozpatrzyła na swym posiedzeniu ustawę o ratyfikacji Konwencji o Bezpieczeństwie Personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych i personelu współdziałającego. Przedmiotowa konwencja zapewnia ochronę prawną, formułując szczególne zasady odpowiedzialności osób dopuszczających się przestępstw wobec personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych i personelu współdziałającego, uczestniczącego w operacjach Narodów Zjednoczonych. W tym zakresie konwencja stanowi rozciągnięcie na ten personel reguł ochrony zawartych w konwencji z dnia 14 grudnia 1973 roku o zapobieganiu przestępstwom i karaniu sprawców przestępstw przeciwko dyplomatom, ratyfikowanej już przez Polskę. Zobowiązania państw wynikające w tej dziedzinie z konwencji sprowadzają się przede wszystkim do uznania określonych czynów za przestępstwa i odpowiednio surowego karania ich sprawców.

Konwencja zapewnia poszanowanie odpowiednich norm i standardów zapewniających podstawowe prawa i wolności obywatela w trzech aspektach: w odniesieniu do chronionego personelu, jako obowiązek ciążący na personelu w trakcie podejmowania działań oraz w stosunku do sprawców przestępstw w toku prowadzonego przeciwko nim dochodzenia lub postępowania.

Po wysłuchaniu wyjaśnień przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych senatorowie postanowili nie zgłaszać zastrzeżeń do sejmowej ustawy upoważniającej prezydenta RP do ratyfikacji powyższej konwencji.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności senatorowie postanowili zaproponować wprowadzenie poprawki do ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Senatorowie zapoznali się z opinią o ustawie przedstawioną przez Ministerstwo Sprawiedliwości i członków związków zawodowych funkcjonariuszy Służby więziennej. Rozpatrywana ustawa sejmowa w art. 1 w pkt 1 uprawnia ministra sprawiedliwości do wydania rozporządzenia, w którym uregulowane zostaną między innymi zasady oddelegowywania członków związku zawodowego do pracy w organach statutowych związku.

Istotą nowelizacji jednak jest dodawany do ustawy o Służbie Więziennej przepis
art. 132a zawarty w art. 1 w pkt 4 ustawy - konsekwencją jego wniesienia jest zmiana w ustawie o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (art. 2 ustawy).

Obie te zmiany są podyktowane koniecznością wykonania orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 marca 1999 r. (Sygn. SK 19/98). Wyrok TK dotyczył § 54 ust. 2 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z dnia 14 listopada 1996 r. w sprawie regulaminu dyscyplinarnego funkcjonariuszy Służby Więziennej. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że przepis ten jest niezgodny z art. 77 ust. 2 Konstytucji RP przez to, że uniemożliwia funkcjonariuszom Służby Więziennej dochodzenie naruszonych praw przed niezawisłym sądem. Ustawa sejmowa otwiera przed funkcjonariuszami drogę postępowania sądowego przyznając im prawo wniesienia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wybór NSA jako organu odwoławczego wynikał z faktu przeważania w stosunku służbowym funkcjonariuszy Służby Więziennej elementów administracyjnoprawnych. Wszystkie istotne rozstrzygnięcia dotyczące spraw osobowych tych osób mają formę decyzji administracyjnych i mogą być zaskarżane do NSA. Ponieważ jednak ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym w art. 19 w pkt 3 sprawy dyscyplinarne wyłącza spod kognicji tegoż sądu, wyżej wymieniony przepis został zmieniony i obecnie umożliwia Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu rozpoznawanie niektórych spraw dyscyplinarnych.

Przepis przejściowy, zawarty w art. 3 ust. 2, został ukształtowany w zgodzie ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego, wyrażonym w uzasadnieniu wyroku TK. Prawo wnoszenia skargi do NSA przyznano w nim także tym funkcjonariuszom, w stosunku do których toczące się postępowania dyscyplinarne zostały zakończone po dniu 16 marca 1999 r. czyli po dniu ogłoszenia wyroku przez Trybunał Konstytucyjny.

Stanowisko Komisji Praw Człowieka i Praworządności w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym przedstawi Senatowi senator Anna Bogucka-Skowrońska. Do stanowiska komisji został zgłoszony wniosek mniejszości, przyjęcie którego zarekomenduje Senatowi senator Jolanta Danielak.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności senatorowie przystąpili do rozpatrywania informacji rzecznika praw obywatelskich. Rzecznik praw obywatelskich prof. Adam Zieliński przedstawił szczegółowe informacje na temat kierowanego przez siebie urzędu oraz problemów, z jakimi zgłaszają się obywatele. Obecnie urząd rzecznika otrzymuje bardzo wiele skarg dotyczących funkcjonowania reformy służby zdrowia, pomocy społecznej, systemu edukacyjnego (szczególnie odpłatności studiów wyższych), braku dostępności sądownictwa i pomocy prawnej dla obywateli, działalności komorników (brak gwarancji dla dłużników i wierzycieli, wysokie płace komorników) czy korupcji w instytucjach państwowych.

Ustalono, że komisja będzie kontynuowała rozpatrywanie informacji rzecznika praw obywatelskich. Następne posiedzenie komisji w tej sprawie odbędzie się 20 października br.

12 października 1999 r.

W gmachu Telewizji Polskiej SA odbyło się posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu, poświęcone próbie analizy programów telewizji publicznej. W posiedzeniu wzięli udział członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z jej przewodniczącym Juliuszem Braunem, członkowie Rady Programowej Telewizji Polskiej z przewodniczącą Ewą Czeszejko-Sochacką, kierownictwo i dziennikarze telewizji publicznej.

Przewodnicząca komisji senator Krystyna Czuba zwróciła się do przewodniczącego J. Brauna o przedstawienie opinii KRRiTV na temat polityki programowej telewizji publicznej.

Szef KRRiTV zapowiedział, że rada wkrótce opublikuje oświadczenie, które będzie podstawą wszelkich jej decyzji w sprawie skarg. Wytyczne te mają odzwierciedlać podstawowe zadania rady, czyli dbałość o zachowanie równowagi między poszanowaniem dla wolności nadawcy i stworzeniem takich warunków, by społeczeństwo miało pełną i niezafałszowaną informację.

W dyskusji zgłoszono szereg zastrzeżeń do polityki informacyjnej telewizji.W opinii senatorów, programy telewizji publicznej, głównie informacyjne, przedstawiają ponury obraz rzeczywistości, są często nieobiektywne i nierzetelne w swych relacjach. Zamiast informacji słyszymy komentarz - mówili senatorowie.

W opinii szefa Telewizyjnej Agencji Informacyjnej Jacka Snopkiewicza, na programy skarżą się wszyscy - od opozycji poprzez koalicję aż po rząd. Poinformował on, że w ostatnich tygodniach najwięcej protestów składa SLD, domagając się szerszego nagłaśniania swoich działań. Ale kiedy w "Wiadomościach" pojawia się lider lewicy Leszek Miller, protestują z kolei widzowie. Zdaniem J. Snopkiewicza, nie sposób odmówić TAI dobrej woli. Jak stwierdził, klimat wokół telewizji publicznej zrodził się ze źle przygotowanej ustawy o radiofonii i telewizji. "Poruszamy się na polu, które nie my przygotowaliśmy i według reguł, które nie my ustaliliśmy" - mówił szef TAI.

Zdaniem członka KRRiTV Marka Jurka skarg SLD nie można porównać z protestami innych ugrupowań. Także zdaniem senatorów dużo słuszniejsze pretensje do telewizji ma rządząca koalicja.

Na posiedzeniu powrócono też do dymisji Jacka Maziarskiego (wiceszefa TAI, który w sierpniu br. odszedł ze stanowiska, sprzeciwiając się w ten sposób - jak twierdził - naciskom PSL na programy informacyjne TVP). O próby wpływania polityków na kształt programów telewizji publicznej pytał senator Tomasz Michałowski.

W dyskusji wiele miejsca poświęcono "Tygodnikowi politycznemu Jedynki" Andrzeja Kwiatkowskiego, programowi, który od trzech tygodni bojkotują przedstawiciele rządu i rządzących partii z powodu niedopuszczenia do udziału w programie wiceministra spraw wewnętrznych i administracji Krzysztofa Budnika. Miał on przyjść do studia zamiast Janusza Pałubickiego i Bogdana Borusewicza, którzy nie mogli przybyć. Prowadzący program A. Kwiatkowski tłumaczył, że zaproszenia są imienne. Podczas obrad komisji powtarzał swoje argumenty. "A jeżeli premier wypowiedziałby wojnę sąsiedniemu krajowi i nie mógłby przyjść do programu, bo pojechał na front, to co, też nie byłoby mowy o tym wydarzeniu?" - pytał członek KRRiTV Jarosław Sellin. Jego zdaniem sytuację w TVP mogłyby rozwiązać dwie rzeczy - albo radykalna nowelizacja ustawy o radiofonii i telewizji, zmieniająca ustrój w mediach publicznych albo doprowadzenie do równowagi wpływów politycznych w mediach publicznych. "Wiem, że jest to bardzo trudne, a w tej chwili niemożliwe, więc pewnie będziemy się tak spotykać co miesiąc i narzekać" - powiedział J. Sellin.

Szef telewizyjnej Jedynki Sławomir Zieliński zapewniał, że konflikty z rządzącymi nie są w interesie stacji. Jego zdaniem, niezwykle trudno współpracuje się z politykami i w rezultacie nie sposób zorganizować debatę z udziałem najważniejszych osobistości. J. Snopkiewicz przekonywał natomiast, że TAI przygotowuje też programy, które cieszą się uznaniem; tak było z relacjami ostatniej pielgrzymki Ojca Świętego do Polski.

Przewodnicząca Rady Programowej TVP SA Ewa Czeszejko-Sochacka wyraziła ubolewanie z powodu nieprzeprowadzenia przez zarząd telewizji procedury opiniodawczej w zakresie ramowego układu programu telewizyjnego na okres jesień 1999-wiosna 2000. Utrudnia to radzie wykonywanie jej ustawowych obowiązków.

14 października 1999 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Gospodarki Narodowej rozpatrywała ustawę - Prawo działalności gospodarczej. Senatorowie zapoznali się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Wysłuchali także przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej, Ministerstwa Finansów. Założenia ustawy szczegółowo omówił wiceminister gospodarki Wojciech Katner. Uchwalona przez Sejm 23 września br. ustawa powstała na podstawie projektu rządowego i ma zastąpić wielokrotnie nowelizowaną, ale nie odpowiadającą aktualnym potrzebom życia gospodarczego ustawę o działalności gospodarczej z 23 grudnia 1988 r. Przede wszystkim jednak ma stanowić podwaliny nowego prawa gospodarczego o charakterze publicznym - zgodnego z zasadami konstytucji i uwzględniającego zobowiązania międzynarodowe.

Nowe prawo gospodarcze zrównuje w prawach zagraniczne podmioty gospodarcze z polskimi. Będą one mogły prowadzić działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak polscy przedsiębiorcy, o ile umowy ratyfikowane przez Polskę nie stanowią inaczej. Przedsiębiorcy zagraniczni będą mogli zatem wykonywać działalność gospodarczą w Polsce bezpośrednio, tworząc swoje oddziały w Polsce albo pośrednio, zakładając na podstawie prawa polskiego spółki handlowe i spółdzielnie (ewentualnie przystępując do takich podmiotów, nabywając ich udziały i akcje). Ponadto cudzoziemcy będą mogli uzyskać w Polsce status przedsiębiorcy jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Dotychczas, na podstawie ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym, tzw. podmioty zagraniczne w celu prowadzenia w Polsce przedsiębiorstw mogły jedynie zakładać na podstawie prawa polskiego kapitałowe spółki handlowe (tj. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne) albo obejmować bądź nabywać ich udziały i akcje.

Uchwalona przez Sejm ustawa ogranicza do siedmiu liczbę rodzajów działalności gospodarczej, których wykonywanie wymaga uzyskania koncesji. Kilkanaście innych rodzajów działalności dotychczas koncesjonowanych będzie objętych obowiązkiem uzyskania zezwolenia, kilkanaście pozostałych natomiast nie będzie wymagało ani koncesji, ani zezwolenia. Istotną zmianą jest także sformułowanie w ustawie ogólnych zasad wydawania i cofania zezwoleń, obecnie ustawa o działalności gospodarczej zawiera jedynie ogólne zasady udzielania i cofania koncesji.

W odróżnieniu od ustawy o działalności gospodarczej nowa ustawa zawiera definicję małego i średniego przedsiębiorcy oraz zobowiązuje państwo do stwarzania takim przedsiębiorcom korzystnych warunków działania - z poszanowaniem zasad równości i konkurencji. Nowa ustawa określa także ogólne zasady funkcjonowania samorządu gospodarczego oraz zadania organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego w zakresie działalności gospodarczej.

W dyskusji senatorowie Mieczysław Janowski, Grzegorz Lipowski, Andrzej Sikora i Marek Waszkowiak zgłosili szereg poprawek do ustawy - Prawo działalności gospodarczej. W kolejnych głosowaniach Komisja Gospodarki Narodowej zaakceptowała ponad 30 zmian do ustawy uchwalonej przez Sejm. Stanowisko komisji przedstawi Senatowi senator M. Waszkowiak. Do wniosku komisji zgłoszono wniosek mniejszości, którego sprawozdawcą będzie senator Grzegorz Lipowski.

* * *

Odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, podczas którego senatorowie postanowili nie zgłaszać zastrzeżeń do ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej i ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Przyjęta przez Sejm nowelizacja zmienia ustawę o pomocy społecznej w zakresie zasiłku stałego przysługującego osobom niezatrudnionym i opiekującym się dzieckiem uprawnionym do zasiłku pielęgnacyjnego, wymagającym stałej, bezpośredniej i osobistej opieki oraz pielęgnacji. Ustawa sejmowa wprowadza ograniczenie kręgu podmiotów uprawnionych do tego zasiłku oraz uszczegółowia niektóre uregulowania ustawy, m.in. w wypadku wątpliwości dotyczących uniemożliwienia podjęcia zatrudnienia w związku ze stanem zdrowia i sytuacją dziecka.

Po wprowadzeniu nowych przepisów zasiłki stałe mogliby otrzymywać tylko ci rodzice, którzy musieli zrezygnować z pracy, by zapewnić swym dzieciom całodobową bezpośrednią opiekę z uwagi na ich stan zdrowia.

Kierownik placówki pomocy społecznej przyznającej zasiłek będzie mógł zwrócić się do powiatowego zespołu orzekającego o stopniu niepełnosprawności, by ten ocenił, czy dziecko, którego rodzice otrzymują stały zasiłek, wymaga ciągłej opieki.

Prawa do zasiłku stałego nie miałyby osoby otrzymujące zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki przedemerytalne i świadczenia przedemerytalne ani rodzice, których dzieci przebywają w całodobowych ośrodkach rehabilitacyjnych co najmniej przez pięć dni w tygodniu. Osoby, które w myśl nowelizacji utraciłyby prawo do zasiłku, będą go jeszcze otrzymywać przez 90 dni od wejścia w życie nowych przepisów.

W części dotyczącej ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ustawa sejmowa dotyczy warunków, które są niezbędne do spełnienia, aby uzyskać status zakładu pracy chronionej. Ustawa zwiększa wymogi ustawowe w stosunku do obowiązujących dotychczas. O status ZPCh (które są zwolnione z niektórych podatków) będą się mogły ubiegać te firmy, które istnieją co najmniej od roku, a niepełnosprawnych zatrudniają od sześciu miesięcy. Nowelizacja sejmowa zmierza do zahamowania w ten sposób lawinowego wzrostu liczby takich zakładów.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się z opiniami Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, Krajowej Federacji Zakładów Pracy Chronionej oraz Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych. Ich przedstawiciele wyrazili poparcie dla przyjętych w ustawie rozwiązań. W głosowaniu Komisja Rodziny i Polityki Społecznej poparła sejmową nowelizację. Stanowisko komisji przedstawi Senatowi senator Andrzej Sikora.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia senatorowie rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o funduszu alimentacyjnym. Rozpatrywana nowelizacja sejmowa modyfikuje zasady przyznawania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, wprowadzając kryterium dochodu dla osób ubiegających się o to świadczenie oraz korygując szereg innych przepisów. Powodem nowelizacji ustawy była przede wszystkim coraz większa nieskuteczność egzekwowania wpłat na fundusz alimentacyjny. Jednocześnie ciągle zwiększa się liczba osób występujących o świadczenia. Tym samym fundusz w coraz większym stopniu jest dotowany z budżetu państwa, stając się funduszem socjalnym. W związku z tym należało wprowadzić zmiany w celu racjonalizacji wypłat z funduszu, tak by świadczenia otrzymywały rodziny rzeczywiście znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej.

W wyniku dyskusji senatorowie zaaprobowali przyjęte przez Sejm rozwiązanie, zmierzające do wprowadzenia jako kryterium dochodu dla osób ubiegających się o świadczenie z funduszu alimentacyjnego ustanowienia progu w wysokości 60 % przeciętnego wynagrodzenia na osobę w rodzinie. Przyjęcie bez poprawek nowelizacji ustawy o funduszu alimentacyjnym w imieniu Komisji Rodziny i Polityki Społecznej zaproponuje Senatowi senator Elżbieta Płonka.

* * *

Na wspólnym posiedzeniu zebrały się Komisja Obrony Narodowej oraz Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w celu rozpatrzenia ustawy o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium. Uchwalona przez Sejm ustawa powstała na podstawie projektu rządowego, aby wypełnić normę konstytucyjną zawartą w art. 117 Konstytucji RP, która stanowi, że "zasady pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zasady przemieszczania się ich przez to terytorium określają ratyfikowane umowy międzynarodowe lub ustawy".

Suwerenność i bezpieczeństwo państwa wymagają, aby pobyt i przemieszczanie się wojsk obcych przez jego obszar odbywały się za zgodą właściwych władz państwowych, wskazanych i upoważnionych ustawą do jej wyrażania. Przedłożona Senatowi ustawa ustala na terytorium RP status wojsk tych państw, z którymi Polska nie jest w tej materii związana umowami międzynarodowymi ratyfikowanymi za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, czyli zgodnie z art. 89 ust. 1 Konstytucji RP.

Przepisy ustawy będą jednakże stosowane również wobec wojsk tych państw, z którymi Polska ratyfikowała odpowiednie umowy w sprawach organizacyjno-technicznych, dotyczących wyrażania zgody na pobyt (przemieszczanie się) oraz organizacji ich pobytu lub przemieszczania się.

Ustawa określa tryb wydawania zgody na pobyt i przemieszczanie się obcych wojsk na terytorium RP w art. 3 i 4, ustanawiając jako właściwego ministra obrony narodowej, natomiast przy wyższej liczebności lub dłuższym okresie pobytu wojsk obcych organem właściwym do wydawania zgody jest Rada Ministrów. Ustawa nakłada na obce wojska obowiązek przestrzegania prawa polskiego oraz poddaje żołnierzy i personel cywilny tych wojsk jurysdykcji sądów polskich, co pozostaje w zgodzie z Kodeksem postępowania karnego. Stanowi on, że żołnierze sił zbrojnych państw obcych, przebywający na terytorium RP, oraz członkowie ich personelu cywilnego za przestępstwa popełnione w związku z pełnieniem obowiązków służbowych podlegają orzecznictwu polskich sądów wojskowych, a właściwymi w pierwszej instancji są okręgowe sądy wojskowe.

Rozpatrywana ustawa zawiera przepisy regulujące zasady odpowiedzialności wojsk obcych za szkody wyrządzone w związku z realizacją celu ich pobytu w Polsce. Wprowadza dodatkowy, uproszczony tryb dochodzenia roszczeń o odszkodowanie dla osób fizycznych, prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej za szkody wyrządzone im przez obce wojska, ustanawiając odpowiedzialność Skarbu Państwa jedynie w wypadku braku porozumienia co do wysokości odszkodowania. W innych wypadkach poszkodowanemu przysługuje roszczenie przeciwko właściwym organom strony wysyłającej.

Ustawa zawiera także uregulowania dotyczące korzystania przez obce wojska z opieki medycznej, z dróg publicznych, kolei, z lotnisk cywilnych i infrastruktury telekomunikacyjnej.

Podczas posiedzenia senatorowie wysłuchali wyjaśnień udzielonych przez przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Obrony Narodowej. Zapoznano się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, którego zdaniem ustawa o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych.

W dyskusji zgłoszono zastrzeżenia do ustawy sejmowej, ale w formie ewentualnych poprawek senatorowie postanowili je zgłosić podczas posiedzenia plenarnego Senatu. W głosowaniu zdecydowano o przyjęciu bez poprawek ustawy o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium. Stanowisko połączonych komisji w tej sprawie przedstawi Senatowi senator Leon Kieres.

* * *

Na swoim posiedzeniu zebrała się Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Senatorowie rozpatrzyli ustawę o ratyfikacji Konwencji o Bezpieczeństwie Personelu Organizacji Narodów Zjednoczonych i personelu współdziałającego. Po wysłuchaniu dyrektorów Jana Michałowskiego i Andrzeja Misztala z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, którzy przedstawili założenia konwencji, do której ratyfikacji upoważnia prezydenta RP rozpatrywana ustawa sejmowa, komisja postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń. Stanowisko komisji w tej sprawie przedstawi Senatowi senator Zbigniew Kulak.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej rozpatrzono ustawę o ratyfikacji Wspólnej Konwencji bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i bezpieczeństwa w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi, sporządzonej w Wiedniu dnia 5 września 1997 r. W tej części posiedzenia wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Obrony Narodowej oraz prezes Państwowej Agencji Atomistyki Jerzy Niewodniczański.

Konwencja, do której ratyfikacji upoważnia prezydenta ustawa sejmowa, ma zastosowanie do bezpieczeństwa postępowania z wypalonym paliwem z eksploatacji cywilnych reaktorów jądrowych, z wyłączeniem paliwa znajdującego się w zakładach przerobu paliwa w ramach procesów jego przetwarzania.

Główne zobowiązania państw - stron konwencji dotyczą stosowania podstawowych zasad bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, sformułowanych dla celów konwencji na podstawie zawartych w dotychczas opracowanych i uzgodnionych dokumentach sporządzonych w ramach programowej działalności MAEA. Państwa - strony konwencji zobowiązane będą składać okresowe (co 2-3 lata) sprawozdania z wprowadzenia w życie każdego ze zobowiązań wynikających z konwencji.

Po zapoznaniu się z opiniami o rozpatrywanej ustawie sejmowej senatorowie postanowili nie zgłaszać do niej zastrzeżeń i zarekomendować Senatowi przyjęcie jej bez poprawek. Stanowisko Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w sprawie ustawy o ratyfikacji Wspólnej Konwencji bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i bezpieczeństwa w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi, sporządzonej w Wiedniu dnia 5 września 1997 r., przedstawi senator Edmund Wittbrodt.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment