Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


Z prac komisji senackich

17 października 2000 r.

Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznano się z obecnym stanem organizacyjnym i potencjałem genetycznym polskiej hodowli, organizacją hodowli w Unii Europejskiej na przykładzie Francji, ze światowymi trendami w zakresie unasienniania, rozrodu oraz hodowli zwierząt, z perspektywami rozwoju oraz zasadami organizacji polskiej hodowli.

W dyskusji o perspektywach polskiej hodowli zaproponowano utworzenie spółdzielni z postawionej w stan likwidacji Stacji Hodowli i Unasienniania Zwierząt. W Polsce jest obecnie około 3,5 mln krów wyhodowanych dzięki uszlachetnianiu materiału genetycznego.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się z pismem ministra skarbu Andrzeja Chronowskiego, w którym przedstawiono stanowisko rządu w sprawie dalszych losów SHiUZ. W myśl tej propozycji najpierw ma zostać powołana jednoosobowa spółka skarbu państwa. Następnie hodowcy i pracownicy stacji mają otrzymać po 15% akcji. Zakłada się, że producenci i pracownicy mogliby otrzymać nawet 51% akcji. Decyzja co do wyboru zasady zostanie podjęta po rozmowach z przedstawicielami organizacji rolniczych.

Zdaniem uczestników posiedzenia, propozycja przedstawiona przez ministra skarbu prowadzi do rozproszenia akcji.

W opinii przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatora Józefa Frączka, hodowcy powinni wyjść z inicjatywą przejęcia stacji na podstawie obowiązującego prawa, nie oglądając się na jego nowelizację, która może potrwać 2-3 lata. Przez ten czas ze stacji może już nic nie pozostać. Zdaniem senatora, najlepszym rozwiązaniem byłoby utworzenie spółdzielni.

Henryk Jasiorowski z SGGW podkreślił, że należy zrobić wszystko, aby tam, gdzie jest to możliwe, obowiązki i mienie stacji hodowli i zwierząt zostały przejęte przez związki hodowców, które powinny się ze sobą zjednoczyć. W taki właśnie sposób są zorganizowani francuscy hodowcy. Dzięki zrzeszeniu w spółdzielniach decydują o dalszym rozwoju swoich hodowli. W USA widoczne są z kolei tendencje do koncentracji. Zakłada się, że mają tam pozostać zaledwie 2 lub 3 stacje. Dwie spośród istniejących obecnie w tym kraju stacji znajduje się już w prywatnych rękach. Amerykańscy uczeni już dwa lata temu uznali, że zbyt mocno postawili na komercyjne stacje unasienniania.

Na wnioski płynące z dyskusji wskazał dyrektor Instytutu Zootechniki w Balicach koło Krakowa Jędrzej Krupiński.

Na zakończenie głos zabrał minister rolnictwa i rozwoju wsi Artur Balazs, który zapowiedział podjęcie stosownych decyzji dotyczących SHiUZ do końca roku.

18 października 2000 r.

Na wspólnym posiedzeniu, w celu rozpatrzenia ustawy - Prawo atomowe, zebrały się Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Nauki i Edukacji Narodowej.

W posiedzeniu udział wzięli: wiceprezes Państwowej Agencji Atomistyki Witold Łada, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Jerzy Eysymontt, poseł sprawozdawca Grzegorz Walendzik i Halina Zielińska z Ministerstwa Finansów. Senatorowie zapoznali się również z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Z rozwiązaniami przyjętymi w nowym prawie atomowym zapoznał senatorów wiceprezes PAA W. Łada. Przyjęte zmiany wynikają z konieczności dostosowania polskiego prawa do konstytucji i norm europejskich. Nowe prawo atomowe będzie też dostosowane do obecnych - wyższych - wymogów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej kraju.

Ustawa zakłada m.in. prowadzenie stałego monitoringu sytuacji radiologicznej w kraju, ustala procedury ostrzegania i powiadamiania ludności o zagrożeniach jądrowych. Ponadto określa obowiązki jednostek organizacyjnych prowadzących działalność związaną z energią atomową i wyznacza organy właściwe w sprawach bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.

W ustawie przyjętej przez Sejm mocno zaakcentowano konieczność ochrony środowiska przed skażeniami. Nowe regulacje przewidują kary pieniężne za złamanie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.

Prawo atomowe określa także zasady monitorowania skażeń promieniotwórczych oraz reguluje działania podejmowane w wypadku zdarzeń radiacyjnych. W ustawie przewidziano wyodrębnienie z Instytutu Energetyki Jądrowej w Świerku specjalnego przedsiębiorstwa państwowego - "Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych", zajmującego się usuwaniem, składowaniem i utylizacją zużytego paliwa jądrowego i odpadów promieniotwórczych.

W głosowaniu połączone komisje postanowiły zaproponować Senatowi wprowadzenie do art. 123 poprawki porządkującej, zbieżnej z propozycją Biura Legislacyjnego KS. Stanowisko komisji w sprawie ustawy - Prawo atomowe przedstawi Izbie senator Bogdan Tomaszek.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Gospodarki Narodowej rozpatrywała ustawę o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.

Założenia ustawy sejmowej przedstawił wiceminister finansów Jan Wojcieszczuk. W posiedzeniu wzięli także udział przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości i Związku Banków Polskich. Zapoznano się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które przedstawiło szereg zastrzeżeń do rozpatrywanej ustawy.

Uchwalona przez Sejm ustawa ma zapobiegać praniu brudnych pieniędzy. Przewiduje powołanie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, który będzie gromadził informacje o transakcjach przekraczających 10 tys. euro. Dane o takiej transakcji - m.in. kwota, waluta czy szczegółowe informacje o osobie jej dokonującej - mają przekazywać inspektorowi m.in. banki, fundusze emerytalne, kantory, poczta czy notariusze. Inspektor będzie mógł wstrzymać transakcję na dwa dni, jeśli wyda mu się podejrzana.

Ustawa sejmowa stanowi, ze instytucja zobowiązana (np. bank, kantor), która przyjmuje zlecenie klienta do przeprowadzenia transakcji o równowartości przekraczającej 10 tys. euro, ma obowiązek zarejestrować taką czynność zarówno wtedy, gdy jest to transakcja pojedyncza, jak i wtedy, gdy jest prowadzona w ramach kilku operacji - jeżeli okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane. Jeśli w grę wchodzi kwota mniejsza niż 10 tys. euro, to informacje do GIIF mają trafiać wtedy, gdy "okoliczności transakcji wskazują, że środki mogą pochodzić z nielegalnych i nieujawnionych źródeł". Za celowe nieprzekazanie GIIF informacji może grozić kara nawet 3 lat więzienia. Za odmowę przekazania informacji albo za ich fałszowanie grozi 5 lat pozbawienia wolności.

Za każdym razem, gdy GIIF stwierdzi "uzasadnione podejrzenie", że doszło do przestępstwa, zawiadamia prokuraturę. Może wtedy wstrzymać transakcję na 48 godzin. Również prokuratura oraz m.in. policja i UOP mają informować GIIF o każdorazowym wszczęciu postępowania, gdy w grę może wchodzić pranie brudnych pieniędzy. GIFF, na użytek takiego postępowania, ma obowiązek przekazywać swoje informacje prokuraturom.

Ponadto ustawa przewiduje możliwość oddelegowania do "pełnienia zadań służbowych" w GIIF funkcjonariuszy UOP i WSI. Generalnego inspektora będzie powoływał i odwoływał premier.

Według danych Ministerstwa Finansów, w Polsce pierze się rocznie około 2-3 mld USD; na świecie - około 600 mld USD.

W wyniku dyskusji zgodzono się z zastrzeżeniami Biura Legislacyjnego i komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 20 poprawek do ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł. Stanowisko Komisji Gospodarki Narodowej przedstawi Senatowi senator Kazimierz Kleina.

* * *

Na wspólnym posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nowelizacja sejmowa zmierza m.in. do likwidacji od 2001 roku ulgi na renty i trwałe ciężary oraz ulgi na budowę mieszkań na wynajem. Ustawa przesuwa też do końca 2003 roku zwolnienie dochodów kapitałowych z podatku PIT.

Sejm zlikwidował ponadto ulgę na kształcenie dzieci w szkołach niepublicznych. W jej miejsce wprowadzono zmianę do ustawy o systemie oświaty, zobowiązującą gminy do przekazywania szkołom niepublicznym całej kwoty subwencji oświatowej, przysługującej szkołom. Do tej pory gminy przekazywały szkołom niepublicznym jedynie 50% tej kwoty.

Rozpatrywana nowelizacja zawiera głównie przepisy dostosowujące ustawę o PIT do innych ustaw, w tym konstytucji, oraz uszczelniające system podatkowy i likwidujące podwójne uprzywilejowanie.

Od 2001 roku zlikwidowana zostanie ulga inwestycyjna dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.

Nadal ma obowiązywać duża ulga budowlana, z tym że można będzie z niej korzystać tylko przez cztery lata od rozpoczęcia inwestycji budowlanej.

Nowelizacja zawiera również kilka rozwiązań polegających na ograniczeniu niektórych przywilejów podatników, m.in. wspólnego rozliczania się małżonków. Podatnicy, którzy dotąd rozliczali się wspólnie z małżonkiem lub dzieckiem, utracą to prawo w sytuacji, gdy małżonek lub dziecko uzyskują dochody z działalności gospodarczej. Z szacunków resortu finansów wynika, że utrata tego przywileju będzie dotyczyć około 300 tys. podatników.

W nowelizacji sejmowej przewidziano złagodzenie przepisów, dotyczących podatników prowadzących działalność gospodarczą. Będą oni mogli rozliczać straty w pięciu (a nie, jak dotychczas, w trzech) kolejno następujących po sobie latach oraz stosować korzystniejsze zasady amortyzacji środków trwałych, takie jak te, które wprowadzono w 1999 roku do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych CIT.

Sejm zdecydował też o zmianie przepisów dotyczących kosztów uzyskania przychodów dla podatników obliczających te koszty na korzystniejszych zasadach (dotyczy to np. osób korzystających z praw autorskich, których koszty uzyskania przychodów obniżają podstawę opodatkowania o 50% - 50-procentowe koszty uzyskania przychodu będą obliczane od dochodu, z wyłączeniem składki na ubezpieczenie społeczne. W efekcie wyższa będzie podstawa obliczenia podatku należnego fiskusowi.

Zryczałtowanym, 10-procentowym podatkiem mają być obłożone wygrane w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, audiotele i loteriach fantowych. Wolne od tego podatku będą jedynie wygrane o wartości nie przekraczającej trzykrotności najniższego wynagrodzenia za pracę.

W dyskusji nad nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych senatorowie zgłaszali szereg zastrzeżeń do przyjętych w niej rozwiązań. Pytano m.in., dlaczego Sejm zlikwidował ulgi inwestycyjne dla firm i na odpłatną naukę dzieci w szkołach niepublicznych, nie zniesiono natomiast ulgi budowlanej.

W odpowiedzi wiceminister finansów Jan Rudowski stwierdził, że rząd uważa, iż nie należy obecnie znosić tej ulgi. Należy to zrobić w kompleksowej nowelizacji, którą rząd przygotuje za kilka miesięcy.

Poseł Andrzej Wielowieyski namawiał senatorów do zapisania w ustawie podatkowej zniesienia tej ulgi z początkiem 2002 r. Miałby ją wówczas zastąpić program wspierania budownictwa, m.in. za pomocą dopłat z budżetu państwa do kredytów mieszkaniowych. Ta propozycja nie spotkała się jednak z poparciem senatorów.

Podczas posiedzenia opinię na temat rozpatrywanej ustawy sejmowej przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, które zgłosiło zastrzeżenia do przepisu dotyczącego wprowadzenia 10-procentowgo podatku od wygranych w grach losowych i zakładach wzajemnych, ale tylko niektórych - wygrana w kasynach czy na automatach zręcznościowych miałaby nie być opodatkowana. Przepisy zostały jednak skonstruowane tak, że gry, które nie miały być opodatkowane, objąłby 10-procentowy podatek. Zastrzeżenia dotyczyły również pozostawienia w jednym z przepisów ustawy pojęcia wolnego zawodu, mimo iż uzasadnienie ustawy nie pozostawia wątpliwości co do intencji ustawodawcy w tej kwestii.

Dyrektor Departamentu Podatków Bezpośrednich w Ministerstwie Finansów Sławomir Maliszewski zgodził się, że przepis ten nie został dostatecznie jasno sformułowany, ale jego intencje tłumaczy uzasadnienie nowelizacji. Podobny pogląd wyraził wiceminister finansów J. Rudowski, który przypomniał, że w kwestiach spornych Trybunał Konstytucyjny, NSA i Sąd Najwyższy biorą pod uwagę uzasadnienie ustawy. Zresztą gdyby ten przepis budził wątpliwości, wówczas minister finansów mógłby wydać wykładnię w tej sprawie.

Podczas posiedzenia dyskutowano również o zmianach dotyczących likwidacji ulgi na naukę dzieci w szkołach niepublicznych. Wiceminister edukacji narodowej Irena Dzierzgowska podkreśliła, że resort zgadza się na objęcie szkół niepublicznych całą kwotą subwencji oświatowej, jak zaproponowano w nowelizacji sejmowej. Zdaniem wiceminister, to rozwiązanie powinno jednak dotyczyć tylko uczniów objętych obowiązkiem szkolnym. Z tym poglądem zgodzili się senatorowie. Uznali jednak, że ten zapis powinien się znaleźć w nowelizowanej obecnie ustawie o systemie oświaty.

Podczas posiedzenia o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaapelował przewodniczący sejmowej Komisji Finansów Publicznych poseł Mirosław Sekuła. Wniosek w tej sprawie zgłosiła senator Elżbieta Płonka. W głosowaniu większość połączonych komisji opowiedziała się za tym wnioskiem. Stanowisko Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej przedstawi Izbie senator Dariusz Kłeczek.

* * *

Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej pracowała nad ustawą o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych.

W posiedzeniu wzięli udział: wiceprezes Komisji Papierów Wartościowych i Giełd Zofia Bielecka oraz przedstawiciele Komitetu Urzędu Integracji Europejskiej i Ministerstwa Finansów. Zapoznano się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana ustawa sejmowa ma umożliwić tworzenie nowego rodzaju funduszy inwestycyjnych - specjalistycznych zamkniętych funduszy inwestycyjnych podwyższonego ryzyka, tzw. venture capital. Fundusze te, jako jedyne fundusze inwestycyjne, będą miały prawo lokowania środków w nieruchomości. Będą też mogły zarządzać zbiorczymi portfelami papierów wartościowych, mogących stanowić dla klientów uzupełnienie oszczędzania.

Ponadto uchwalone przez Sejm zmiany dotyczą poprawy konkurencyjności funduszy dzięki możliwości ustanowienia zastawu na jednostkach uczestnictwa czy wprowadzenia instytucji agenta na wzór agentów ubezpieczeniowych.

Inną ważną zmianą jest też umożliwienie funduszom łączenia się, co może zapobiegać likwidacji funduszu.

W wyniku dyskusji komisja podzieliła zastrzeżenia legislacyjne zawarte w powyższej opinii, a ponadto zdecydowała o wprowadzeniu poprawki do art. 50, zmierzającej do umożliwienia krajowym oddziałom banków zagranicznych pełnienia funkcji depozytariusza wobec funduszy inwestycyjnych.

Stanowisko Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej zawiera 13 poprawek, których przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Adam Graczyński.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia komisja rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy o kontroli skarbowej i ustawy o Inspekcji Celnej w związku z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej.

Senatorowie zapoznali się z opiniami o ustawie sejmowej przedstawionym przez wiceministra finansów Jana Wojcieszczuka, Główny Urząd Ceł oraz Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W dyskusji rozpatrywana ustawa nie wzbudziła żadnych kontrowersji. W przeprowadzonym głosowaniu komisja zdecydowała zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy sejmowej. Na sprawozdawcę wybrano senatora Zbigniewa Zychowicza.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach kontraktów eksportowych

Senatorowie wysłuchali opinii o ustawie dyrektora Jacka Tomorowicza z Ministerstwa Finansów oraz prezesa Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Krzysztofa Jasińskiego. Swoje uwagi zgłosiło także Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Do nowelizowanej ustawy Sejm wprowadził przepisy dostosowujące polskie prawo do ustawodawstwa Unii Europejskiej. Rozszerzył także zakres działań Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE).

Dotychczas KUKE ubezpieczała zaciągnięte kredyty od ryzyka politycznego i ryzyka handlowego (w tym ryzyka zmiany kursów walut). Omawiana nowelizacja wprowadza możliwość ubezpieczania inwestycji bezpośrednich za granicą i poszukiwania zagranicznych rynków zbytu.

W wyniku głosowania komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 5 poprawek. Na sprawozdawcę wybrano senatora Jerzego Markowskiego.

* * *

Senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznali się informacją o uchwalonej przez Sejm ustawie o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego. Informację na ten temat przedstawił wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Feliks Klimczak. Wysłuchano także eksperta komisji dr. Jana Snakowskiego.

Ustawa sejmowa zmierza do dostosowania organizacji niektórych rynków rolnych do przepisów prawnych Unii Europejskiej w tej dziedzinie. Zgodnie z ustawą, do organizacji rynków owoców i warzyw, chmielu, tytoniu i suszu paszowego nie będą stosowane przepisy o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów.

Ustawa określa organizację rynku owoców i warzyw, czyli funkcjonowanie grup producentów owoców i warzyw, udzielanie pomocy finansowej grupom oraz ustalanie warunków wycofywania z obrotu owoców i warzyw przez te grupy.

Zgodnie z ustawą, organizacja rynku tytoniu obejmuje warunki prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wstępnego przetwarzania surowca, limitowania produkcji surowca tytoniowego oraz rejonizacji upraw tytoniu.

Organizacja rynku suszu paszowego obejmuje zasady udzielania pomocy finansowej producentom suszu, limitowanie produkcji suszu jego producentom oraz warunki wprowadzania tego towaru do obrotu.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

W dyskusji senatorowie zwracali uwagę, że w Unii Europejskiej zasady organizacji rynków rolnych, których dotyczy powyższa ustawa, regulują cztery odrębne ustawy. Umieszczenie tych zagadnień w jednym akcie prawnym może budzić w związku z tym pewne wątpliwości natury legislacyjnej. Wskazywano również, że mimo dostosowawczego charakteru ustawy nie przyjęto w niej wszystkich rozwiązań unijnych w kwestii organizacji rynków rolnych.

19 października 2000 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o normalizacji.

Założenia ustawy sejmowej omówił prezes Polskiego Komitetu Normalizacji Jerzy Marcinek.

W dyskusji nad ustawą sejmową największe kontrowersje wywołała zaproponowana w ustawie tzw. metoda okładkowa. Dotychczas wszystkie normy europejskie musiały być tłumaczone. Znowelizowana ustawa pozwala wprowadzać je do naszego systemu także w oryginale. Jedynie te, które dotyczą ochrony życia, zdrowia, mienia, bezpieczeństwa pracy, ochrony środowiska, oraz inne normy obowiązkowe mają być w całości po polsku. Inne, zwłaszcza skomplikowane pod względem technicznym, będą tylko streszczane. Po polsku zostanie podana też ich nazwa. Zwracano uwagę, że może to dawać zbyt dużą swobodę interpretacji.

Ostatecznie Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 6 poprawek, zbieżnych z uwagami zawartymi w opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Wypracowane stanowisko przedstawi Izbie senator Bogdan Tomaszek.

Podczas posiedzenia rozpatrzono także, z udziałem wiceministra gospodarki Henryka Ogryczaka, ustawę o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz o zmianie niektórych ustaw.

W dyskusji ustawa nie wzbudziła kontrowersji. W głosowaniu senatorowie postanowili zaproponować Senatowi wprowadzenie 1 poprawki o charakterze legislacyjnym. Stanowisko komisji przedstawi Izbie senator Jerzy Markowski.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej rozpatrzono ustawę o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego.

Senatorowie zapoznali się z opinią eksperta, dr Elżbiety Tomkiewicz z Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk.

Dr E. Tomkiewicz zwróciła uwagę, że przepisy dotyczące rynków rolnych przenoszone tą ustawą do polskiego prawa służyły w Unii Europejskiej wywoływaniu określonych zjawisk ekonomicznych (np. ograniczaniu określonej produkcji rolnej). Jej zdaniem, powstaje pytanie, czy Polska, dostosowując swoje prawo w tym zakresie do norm europejskich, w pełni zdaje sobie sprawę, że nowe przepisy będą odnosić do inaczej ukształtowanych rynków rolnych.

W dyskusji większość senatorów podzieliła wątpliwości przestawione przez eksperta komisji. W związku z tym zwrócono się do E. Tomkiewicz o przygotowanie opinii pisemnej na temat omawianej ustawy.

Ustalono, że komisja powróci do rozpatrywania ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego na posiedzeniu 26 października br.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Praw Człowieka i Praworządności rozpatrzyła ustawę o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.

Gośćmi komisji byli: wiceminister finansów Jan Wojcieszczuk, przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, Komendy Głównej Policji, UOP oraz Związku Banków Polskich. Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W wyniku dyskusji komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 22 poprawek do rozpatrywanej ustawy sejmowej. Siedemnaście z nich ma charakter redakcyjny i legislacyjny; są zbieżne ze zmianami rekomendowanymi przez Komisję Gospodarki Narodowej. Pozostałe poprawki zmierzają do zmodyfikowania zapisów dotyczących np. identyfikacji czy uproszczenia informacji o dokonanej transakcji. W innej poprawce uszczegóławia się zakres procedur zapobiegających wprowadzeniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych źródeł, w szczególności w zakresie identyfikacji klientów i przechowywania informacji objętych identyfikacją.

Na sprawozdawcę stanowiska Komisji Praw Człowieka i Praworządności w sprawie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł wybrano senatora Lecha Feszlera.

* * *

Senatorowie z Komisji Ochrony Środowiska postanowili zaproponować Senatowi wprowadzenie kilkudziesięciu poprawek do uchwalonej przez Sejm 12 października br. ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody, zmierzającej do dostosowania polskiego prawa do norm Unii Europejskiej.

W posiedzeniu komisji uczestniczyli m.in.: główny konserwator przyrody Janusz Radziejowski, przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Samorządów Polskich Współdziałających z Parkami Narodowymi Hubert Prałat, wiceprezes Polskiego Klubu Ekologicznego Bohdan Szymański i Marek Duszyński z Polskiego Związku Łowieckiego. Zapoznano się także z opinią Rady Dyrektorów Polskich Ogrodów Zoologicznych.

Komisja uznała m.in. za słuszne wprowadzenie kadencji dla dyrektorów parków narodowych, wykreślenie zapisów dotyczących ogrodów zoologicznych i botanicznych oraz zmiany zapisów dotyczących Straży Ochrony Przyrody. Większość przyjętych poprawek ma charakter legislacyjny, porządkujący zapisy ustawy sejmowej.

Senatorowie zaproponowali, by dyrektorzy parków narodowych byli mianowani przez ministra środowiska na pięcioletnią kadencję.

Akceptacji komisji nie uzyskała propozycja rządu oraz ministerstwa finansów dotycząca skreślenia uchwalonej przez Sejm zasady, że samorządom przysługuje zwrot utraconych dochodów za zwolnienia od podatku od gruntów i budynków w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Według danych szacunkowych kwota obciążeń budżetu z tego tytułu wynosi rocznie 1,5 mln zł - taką informację podano podczas obrad komisji.

Na wniosek przedstawicieli Ministerstwa Środowiska senatorowie postanowili wrócić do rządowych zapisów dotyczących straży ochrony przyrody. Zamiast osobnej instytucji z szerokimi uprawnieniami organizacje społeczne mają mieć możliwość - za zgodą odpowiednich władz: dyrektora parku narodowego, wojewódzkiego konserwatora przyrody czy nadleśniczego - działania na rzecz ochrony przyrody na podległym im terenie.

Komisja Ochrony Środowiska uznała również, że zapisy wprowadzone przez posłów w drugim czytaniu w Sejmie, dotyczące ogrodów zoologicznych i botanicznych, powinny zostać wykreślone z nowelizacji. Zdaniem senatorów, powinna powstać osobna ustawa, która zajmie się tylko tymi sprawami. Projekt ustawy o ogrodach zoologicznych, zgodny z normami Unii Europejskiej i przygotowany przez Radę Dyrektorów Parków Zoologicznych w Polsce, trafił już do Sejmu.

Senatorowie pozytywnie zaopiniowali również kilkadziesiąt poprawek redakcyjnych do ustawy.

Stanowisko Komisji Ochrony Środowiska w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody przedstawi Izbie senator Franciszek Bachleda-Księdzularz.

20 października 2000 r.

W dniach 20 i 21 października br. w Ośrodku Doskonalenia Kadr Służby Więziennej w Popowie koło Warszawy odbyło się wyjazdowe posiedzenie Komisji Praw Człowieka i Praworządności, połączone ze zorganizowaną przez komisję konferencją "Probacyjne środki polityki karnej - stan i perspektywy".

W konferencji wzięło udział około 120 uczestników, m.in.: rzecznik praw obywatelskich Andrzej Zoll, pierwszy prezes Sądu Najwyższego Lech Gardocki, wiceminister sprawiedliwości Janusz Niedziela, przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości z jego szefem prof. Andrzejem Siemaszką, Służby Więziennej i policji, liczna grupa kuratorów i mediatorów z całego kraju z przewodniczącym Krajowego Stowarzyszenia Zawodowych Kuratorów Sądowych Andrzejem Martuszewiczem, kapelan więziennictwa ksiądz Jan Sikorski, ekspert Rady Europy Martin Wright, Rusten Maksudov z Rosji, były rzecznik praw obywatelskich Adam Zieliński, były pierwszy prezes Sądu Najwyższego Adam Strzembosz, liczne grono sędziów i prokuratorów z całej Polski oraz naukowców zajmujących się problematyką wymiaru sprawiedliwości.

List do uczestników konferencji przesłała marszałek Senatu Alicja Grześkowiak:

Przesyłam wyrazy uznania wszystkim, którzy przyczynili się do zorganizowania konferencji "Probacyjne środki polityki karnej - stan i perspektywy".

Ta konferencja jest bardzo potrzebna. Właśnie teraz, gdy w polityce karnej dominuje tendencja zaostrzenia represji, trzeba określić, jakie jest miejsce kar nieizolacyjnych. I czy w ogóle je stosować i za jakie przestępstwa.

Polskie społeczeństwo straciło poczucie bezpieczeństwa. I jest to rezultat nie tylko wzrostu przestępczości, ale wielu czynników, w tym również funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Nie bez winy jest też źle ustawiona treść kodeksu karnego, nie przystającego do zagrożenia przestępczością w Polsce.

Odpowiedzią na te wszystkie zjawiska są żądania zwiększenia represyjności prawa karnego. Jakby zapomniano, że nie surowość, ale pewność kary najlepiej powstrzymuje od przestępstwa, i o tym, że istnieją takie przestępstwa i tacy przestępcy, w stosunku do których właściwą reakcją za ich czyn nie jest umieszczanie ich w więzieniach, ale zaufanie im "na próbę". Pozostawieni na wolności kontrolowanej potrafią wrócić na drogę dobra, porzucając drogę przestępstwa.

Środki probacyjne wyrażają zaufanie prawa karnego do człowieka, ale równocześnie wymagają aktywnej postawy w samopoprawie. By jednak środki te nie raniły poczucia sprawiedliwości, by nie oznaczały bezkarności, trzeba je wiązać z nałożeniem na przestępcę pewnych obowiązków. I należy pamiętać, że przestępca wobec którego stosuje się środki probacyjne, powinien zdać egzamin z własnej poprawy. Dlatego potrzebny jest okres próbny. Pamiętać też należy o krzywdzie ofiary przestępstwa. Jeżeli probacja ma dać pozytywne efekty i być zaaprobowana przez społeczeństwo to musi wiązać się z wynagrodzeniem szkody wyrządzonej przestępstwem, także tej moralnej - często cięższej od szkody materialnej. Środki probacyjne powinny być prawidłowo orzekane i stosowane. Kryterium ich wyboru winna być wyłącznie szansa na poprawę sprawcy przestępstwa. Nie wolno odwoływać się do tych środków z innych powodów - np. przepełnienia więzień.

"Probare" znaczy próbować, badać. Chodzi więc o to, aby probacja kończyła się pozytywnym wynikiem i dla skazanego, i dla społeczeństwa.

Jak to osiągnąć, jak to sprawić - ufam, odpowie na to konferencja.

Życzę więc wszystkim uczestnikom konferencji owocnych obrad.

Podczas konferencji referaty wstępne wygłosili: wiceminister sprawiedliwości Janusz Niedziela i zastępca dyrektora Centralnego Zarządu Służby Więziennej Marek Szostek.

Następnie pracowano na trzech sesjach poświęconych odrębnej problematyce. Sesja pierwsza, której przewodniczył wiceprzewodniczący Komisji Praw Człowieka i Praworządności senator Krzysztof Piesiewicz, poświęcona była polityce i praktyce karnej. W tej części konferencji wysłuchano następujących referatów: dr. Pawła Moczydłowskiego - "Polityka karna państwa w kryzysie", prof. dr. Andrzeja Siemaszki - "Surowo czy łagodnie: dylematy polityki kryminalnej", prof. dr. Teodora Szymanowskiego - "Podstawy prawne funkcjonowania kurateli w Polsce" oraz prof. Piotra Stępniaka - "Rola i miejsce środków probacyjnych w długofalowym i kompleksowym programie przeciwdziałania przestępczości".

Sesja druga dotyczyła zagadnień probacji i kurateli. Przewodniczył jej prof. A. Strzembosz. Podczas sesji wysłuchano referatów: mgr. A. Martuszewicza - "Rola kuratorów sądowych w systemie probacji w Polsce", dr Katarzyny Sawickiej - "Probacyjne środki w profilaktyce i resocjalizacji nieletnich", prof. Zofii Ostrihanskiej - "Probacja na podstawie badań", mgr Marii Kokorzeckiej-Piber "Kurator penitencjarny - dochodzenie do wolności na przykładzie białostockiego" oraz mgr Teresy Gołan - "Przygotowania do wolności skazanych opuszczających zakłady karne".

Trzecia sesja poświęcona była mediacji i przewodniczyła jej dr Elżbieta Dobiejewska. Referaty wygłosili: Martin Wright - "Sprawiedliwość naprawcza i mediacja", prof. Dobrochna Wójcik - "Wyniki eksperymentalnego programu mediacji dla nieletnich", dr Janina Waluk i Marzena Kruk - "Problemy wprowadzania mediacji w Polsce" oraz prof. Andrzej Murzynowski - "Mediacja w toku postępowania przygotowawczego".

Uczestnicy konferencji przygotowali projekt rekomendacji, nad którym pracę podejmie Komisja Praw Człowieka i Praworządności na swoim najbliższym posiedzeniu.

24 października 2000 r.

Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz sejmowe komisje: spraw zagranicznych oraz integracji europejskiej spotkały się z komisarzem UE ds. rozszerzenia Unii Günterem Verheugenem.

Podczas posiedzenia G. Verheugen podkreślił, że każde państwo będzie przyjmowane do Unii Europejskiej na podstawie swojej gotowości do członkostwa, nie zaś "aktu przyjaźni czy łaski".

Zdaniem komisarza, z analizy tegorocznego raportu Komisji Europejskiej, który będzie opublikowany w Brukseli 8 listopada br., wyraźnie wynika, że Polska jest w najlepszej grupie krajów kandydujących. Z raportu wynika również, że występują pewne trudności w dostosowywaniu prawodawstwa krajów starających się o członkostwo do ustawodawstwa unijnego.

Zdaniem G. Verheugena, Polska jest bliska spełnienia kryteriów akcesyjnych. Pozostaje do spełnienia jeszcze jeden element, czyli zakończenie negocjacji. Podkreślił, że również UE chce jak najszybszego rozszerzenia i zapewnił, że państwom kandydującym nie będą stawiane żadne nowe warunki.

Komisarz zapowiedział, że oprócz okresowego raportu Komisja Europejska przedstawi także dokument o strategii rozszerzenia Unii, określający, jak ten proces będzie przebiegał.

G. Verheugen stwierdził, że pora przejść do drugiej fazy negocjacji, bardziej politycznej. Jego zdaniem, Komisja Europejska uznała, że jeszcze w tym roku problemy techniczne zostaną oddzielone od politycznych i uda się rozpatrzyć 25-30% wniosków o okresy przejściowe.

W opinii G. Verheugena, grudniowy szczyt "piętnastki" w Nicei nie podejmie decyzji co do dat rozszerzenia. Przypomniał jednak, że państwa członkowskie deklarują, że do końca 2002 roku zakończą reformy wewnątrzunijne i będą gotowe do przyjęcia nowych członków. Podkreślił, że w tym samym roku komisja zakłada zakończenie negocjacji z najbardziej zaawansowanymi krajami.

G. Verheugen nie zgodził się z zarzutem przewodniczącego sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych posłem Czesławem Bieleckim, że proces rozszerzenia trwa zbyt długo, co może rodzić pewne zagrożenia. Unijny komisarz przypomniał, że negocjacje członkowskie trwają dopiero dwa i pół roku, a ich zakończenie planuje się pod koniec 2002 roku. "To jest najszybsza runda rozszerzenia" - zapewnił.

Komisarz UE podkreślił, że wszystkie kraje aspirujące do członkostwa w UE muszą spełniać te same kryteria polityczne. Przyznał też, że Unia "zaniedbuje" zwłaszcza kwestie Ukrainy i Białorusi.

Unijny komisarz zapewnił ponadto posła C. Bieleckiego, który podniósł problem nieuzasadnionych, jego zdaniem, niemieckich obaw przed wielką migracją z Polski, że na pewno uda się znaleźć rozwiązanie tej kwestii. Ma to być - jak powiedział - inteligentne, elastyczne, sprawiedliwe i korzystne dla obu stron określenie okresów przejściowych, które powinna przygotować Komisja Europejska.

G. Verheugen zwrócił uwagę, że nie można pomijać udziału społecznego w procesie dostosowawczym, a jako rzecz naturalną określił obawy ludzi związane z procesem rozszerzenia. Podkreślił, że nie można lekceważyć reakcji emocjonalnych, które trzeba uwzględniać np. w procesie negocjowania okresów przejściowych dotyczących rynku pracy.

Odpowiadając parlamentarzystom, zaniepokojonym mnogością i zmiennością scenariuszy rozszerzenia oraz niepewnością co do tego, który z nich zostanie wybrany, G. Verheugen powiedział, że rozpatrywanie możliwych scenariuszy trzeba opierać na analizie sytuacji w krajach kandydujących. Podkreślił, że debata na ten temat może zostać podjęta dopiero po opublikowaniu dorocznego raportu Komisji Europejskiej.

"Jako członek UE nie stracicie swojej tożsamości kulturalnej i narodowej. Wręcz przeciwnie - UE jest dumna z tego, że ma taką różnorodność tożsamości narodowych i uważamy za swój obowiązek chronić ją" - zapewniał polskich parlamentarzystów G. Verheugen.

* * *

Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Główne tematy przeprowadzonej dyskusji dotyczyły:

- stosunku opinii publicznej do integracji europejskiej, a w szczególności poszerzenia UE w państwach członkowskich Unii oraz w państwach kandydujących do Unii,

- realizacji Programu Informowania Społeczeństwa (Integracja Polski z UE, w szczególności postępów we wdrażaniu programu oraz ewentualnych trudności w realizacji w kontekście wykonania budżetu na rok 2000 i projektu budżetu na rok 2001),

- realizacji Programu Ramowego Promocji Zagranicznej Procesu Akcesji Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, z uwzględnieniem postępów we wdrażaniu programu oraz ewentualnych trudności w realizacji w kontekście wykonania budżetu na rok 2000 i projektu budżetu na rok 2001,

- współpracy między państwami kandydującymi do Unii a członkowskimi w zakresie informowania społeczeństw na temat integracji z UE i poszerzania Unii.

Podczas posiedzenia informacji udzielali oraz wyrażali opinię na powyższe tematy: sekretarz stanu w Komitecie Urzędu Integracji Europejskiej Jacek Saryusz-Wolski, wiceminister spraw zagranicznych Andrzej Ananicz, podsekretarz stanu w KUKE Katarzyna Skórzyńska, dyrektor Instytutu Spraw Publicznych Lena Kolarska-Bobińska, wiceprezes BCC Witold Michałek, dyrektor Ośrodka Informacji i Dokumentacji Wspólnot Europejskich przy Centrum Europejskim UW prof. Marta Grabowska, prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych Janusz Reiter, a także prof. Teresa Rakowska-Harmstone, dyrektor Departamentu Dyplomacji Kulturalnej Rafał Wiśniewski oraz dyrektor Departamentu i Kształcenia w KUKE Cezary Lewanowicz.

* * *

Komisja Kultury i Środków Przekazu dokonała analizy przebiegu kampanii wyborczej w Telewizji Publicznej. W posiedzeniu udział wzięli członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji: wiceprzewodniczący Witold Graboś, Marek Jurek i Jarosław Sellin, członkowie Rady Programowej TVP: przewodnicząca Ewa Czeszejko-Sochacka, Janusz Dworak i Jacek Kurczewski oraz przedstawiciele TVP: przewodniczący i wiceprzewodniczący Komisji ds. Wyborów Prezydenckich w TVP redaktorzy Stanisław Królak i Bogusław Piwowar.

Na zakończenie posiedzenia Komisja Kultury i Środków Przekazu 3 głosami, przy 2 przeciw, przyjęła stanowisko w sprawie realizacji kampanii wyborczej w Telewizji Publicznej na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej:

"W trakcie kampanii wyborczej Telewizja Polska S.A. naruszyła ustawowe zadania, dla których została powołana, jak i konstytucyjne prawo równości wszystkich obywateli.

Zdaniem komisji, stronniczość polityczna i niewydolność telewizji publicznej w wypełnianiu misji, stanowi zagrożenie dla demokracji, kultury i pełnej suwerenności wszystkich Polaków".

Stanowisko zostało przyjęte przy dwóch głosach przeciwnych.

26 października 2000 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej kontynuowała rozpatrywanie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego.

Senatorowie dysponowali pisemną opinią dr Elżbiety Tomkiewicz z Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Zapoznali się także z wyjaśnieniami dyrektor Bożeny Nowickiej z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Uwagi na temat ustawy sejmowej przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W przyjętym stanowisku komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 6 poprawek do ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego. Na sprawozdawcę wybrano senatora Franciszka Bachledę-Księdzularza.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment