(Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 01)

(Posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Jolanta Danielak, Kazimierz Kutz oraz Ryszard Jarzembowski)

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Panie i Panowie Senatorowie, proszę o zajmowanie miejsc.

Otwieram dwudzieste piąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.

(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)

Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam senator Krystynę Doktorowicz oraz senatora Janusza Bargieła. Listę mówców prowadzić będzie senator Janusz Bargieł.

Bardzo proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.

Informuję, że Sejm na dwudziestym dziewiątym posiedzeniu w dniu 12 września 2002 r. przyjął większość poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw, a także do ustawy o normalizacji. Sejm przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych, a także do ustawy o portowych urządzeniach do obioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statku. Ponadto Sejm na tym samym posiedzeniu w dniu 13 września 2002 r. przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o napojach spirytusowych oraz do ustawy o produktach biobójczych. Przyjął również jedyną poprawkę Senatu do ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o uposażeniu żołnierzy. Ponadto informuję, że Sejm na trzydziestym posiedzeniu w dniu 27 września 2002 r. przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.

Wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołów dwudziestego pierwszego i dwudziestego drugiego posiedzenia stwierdzam, że protokoły tych posiedzeń zostały przyjęte.

Informuję, że protokoły dwudziestego trzeciego i dwudziestego czwartego posiedzenia Senatu, zgodnie z art. 39 ust. 3 Regulaminu Senatu, są przygotowane do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do nich zastrzeżeń, to zostaną one zatwierdzone przez Wysoką Izbę na następnym posiedzeniu.

Doręczony państwu senatorom projekt porządku obrad dwudziestego piątego posiedzenia obejmuje:

1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne.

2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym.

3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych.

4. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.

5. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o organizacji rynku rybnego oraz o zmianie ustawy o rybołówstwie morskim.

6. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o administrowaniu obrotem towarami z zagranicą.

7. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa realizowanych przez przedsiębiorców.

8. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o uchyleniu ustawy o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa - Książka - Ruch".

9. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.

10. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych.

11. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o jednorazowym opodatkowaniu nieujawnionego dochodu oraz o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa i ustawy - Kodeks karny skarbowy.

12. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawę o działalności gospodarczej.

13. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

14. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Europejskiej konwencji o koprodukcji filmowej, sporządzonej w Strasburgu dnia 2 października 1992 r.

15. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Aktu z dnia 29 listopada 2000 r. rewidującego Konwencję o udzielaniu patentów europejskich.

16. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Danii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Warszawie dnia 6 grudnia 2001 r.

17. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.

18. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu.

19. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o współpracy policji i straży granicznych na terenach przygranicznych, podpisanej w Berlinie dnia 18 lutego 2002 r.

20. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o budowie i utrzymaniu granicznych obiektów mostowych w Rzeczypospolitej Polskiej zlokalizowanych w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg krajowych, w Republice Federalnej Niemiec w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg federalnych, podpisanej dnia 21 listopada 2000 r. we Frankfurcie nad Odrą.

21. Drugie czytanie projektu uchwały w 20. rocznicę tragicznych wydarzeń w Lubinie.

22. Trzecie czytanie projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.

23. Trzeciej czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.

24. Zmiana w składzie komisji senackiej.

Proponuję rozpatrzenie punktów: drugiego, szóstego, ósmego, dziewiątego, dziesiątego, jedenastego, trzynastego, dziewiętnastego oraz dwudziestego, projektu porządku obrad, pomimo że sprawozdania: Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w sprawie ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym; Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w sprawie ustawy o administrowaniu obrotem towarami z zagranicą; Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie ustawy o uchyleniu ustawy o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa - Książka - Ruch"; Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w sprawie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary; Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych; Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie ustawy o jednorazowym opodatkowaniu nieujawnionego dochodu oraz o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa i ustawy - Kodeks karny skarbowy; Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych; Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o współpracy policji i straży granicznych na terenach przygranicznych, podpisanej w Berlinie dnia 18 lutego 2000 r.; Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o budowie i utrzymaniu granicznych obiektów mostowych w Rzeczypospolitej Polskiej zlokalizowanych w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg krajowych, w Republice Federalnej Niemiec w ciągu dróg publicznych poza siecią dróg federalnych, podpisanej dnia 21 listopada 2000 r. we Frankfurcie nad Odrą, zostały dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.

Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.

Nie słyszę sprzeciwu...

(Głos z sali: Jest sprzeciw!)

Jest sprzeciw?

Bardzo proszę, Panie Senatorze. Pan senator Janowski.

Senator Mieczysław Janowski:

Dziękuję bardzo.

Pani Marszałek, jesteśmy polskim parlamentem. W Senacie Rzeczypospolitej powinna obowiązywać zasada tworzenia dobrego prawa. Jest ona dewizą wszystkich izb wyższych parlamentów świata. Pan marszałek na jednym z poprzednich posiedzeń, gdy wprowadzano uzupełnienia, uzasadniał to sytuacją nadzwyczajną. Nie widzę żadnego nadzwyczajnego powodu, abyśmy tak ważne ustawy rozpatrywali w tak szybkim tempie. Nie ma praktycznie możliwości rzetelnego przygotowania się do właściwego rozpatrywania takich ustaw. Jestem przeciwny temu rozszerzeniu. Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Zanim przystąpimy do głosowania, chciałabym państwa senatorów poinformować, że ze względu na to, że kolejne posiedzenie Senatu jest planowane na 29 i 30 października...

(Senator Teresa Liszcz: Dlaczego tak późno?)

...nie zostałby zachowany trzydziestodniowy termin przyjęcia przez nas rozstrzygnięcia w sprawie przedstawionych ustaw.

Ale oczywiście przyjmujemy wniosek pana senatora i przystępujemy do głosowania.

Bardzo proszę, Panie Senatorze. Pan senator Cieślak.

Senator Jerzy Cieślak:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Chciałbym zgłosić wniosek o rozszerzenie porządku obrad. Czy mam to zrobić teraz, czy nieco później?

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Bardzo proszę o wniesienie tego wniosku po przegłosowaniu przyjęcia przedstawionego porządku obrad.

(Senator Jerzy Cieślak: Dziękuję. Ale po przegłosowaniu przyjęcia porządku obrad może być za późno na zgłoszenie wniosku.

(Głos z sali: Będzie za późno, oczywiście, że za późno.)

Rozumiem, że głosowanie, do którego za chwilę przystąpimy, będzie dotyczyło wprowadzenia tych punktów, których wprowadzenie do dzisiejszego porządku, mimo zastrzeżeń regulaminowych, zostało zaproponowane.

Bardzo proszę, Pani Senator.

Senator Teresa Liszcz:

Też chcę zaprotestować przeciwko wprowadzeniu tych punktów do porządku obrad. Mam na myśli zwłaszcza ustawę o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. To bardzo trudna, bardzo nowatorska ustawa, uchwalona przez Sejm dopiero 27 września. Nie mamy czasu na zasięgnięcie opinii, nie mamy czasu na jej rzetelne przedyskutowanie, a przecież nie ma żadnego powodu do pośpiechu, bo nie jest to ustawa okołobudżetowa. Pytam wobec tego: dlaczego za dwa tygodnie nie może się odbyć posiedzenie Senatu i dlaczego nie możemy tego porządku podzielić na dwa posiedzenia? Posiedzenia co dwa tygodnie to nie jest za często...

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Pani Senator, rozumiem, że sprzeciw został już zgłoszony. Wzmacnianie tego sprzeciwu nie ma żadnego uzasadnienia.

Przystępujemy do głosowania.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem zaproponowanego porządku obrad?

(Senator Andrzej Chronowski: Najpierw trzeba głosować nad wnioskiem pana senatora Janowskiego.)

Słusznie, Panie Senatorze. Dziękuję.

W pierwszej kolejności będziemy głosować nad wnioskiem pana senatora Janowskiego, który wyraża sprzeciw wobec przedstawionego porządku obrad.

Bardzo proszę, kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku pana senatora...

Najpierw proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto z państwa senatorów jest za?

Kto jest przeciw?

Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.

Na 71 obecnych senatorów 13 głosowało za, 54 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. (Głosowanie nr 1)

Tym samym wniosek pana senatora Janowskiego został odrzucony.

Bardzo proszę, pan senator Cieślak.

Senator Jerzy Cieślak:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Na podstawie art. 48 ust. 2 pkt 8 Regulaminu Senatu zgłaszam wniosek formalny o uzupełnienie porządku obrad o dwa punkty: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych - proponuję rozpatrzenie tego punktu jako punktu dziesiątego porządku obrad - oraz stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach, proponuję rozpatrzenie tego punktu jako punktu jedenastego porządku obrad.

Ustawy były przedmiotem pracy Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu w godzinach przedpołudniowych w dniu wczorajszym, druki zostały dostarczone do skrytek państwa senatorów, a senatorowie sprawozdawcy są przygotowani do przedstawienia wniosków Wysokiemu Senatowi.

Obydwie ustawy zostały uchwalone przez Sejm 27 września. Jeżeli więc planujemy odbyć posiedzenie Senatu 29 i 30 października, to również w przypadku tych ustaw nie zostanie dotrzymany termin trzydziestu dni na ich rozpatrzenie.

Proszę Wysoki Senat o przyjęcie mojego wniosku. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo.

Czy Senat akceptuje ten wniosek?

(Głos z sali: Trzeba zapytać, czy jest sprzeciw.)

Bardzo proszę, Pani Senator.

Senator Olga Krzyżanowska:

Chciałabym zgłosić sprzeciw, z tego samego powodu. Byłem wczoraj na posiedzeniu tej komisji. To jest poważna ustawa, bo chodzi o choroby zawodowe i wypadki w pracy. 27 września została ona uchwalona przez Sejm. Nawet członkowie komisji materiał czytali dopiero przed posiedzeniem komisji. Uważam, że rozpatrywanie tak ważnych ustaw przez Senat wtedy, kiedy większość senatorów nie miała możliwości zapoznania się z nimi, a nawet zobaczenia, jak te ustawy wyglądają, jest niepoważne.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Pani Senator.

Ze względu na zgłoszony sprzeciw przystępujemy do głosowania nad wnioskiem pani senator Krzyżanowskiej...

(Głos z sali: Nie, nad wnioskiem pana senatora Cieślaka.)

...nad wnioskiem pana senatora Cieślaka, dotyczącym wprowadzenia do dzisiejszego porządku obrad dwóch punktów.

Bardzo proszę o naciśnięcie przycisku obecności.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku pana senatora Cieślaka?

Kto jest przeciw?

Kto się wstrzymał od głosu?

Proszę o podanie wyników głosowania.

Na 72 obecnych senatorów 54 głosowało za, 14 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu, wszyscy głosowali. (Głosowanie nr 2)

Stwierdzam, że wniosek pana senatora uzyskał akceptację.

Bardzo proszę, pani senator Ferenc.

Senator Genowefa Ferenc:

Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.

Zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 9 Regulaminu Senatu z upoważnienia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej proponuję odbyć łączną debatę nad punktami szesnastym, siedemnastym i osiemnastym porządku obrad. Wymienione punkty porządku obrad dotyczą rozpatrzenia ustaw o ratyfikacji konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania z trzema różnymi krajami. Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Pani Senator.

Czy Wysoka Izba akceptuje tę propozycję? Tak. Dziękuję bardzo.

Zgodnie z wnioskiem pana senatora Cieślaka punkt: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zostanie umieszczony w porządku obrad jako punkt dziesiąty, a punkt: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach - jako punkt jedenasty.

Przystępujemy do głosowania nad całością porządku...

(Głos z sali: Nie trzeba głosować.)

Stwierdzam, że mimo zastrzeżeń, po głosowaniach, Senat zatwierdził porządek obrad dwudziestego piątego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.

Panie i Panowie Senatorowie! W pierwszym dniu obrad rozpatrzymy punkty od pierwszego do dwunastego włącznie. Głosowania dotyczące tych punktów odbędą się w kolejnym dniu, to znaczy jutro, w godzinach wieczornych. Głosowania dotyczące pozostałych punktów odbędą się pod koniec posiedzenia.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym dziewiątym posiedzeniu w dniu 13 września 2002 r. Do Senatu została przekazana 16 września bieżącego roku, a marszałek Senatu 17 września 2002 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 225, a sprawozdania komisji w drukach nr 225A i 225B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, panią senator Ewę Serocką, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Ewa Serocka:

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!

Ponownie wraca do Wysokiej Izby sprawa nowelizacji ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne. Niniejsza nowelizacja, zawarta w druku senackim nr 225, została uchwalona na podstawie projektu senackiego. Projekt ten powstał, jak pamiętamy, w następstwie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 czerwca 2002 r., stwierdzającego niezgodność z konstytucją niektórych przepisów nowelizacji ustawy lustracyjnej z 15 lutego 2002 r. Względy, którymi kierował się Trybunał Konstytucyjny, miały charakter proceduralny, a nie merytoryczny. Trybunał orzekł, iż Senat wykroczył poza materię ustawy uchwalonej przez Sejm.

Nowela, którą uchwalił Senat, polegała na dodaniu w art. 4 ustawy matki dwóch kolejnych ustępów, które w formie kontratypów definiują, co nie jest współpracą w rozumieniu ustawy.

Sejm, rozpatrując senacki projekt nowelizacji ustawy lustracyjnej, przyjął ponadto zasadę stosowania nowych podstaw materialnoprawnych do spraw wszczętych, a niezakończonych prawomocnym orzeczeniem. Konsekwencją tego rozwiązania jest wprowadzony przez Sejm przepis art. 3, przewidujący możliwość złożenia nowego oświadczenia lustracyjnego w związku ze zmianą podstaw materialnoprawnych, co będzie skutkować uznaniem poprzedniego oświadczenia za niebyłe.

Sejm, wprowadzając przepis art. 4, dodaje również możliwość wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem stwierdzającym niezgodność z prawdą oświadczenia lustracyjnego.

Komisja Ustawodawstwa i Praworządności na posiedzeniu w dniu 26 września 2002 r. nie wniosła poprawek do uchwalonej przez Sejm w dniu 13 września 2002 r. ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne i prosi Wysoki Senat o przyjęcie ustawy bez poprawek, zgodnie z projektem uchwały zawartym w druku senackim nr 225A. Dziękuję państwu za uwagę.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Pani Senator.

Proszę sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, senatora Janusza Koniecznego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Janusz Konieczny:

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z posiedzenia wyżej wymienionej komisji w sprawie uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na dwudziestym dziewiątym posiedzeniu w dniu 13 września 2002 r. ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne.

Nowelizacja ustawy została uchwalona na podstawie projektu senackiego, który powstał po wydaniu przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia z dnia 19 czerwca 2002 r., stwierdzającego niezgodność z konstytucją niektórych przepisów nowelizacji tak zwanej ustawy lustracyjnej. Przypomnę, że dyskusja dotycząca spraw lustracji osób pełniących funkcje publiczne trwa już ponad dziesięć lat, a szczególnie ożywiła się po uchwaleniu ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r.

Połączone komisje sejmowe - Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka - znaczną przewagą głosów postanowiły nie rozszerzać katalogu osób pełniących funkcje publiczne, które byłyby zobowiązane do składania oświadczeń lustracyjnych.

Sejm wziął pod uwagę wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który zakwestionował tryb uchwalenia ustawy, ale nie jej treści merytoryczne. Tryb ten był według trybunału niekonstytucyjny. Do projektu senackiego w przepisie art. 4 ustawy Sejm nie wniósł więc żadnych zmian. Do art. 4 wspomnianej ustawy dodaje się zatem dwa kolejne ustępy, które określają pojęcie współpracy. Inaczej mówiąc, są to kontratypy, które zawiera ustawa.

Pierwszy z nich, dotyczący zbierania lub przekazywania informacji mieszczącej się w zakresie zadań wywiadowczych, kontrwywiadowczych i dla ochrony granic, wyłącza tę kategorię współpracowników z grupy osób, które są zobowiązane do złożenia oświadczenia lustracyjnego. Po przyjęciu tego rozwiązania nastąpi pewne zróżnicowanie - nie będzie wymogu składania oświadczenia lustracyjnego przez osoby, których dotyczy ust. 3, nawet jeśli współpracowały z organami wymienionymi w art. 2 ustawy, lecz jedynie w zakresie określonym w ust. 3. Takie stanowisko zaprezentowali dwaj panowie sędziowie, sędzia Safjan i sędzia Stępień, w zdaniach odrębnych wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

Ponadto w ust. 4 ustawy mówi się: "Współpracą w rozumieniu ustawy nie jest współdziałanie pozorne lub uchylanie się od dostarczania informacji pomimo formalnego dopełnienia czynności lub procedur wymaganych przez organ bezpieczeństwa państwa oczekujący współpracy". Dodanie tego ustępu jest uzasadnione wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 10 listopada 1998 r. oraz wyrokiem Sądu Najwyższego z 5 października 2000 r. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, dla stwierdzenia współpracy nie wystarczy samo wyrażenie woli współdziałania z organami bezpieczeństwa państwa. Nieodzowne jest tu przede wszystkim faktyczne działanie, które świadomie urzeczywistnia podjętą współpracę. W tej samej kwestii Sąd Najwyższy stwierdził, że współpracą nie są działania polegające na uchylaniu się od dostarczania informacji ani współdziałanie pozorne. Dotyczy to osób, które formalnie dopełniły czynności i procedur wymaganych przez dany organ bezpieczeństwa państwa.

Zmiany dokonane w art. 2 i 4 odnoszą się do spraw wszczętych i niezakończonych oraz zakończonych prawomocnym wyrokiem, orzeczeniem sądu. W pierwszym przypadku istnieje możliwość złożenia nowego oświadczenia lustracyjnego, co będzie oznaczać uznanie poprzedniego oświadczenia za niebyłe. Jeśli chodzi o sprawy zakończone prawomocnym orzeczeniem, ustawodawca stwarza możliwość wznowienia postępowania - będzie to możliwe jedynie wówczas, gdy dana osoba złoży nowe oświadczenie.

Wysoki Senacie! Jak już wcześniej wspomniałem, dyskusja na temat lustracji toczy się od kilku lat i nadal na ten temat zdania są podzielone. Zdaniem projektodawcy oraz Sejmu, wyłączenie z definicji współpracy z organami bezpieczeństwa państwa działań, które były podejmowane w ramach zadań wywiadu i kontrwywiadu, zasługuje na poparcie, gdyż jest to zgodne z dobrze pojmowanym interesem państwa. Poddawanie lustracji osób, które zbierały lub przekazywały informacje z zakresu zadań wywiadowczych i kontrwywiadowczych, może prowadzić do ujawniania tajemnic państwowych, a tym samym zagrozić bezpieczeństwu państwa i dezorganizować służby wywiadowcze.

Na całym świecie chroni się formy i metody pracy wywiadowczej i kontrwywiadowczej. Pan poseł Andrzej Brachmański, przewodniczący sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i sprawozdawca omawianej ustawy, podał jako przykład parlament angielski, który podjął ostatnio decyzję, iż niektóre archiwa dotyczące pracy wywiadu angielskiego w czasie II wojny światowej zostaną ujawnione nie po pięćdziesięciu, a po stu latach. Zdaniem komisji, warto wziąć pod uwagę fakt, że jeden z najstarszych i najlepszych wywiadów świata chroni swoje tajemnice przez kilka pokoleń ludzkich.

Wysoka Izbo! Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne był tematem obrad Senatu na dwudziestym pierwszym posiedzeniu. Miała wówczas miejsce szeroka i ożywiona dyskusja. W imieniu Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego pragnę poinformować Wysoką Izbę, iż moje sprawozdanie szczegółowo obrazuje przebieg posiedzenia tej komisji. Nie pominąłem w nim żadnej istotnej kwestii, jaką zajmowała się komisja.

Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Komisja, którą mam zaszczyt reprezentować, jednogłośnie wnosi, aby Wysoki Senat uchwalił projekt uchwały w sprawie omawianej ustawy bez poprawek. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję Panie Senatorze.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie ma zgłoszeń.

(Głos z sali: Jest, pani senator Kurska.)

(Senator Anna Kurska: Ja mam pytanie.)

Bardzo proszę, pani senator Kurska. Pytanie, Pani Senator, może być zadane z miejsca, taka jest praktyka w tej Izbie.

Senator Anna Kurska:

Mam następujące pytanie: czym jest podyktowany tak wielki pośpiech w uchwaleniu tej ustawy? Bo dzieje się to wręcz ekspresowo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Pani Senator, do kogo adresuje pani to pytanie?

(Senator Anna Kurska: Do sprawozdawcy.)

Bardzo proszę, pani senator Serocka.

(Senator Ewa Serocka: Z miejsca mam odpowiadać?)

Tak, bardzo proszę.

Senator Ewa Serocka:

To trochę wolne żarty, Pani Senator - przepraszam, że pozwolę sobie na takie określenie. Ta ustawa była przedmiotem naszych bardzo długich obrad w tym roku, również w komisji wielokrotnie się spotykaliśmy w tej sprawie. Wydawało mi się, że zostały udzielone wszystkie informacje i odpowiedzi na pytania, które zostały wtedy zadane, w czasie wielu godzin dyskusji, również tu, w Senacie, a także w trybunale, który wydał w tej sprawie orzeczenie. Uczestniczyłam w posiedzeniu, na którym przedstawiłam Wysokiemu Trybunałowi bardzo szerokie uzasadnienie wyjaśniające, dlaczego Senat wniósł takie, a nie inne poprawki i dlaczego ta ustawa była przedmiotem rozważań i Sejmu, i Senatu. Debata w tej sprawie toczy się od wielu miesięcy, uważam więc, że nie jest to pośpiech. Ta sprawa była poruszana w kilku orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego i w wyrokach Sądu Najwyższego - potrzeba definicji tego, co jest, a co nie jest współpracą, potrzeba rozszerzenia tej definicji. Ciągle wracała ta sprawa. Zresztą również nasze, senackie Biuro Legislacyjne przedstawiło opinię do ustawy z dnia 13 września 2002 r., bardzo obszerną. Na dwóch stronach opisuje wiele zjawisk, a także przyczyn, dla których Senat ponownie zajmuje się tą sprawą.

Trudno mi odpowiedzieć w inny sposób. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo.

Czy pan senator Konieczny chciałby jeszcze uzupełniająco odnieść się do tego pytania?

(Senator Janusz Konieczny: Dziękuję bardzo.)

Dziękuję.

Czy są kolejne pytania? Nie ma.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była senackim projektem ustawy.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos.

Jest z nami podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, pan Marek Staszak.

Panie Ministrze, bardzo serdecznie proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak:

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

Ustawa o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne ma na celu doprecyzowanie przyjętej w art. 4 ustawy definicji współpracy z ogniwami operacyjnymi lub śledczymi organów bezpieczeństwa państwa w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji. Zmiana ta polega na dodaniu w art. 4 ustawy ust. 3 i 4.

Ten pierwszy przepis stanowi, że współpracą nie jest zbieranie lub przekazywanie informacji mieszczących się w zakresie zadań wywiadowczych, kontrwywiadowczych i dla ochrony granic. Wyłączenie z definicji współpracy z organami bezpieczeństwa państwa działań, które były podejmowane w ramach zadań wywiadu i kontrwywiadu, zasługuje na poparcie, gdyż jest zgodne z dobrze pojmowanym interesem państwa. Wywiad i kontrwywiad działający na rzecz państwa służy ochronie jego bezpieczeństwa i jako taki powinien być okryty tajemnicą. Poddawanie lustracji osób, które zbierały lub przekazywały informacje mieszczące się w zakresie zadań wywiadowczych i kontrwywiadowczych może prowadzić do ujawnienia tajemnic państwowych, zagrożenia bezpieczeństwa państwa oraz dezorganizacji służb wywiadowczych.

Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 4 współpracą z ogniwami operacyjnymi lub śledczymi organów bezpieczeństwa państwa w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji nie jest także współdziałanie pozorne lub uchylanie się od dostarczania informacji pomimo formalnego dopełnienia czynności lub procedur wymaganych przez organ bezpieczeństwa państwa oczekujący współpracy. Wprowadzenie tej nowelizacji jest ze wszech miar uzasadnione. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 10 listopada 1998 r., orzekając o zgodności art. 4 ustawy z konstytucją, wśród przesłanek łącznie znamionujących współpracę wymienił konieczność wystąpienia świadomie podejmowanych konkretnych działań mających na celu realizowanie podjętej współpracy. Wynika z tego, że działania pozorne oraz niedostarczanie informacji mimo podjętego zobowiązania nie mieszczą się w definicji współpracy określonej w tymże art. 4 ustawy. W tej sprawie wypowiedział się też Sąd Najwyższy w wyroku z 5 października 2000 r., w którym stwierdził, że współpracą w rozumieniu przepisów art. 4 ustawy nie jest uchylanie się od dostarczania żądanych informacji oraz współdziałanie pozorne, nawet jeżeli przejawia się ono w formalnym dopełnianiu czynności i procedur wymaganych przez oczekujących współpracy.

W świetle wyroków Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego mogłoby się wydawać, że nowelizacja art. 4 ustawy poprzez dodanie ust. 4 nie jest niezbędna, gdyż zawarta już w ust. 1 i 2 definicja współpracy wyklucza działania pozorne, jednakże przepisy te były często interpretowane odmiennie i za współpracę uznawano samą deklarację współpracy z organami bezpieczeństwa państwa. Również obecnie przepis ten budzi kontrowersje, dlatego też ze względu na wymóg jasności i pewności prawa dodanie ust. 4, a przez to zaakcentowanie jednego z najistotniejszych elementów definicji współpracy, należy uznać za w pełni uzasadnione.

W związku ze zmianą art. 4 ustawy w przejściowym przepisie art. 2 konsekwentnie zakłada się, że nowe regulacje będą miały zastosowanie także do spraw wszczętych i niezakończonych prawomocnym orzeczeniem sądu, a wszystkie czynności w tych sprawach dokonane przed wejściem w życie ustawy pozostaną skuteczne, jeżeli dokonano ich z zachowaniem przepisów dotychczasowych.

W toku prac legislacyjnych w Sejmie wprowadzono do ustawy także przepisy przejściowe regulujące sytuację prawną osób, które złożyły oświadczenie o współpracy lub w stosunku do których wydano orzeczenie w postępowaniu lustracyjnym na podstawie art. 4 w aktualnym brzmieniu. Ze względu na zasady sprawiedliwości społecznej i równości wobec prawa należy poprzeć wprowadzenie uregulowań umożliwiających swoistą rehabilitację osób, które znalazły się w takiej sytuacji. Art. 3 ustawy daje więc osobom, które złożyły oświadczenie stwierdzające fakt współpracy z organami bezpieczeństwa państwa, możliwość złożenia ponownego oświadczenia o braku współpracy. Podane do publicznej wiadomości w "Monitorze Polskim" wcześniejsze oświadczenie o współpracy uważa się za niebyłe, a organ, któremu zostało złożone nowe oświadczenie, podaje treść tego oświadczenia do publicznej wiadomości w takim samym trybie.

Art. 4 ustawy pozwala też na wznowienie postępowania lustracyjnego zakończonego prawomocnym orzeczeniem stwierdzającym niezgodność z prawdą oświadczenia, w przypadku gdy zostanie złożone nowe oświadczenie. Jeżeli orzeczenie stwierdzające niezgodność z prawdą oświadczenia o współpracy zostało podane do publicznej wiadomości w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", to orzeczenie o wznowieniu postępowania i uchyleniu poprzedniego orzeczenia podaje się do publicznej wiadomości w tym samym trybie. Rozwiązanie to w pełni zasługuje na poparcie, gdyż nie można wykluczyć sytuacji, że zachowanie, które przed nowelizacją poskutkowało stwierdzeniem nieprawdziwości oświadczenia lustracyjnego, podlegałoby w świetle znowelizowanego art. 4 odmiennej ocenie.

Konkludując, Wysoki Senacie, nowelizacja tej ustawy powoduje wyłączenie z procesów lustracyjnych osób, które współpracowały, jak już zostało powiedziane, z wywiadem, kontrwywiadem bądź służbą ochrony granic. Jest to chyba ze wszech miar uzasadnione, o czym starałem się mówić wcześniej. Ale ustawa ma też niezwykle istotny walor, pozwalający na doprecyzowanie tych stanów faktycznych i stanów prawnych, które dotychczas budziły w tych procesach, zarówno u rzecznika interesu publicznego, jak i w sądzie lustracyjnym, spore trudności interpretacyjne. Myślę, że to też jest godne podkreślenia. Stąd nasze poparcie dla projektu tej ustawy. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Panie Ministrze, ale proszę jeszcze o pozostanie na miejscu, bowiem zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, związane z omawianą ustawą.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Adam Biela:

Dziękuję, Pani Marszałek.

Chciałbym zapytać pana ministra, czy znane są panu jakieś porównawcze analizy tego, jak przedstawiana propozycja sytuacji prawnej ma się do ustaw lustracyjnych z innych krajów postkomunistycznych, na przykład z byłej Czechosłowacji czy z NRD. Czy tego rodzaju rozwiązania, które proponuje się w tej chwili, miały tam jakieś analogie?

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak:

Panie Senatorze, takich analiz nie prowadziliśmy, ale jest rzeczą powszechnie znaną, że na przykład w byłej NRD służb wywiadu i kontrwywiadu nie lustrowano. Zwracam uwagę na sprawę moim zdaniem niezmiernie istotną: Niemcy znajdują się w zupełnie innej sytuacji niż na przykład była Czechosłowacja czy Polska. My i tak musieliśmy bazować w pewnym sensie na aparacie wywiadu i kontrwywiadu przejętym z poprzedniego ustroju politycznego, a więc sprzed 1989 czy 1990 r. Przecież i Urząd Ochrony Państwa, i Wojskowe Służby Informacyjne w dużej mierze opierały się na funkcjonariuszach, którzy byli zatrudnieni w byłej Służbie Bezpieczeństwa czy w wojskowych służbach specjalnych przed 1990 r.

Niemcy miały, powiedziałbym, ten handikap, że właściwie mogły obsadzić służby wywiadowcze i kontrwywiadowcze byłej NRD swoimi funkcjonariuszami z Bundesrepublik. Były zatem w wyśmienitej sytuacji, mogły zlikwidować tamte służby i wprowadzić swoje służby z terenu dawnej Republiki Federalnej Niemiec, a mimo to nie zdecydowały się przecież na lustrację wywiadu i kontrwywiadu. Myślę, że to znamienne.

Jeśli chodzi o Czechosłowację, to, o ile mi wiadomo, o ile sobie dobrze przypominam, przepisy lustracyjne najpierw pozbawiały funkcjonariuszy wywiadu i kontrwywiadu przywilejów płynących ze służby w tych organach, potem Czesi zdaje się nieco inaczej na to spojrzeli, wręcz prosili niektórych funkcjonariuszy o powrót do służby, co chyba im nie do końca wyszło. Ale ja przyznaję, że to, o czym mówię, to jest raczej wiedza publicystyczna niż fachowa analiza tekstów ustaw lustracyjnych w tamtych państwach i porównanie ich z tym projektem, z którym dzisiaj państwo mają do czynienia. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Czy są kolejne pytania? Nie ma.

Wobec tego dziękuję.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak: Dziękuję bardzo.)

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.

Przypominam też, że połączone komisje będą rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.

Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Olgę Krzyżanowską.

Senator Olga Krzyżanowska:

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!

W imieniu grupy senatorów i własnym składam wniosek o odrzucenie w całości ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne. Składam ten wniosek w imieniu pana senatora Franciszka Bachledy, pana senatora Andrzeja Chronowskiego, pana senatora Mieczysława Janowskiego, pani senator Anny Kurskiej, swoim własnym, pani senator Teresy Liszcz, pani senator Janiny Sagatowskiej, pani senator Doroty Simonides, pani senator Grażyny Staniszewskiej i pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego.

Nie będę tu powtarzać wielu argumentów w toczącej się na ten temat od wielu lat dyskusji tak w Sejmie, jak i w Senacie, tej i poprzednich kadencji. Ograniczę się tylko do dwóch kwestii.

Pierwsza dotyczy naszej polskiej historii od roku 1944. Nie wszyscy na tej sali pamiętają tamte pierwsze lata, ale i wśród nas, a szczególnie w społeczeństwie, są ludzie, którzy jednak mają pamięć. Ta krótka nowelizacja, nad którą dziś debatujemy, dotyczy pracy lub współpracy w zakresie zadań wywiadu lub kontrwywiadu. Celem tej nowelizacji jest uznanie, że to działanie nie może być przeszkodą w pełnieniu funkcji publicznych.

Przypominam na marginesie, bo jest to chyba nam wszystkim znane, że nie sama praca czy współpraca, tylko zatajenie prawdy o tym fakcie ma skutki prawne w postaci niemożności pełnienia funkcji publicznych. Tak więc nikt nikogo nie chce karać. Sądzimy, że ludzie, którzy uważali, że spełniali w ten sposób swój obowiązek, mają chyba odwagę dzisiaj się do tego przyznać i nikt ich karać za to nie będzie. A jeżeli chcą to zatajać, to widocznie uważają, że czegoś trzeba się było wstydzić.

Chciałabym przypomnieć, że te właśnie formacje, wywiad i kontrwywiad i ludzie z nimi współpracujący, miały w poprzednich latach w wielu wypadkach dramatycznie złą kartę - nie chcę użyć mocniejszego wyrażenia. Pozwolę sobie przypomnieć procesy oficerów Marynarki Wojennej i wielu oficerów wojska polskiego w latach pięćdziesiątych, które były preparowane i przygotowane przez służby wywiadu i kontrwywiadu oraz ich współpracowników. W następnych latach były podobne, choć może nie tak dramatyczne fakty. Te procesy w latach pięćdziesiątych zakończyły się licznymi wyrokami śmierci i długoletnimi więzieniami. Ci ludzie po 1989 r. zostali zrehabilitowani, ale życia im nikt już nie wróci, tak jak nie cofnie się tego, że ludzie przez kilkanaście lat siedzieli w więzieniach z powodu sfałszowanych przez wywiad i kontrwywiad oraz ich współpracowników zarzutów.

Druga przyczyna złożenia wniosku o odrzucenie tej ustawy jest jak najbardziej aktualna - przyjęcie tej ustawy pozwoli oczyścić kilku prominentnych polityków rządowej koalicji z zarzutu zatajenia prawdy; nie z zarzutu, że współpracowali, tylko z zarzutu zatajenia prawdy. Nie widzę powodu, żeby osoby na wysokich stanowiskach nie poddały się normalnej obowiązującej nas procedurze lustracyjnej jak wszyscy inni obywatele. Stworzenie prawa, które im właśnie pozwoli tego uniknąć, uważamy za niewłaściwe, niesłuszne i niedobre działanie polskiego Senatu.

Wyrażam żal, że Senat Rzeczypospolitej Polskiej nie potrafi być choć w niektórych kwestiach bardziej obiektywny i pamiętający o naszej historii, że w wielu wypadkach niestety dbamy tylko o interesy własne tej czy innej partii.

Przekazuję na ręce pani marszałek wniosek o odrzucenie ustawy w całości. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie ma zgłoszeń.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Jednocześnie informuję, że w dyskusji wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli: senator Franciszek Bachleda-Księdzularz, senator Andrzej Chronowski, senator Mieczysław Janowski, senator Anna Kurska, senator Olga Krzyżanowska, senator Teresa Liszcz, senator Janina Sagatowska, senator Dorota Simonides, senator Grażyna Staniszewska, senator Andrzej Wielowieyski.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Czy przedstawiciel rządu chce się ustosunkować do przedstawionego wniosku?

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak: Jeśli to koniecznie.)

Nie ma konieczności, ale jeżeli jest taka potrzeba, to bardzo proszę.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak: W takim razie bardzo proszę o głos.)

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marek Staszak:

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

Tylko jedną sprawę chciałbym poruszyć. Dość dramatycznie zabrzmiało to, co pani senator Olga Krzyżanowska, argumentując swój wniosek, mówiła o niesławnych, niewątpliwie niesławnych procesach, które miały miejsce, i wyrokach wydawanych na podstawie tych procesów i sfałszowanych dowodów. Otóż chciałbym powiedzieć, że aczkolwiek pozornie może się wydawać, że ma to coś wspólnego z projektem ustawy, o którym dzisiaj mówimy, to jednak sądzę, że jest to tylko zbieżność pozorna, Pani Senator. Tak się bowiem składa, że tamte czyny mogą być przedmiotem normalnych postępowań karnych i, jeśli zostają ujawnione, są. To ma niewiele wspólnego z ujawnianiem pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa. Ludzie, którzy dopuścili się tych czynów, bez względu na to, czy byli oficerami wywiadu, czy kontrwywiadu, czy sędziami, czy na przykład prokuratorami, podlegają normalnej odpowiedzialności karnej za zbrodnie sądowe bądź za zwykłe przestępstwa kryminalne polegające na fałszowaniu dowodów czy zawiadamianiu o niepopełnionych przestępstwach albo rzucaniu fałszywych oskarżeń. Takie postępowania są przecież znane, powszechnie wiadomo, że takie postępowania się prowadzi.

Chcę też powiedzieć, że w tych kontratypach - bo rozumiem, że do tego głównie sprowadza się zastrzeżenie grupy senatorów, którzy wnieśli o odrzucenie tej nowelizacji - które są zapisane w tym projekcie, mowa jest o współpracy w zakresie zadań wywiadu i kontrwywiadu. Zatem nawet jeżeli współpracownik wywiadu lub kontrwywiadu poza zadaniami stricte wywiadowczymi czy kontrwywiadowczymi prowadził na przykład rozpoznanie opozycji, szkodził kościołom czy związkom wyznaniowym albo działał przeciwko prawom człowieka, to podlega lustracji. Tak więc to nie jest tylko kwestia formalnej współpracy, tego, że na przykład ktoś złożył oświadczenie o współpracy z organami wywiadu i kontrwywiadu i to go zwalnia - oczywiście w przypadku, gdy ustawa stanie się prawem obowiązującym - ze złożenia stosownego oświadczenia. Nie, treść tej współpracy ma istotne znaczenie. Jeśli jest to współpraca w zakresie zadań wywiadu i kontrwywiadu, to zgoda, jest zwolniony. Ale jeśli podpisywał na przykład zobowiązania o współpracy z wywiadem i kontrwywiadem, a de facto w swojej działalności prowadził te, powiedzmy sobie, naganne moralnie działania, to nie zwalnia go to z lustracji. W związku z tym myślę, że warto to podkreślić przy rozpoznawaniu tej nowelizacji. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Panie Ministrze.

W trakcie dyskusji został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, zatem zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisję Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego o ustosunkowanie się do przedstawionego w toku debaty nad tym punktem wniosku i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na trzydziestym posiedzeniu w dniu 27 września 2002 r. i tego samego dnia została przekazana do Senatu. Marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust.1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 234, a sprawozdania komisji w drukach nr 234A i 234B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, panią senator Czesławę Christową, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Bardzo proszę, Pani Senator.

Senator Czesława Christowa:

Dziękuję.

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!

Mam zaszczyt w imieniu Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury przedstawić Wysokiemu Senatowi sprawozdanie o uchwalonej przez Sejm w dniu 27 września bieżącego roku ustawie o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym, zawartej w druku nr 234.

Celem ustawy jest stworzenie podstaw prawnych systemu regulacji podaży zdolności przewozowej żeglugi śródlądowej oraz promocja śródlądowego transportu wodnego. Intencją ustawodawcy jest przyjęcie instrumentów mających na celu utrzymanie równowagi na rynku przewozów towarowych żeglugą śródlądową, łącznie z podjęciem interwencji w przypadku występowania zakłóceń.

Rządowy projekt ustawy uwzględnia specyfikę polskiego rynku przewozów towarowych statkami żeglugi śródlądowej oraz specyfikę techniczno-eksploatacyjną jednostek pływających posiadanych przez polskich armatorów.

Zgodnie z przyjętą przez Sejm rządową propozycją przepisów ustawy nie stosuje się do pchaczy i holowników o mocy napędowej nieprzekraczającej 150 kW. Zapis ten nie budził wątpliwości członków Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, bowiem wyłączenie spod regulacji pchaczy o mocy napędowej nieprzekraczającej 300 kW byłoby sprzeczne z interesem polskich armatorów.

Nieuwzględnienie polskiej specyfiki taboru pływającego może spowodować, iż ustawa będzie bezprzedmiotowa i nie przyczyni się do osiągania celów, dla których powstała na wzór ustaw funkcjonujących w krajach Unii Europejskiej.

Zastosowanie przedstawionego w ustawie systemu regulacji podaży zdolności przewozowej żeglugi śródlądowej oraz promocji śródlądowego transportu wodnego doprowadzi do odtworzenia i unowocześnienia statków towarowej floty śródlądowej oraz powstrzymania procesu spadku zdolności przewozowej transportu wodnego śródlądowego w Polsce.

Ustawa pozwala realizować cele polityki transportowej, w której transport wodny śródlądowy jest traktowany priorytetowo ze względu na konkurencyjne w stosunku do innych gałęzi transportu parametry techniczno-eksploatacyjne, efektywność ekonomiczną oraz znikomą szkodliwość oddziaływania na środowisko naturalne. Ustawa stworzy polskim armatorom instytucjonalne warunki do wykonania przewozów ładunków na śródlądowych drogach wodnych państw Unii Europejskiej.

Można oczekiwać, że dzięki wdrożeniu ustawy nastąpi odnowienie floty śródlądowej, przede wszystkim w drodze zakupów nowych jednostek przy równoczesnym złomowaniu jednostek najbardziej wyeksploatowanych.

Ustawa wpłynie na podniesienie konkurencyjności polskiej żeglugi śródlądowej na europejskim rynku transportowym oraz przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa żeglugi i ochrony środowiska naturalnego. Ustawa wpłynie pozytywnie także na rozwój portów i stoczni rzecznych oraz małych i średnich przedsiębiorstw uczestniczących w kompleksowej obsłudze statków i ładunków przewożonych przez transport wodny. Przyczyni się także do zwiększenia zatrudnienia oraz eksportu usług i towarów.

Ustawa dotyczy programu rządowego "Infrastruktura - klucz do rozwoju". Wraz z ustawą o żegludze śródlądowej oraz ustawą "Program dla Odry 2006" jest ważnym elementem systemu prawnego stymulującego rozwój transportu ładunków europejską siecią dróg wodnych śródlądowych.

Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury wniosła do ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym, piętnaście poprawek, które można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej należą cztery poprawki natury stylistycznej i technicznej. Są to poprawki: pierwsza, druga, czwarta i szósta. Drugą tworzą poprawki o charakterze formalnoprawnym. Są to poprawki: trzecia, piąta, siódma, ósma, dziewiąta, dziesiąta, jedenasta, dwunasta, trzynasta, czternasta i piętnasta - w sumie jedenaście poprawek.

Wprowadzenie do tekstu ustawy poprawek przedstawionych przez Komisję Skarbu Państwa i Infrastruktury sprawi, że zapisy ustawy będą bardziej czytelne i jednoznaczne.

Ustawa o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym jest zgodna z prawem Unii Europejskiej, o czym świadczy jednoznacznie opinia wyrażona przez sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej panią minister Danutę Hubner, działającą z upoważnienia przewodniczącego Komitetu Integracji Europejskiej.

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! W imieniu Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury wnoszę o przyjęcie ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym wraz z piętnastoma poprawkami przedstawionymi w druku senackim. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję, Pani Senator.

Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej pana senatora Władysława Mańkuta o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Senator Władysław Mańkut:

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

Przedkładając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, pragnę przytoczyć za uzasadnieniem przedłożenia rządowego tego projektu ustawy stwierdzenie, że potrzeba uchwalenia ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym jest związana z postanowieniem dostosowania polskiego prawa do prawa europejskiego. W szczególności do rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej nr 718 z marca 1999 r. w sprawie wspólnotowej polityki podaży floty mającej na celu promowanie transportu wodnego śródlądowego, a także do rozporządzenie do sporządzenia karty nr 805 z 16 kwietnia usadawiającego pewne środki na realizację rozporządzenia Rady w sprawie wspólnotowej polityki podaży floty mającej na celu promowanie transportu wodnego śródlądowego. Potrzebę utworzenia Funduszu Żeglugi Śródlądowej podkreśliła też Komisja Europejska w okresowym raporcie z 2001 r. o postępach Polski na drodze do członkostwa w Unii Europejskiej. Projekt omawianej ustawy uwzględnia cele, które są zawarte w tych postanowieniach.

Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przyjęła na swym posiedzeniu i rekomenduje Wysokiej Izbie szesnaście poprawek, zawartych w druku nr 234B. Wśród nich poprawki trzecia i piętnasta budziły największe zainteresowanie i wywołały długą dyskusję.

Poprawka trzecia, o której treści mówiła pani senator Christowa, jest odmienna niż ta proponowana przez Komisję Skarbu Państwa i Infrastruktury. Wynika to z faktu, iż w komisji rozpatrywano problem dostosowania prawa polskiego do prawa unijnego, mając oczywiście na uwadze również ochronę polskich jednostek pływających zwłaszcza w zakresie transportu na wodach śródlądowych. Uwzględniając potrzebę dostosowania do prawa unijnego, jak już powiedziałem, komisja przedstawia inne stanowisko niż Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury.

Poprawka piętnasta wyklucza możliwość tworzenia środka specjalnego na zasadzie specjalnej delegacji wprowadzonej ustawowo bez uwzględnienia takiej możliwości w innych aktach prawnych, które wcześniej takiej delegacji innym nie dają.

Uprzejmie proszę w imieniu komisji o przyjęcie projektu uchwały Senatu w sprawie ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym wraz z poprawkami przedstawionymi w druku nr 234B. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo.

Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.

Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie ma zgłoszeń.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury.

Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, a jest z nami podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan Marek Szymoński, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Szymoński:

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

Rząd przedstawia projekt ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym, który to projekt ma na celu stworzenie instrumentów do reaktywowania i promowania żeglugi śródlądowej w naszym kraju. Te instrumenty mają na celu przede wszystkim utrzymanie równowagi na rynku żeglugi śródlądowej poprzez kontrolę tego rynku, podjęcie ewentualnych interwencji w wypadku zakłóceń na rynku, a także wyłączenie statków towarowych i pchaczy, które w żaden sposób nie przyczyniają się do nadmiernej zdolności przewozowej na sieci połączonych dróg wodnych europejskich - i tutaj jest rejestr jednostek, które wyłącza się ze stosowania tej ustawy.

W toku prac nad tą ustawą powstała rozbieżność dotycząca jednego konkretnego przypadku, to znaczy pchaczy, które proponuje się wyłączyć, jeżeli mają moc poniżej 300 kW, ponieważ to jest akurat specyficzny element naszej floty.

Ta ustawa dostosowuje nas do prawa europejskiego w zakresie dwóch rozporządzeń. Jedno to jest rozporządzenie w sprawie wspólnotowej polityki podaży floty mającej na celu promowanie transportu wodnego śródlądowego, a drugie to rozporządzenie, które ustanawia pewne środki na realizację rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej w sprawie wspólnotowej polityki podaży floty mającej na celu promowanie transportu wodnego śródlądowego. I tu, aby wytłumaczyć tę specyficzną sytuację, chciałbym przytoczyć z preambuły tych rozporządzeń stwierdzenia, iż pożądane jest zapewnienie, że środki przewidziane niniejszym rozporządzeniem i ich wdrożenie nie zniekształcają oraz nie zagrażają zniekształceniem konkurencji.

W naszym przypadku, jeżeli dosłownie wprowadzilibyśmy to ograniczenie i wyłączyli pchacze o mocy poniżej 300 kW, to wyłączylibyśmy praktycznie całą flotę naszych pchaczy ze stosowania i w ogóle z funkcjonowania tego funduszu. Nasze pchacze akurat mieszczą się w granicach pomiędzy 150 kW i 300 kW. Mamy tych pchaczy w Polsce dwieście pięćdziesiąt cztery. Ich średnia moc wynosi 268 kW. A więc mieszczą się one dokładnie w tym przedziale, który byłby wyłączony, gdybyśmy tak dosłownie tutaj postąpili.

Drugie zalecenie mówi, że pożądane jest, aby umieścić dane przedsiębiorstwo w podobnych warunkach konkurencji. Jeśli chodzi akurat o naszą flotę, to w porównaniu z Unią Europejską mamy właśnie jednostki małe, bardzo małe, jako że w Unii Europejskiej pchacze mają moc powyżej 400 kW - to są pchacze przystosowane do pchania barek powyżej 1 tysiąca t nośności. W Polsce najliczniejsza populacja barek, jeśli tak można powiedzieć, to barki o nośności około 500 t. My mamy też zupełnie inne warunki nawigacyjne. Pchacze o dużej mocy pracują na rzekach, gdzie jest silniejszy prąd. U nas żegluga odbywa się głównie na dolnej Odrze. Stąd specyfika tej naszej floty.

Uwzględniając to, rząd przyjął po prostu takie rozwiązanie, które nie eliminuje naszej floty z zastosowania tego funduszu. Gdybyśmy więc przyjęli stricte te wielkości, a konkretnie tę wielkość: 300 kW, byłby to, praktycznie rzecz biorąc, martwy fundusz, bo on nie miałby zastosowania do naszych statków.

Pragnę podkreślić, że same składki, które tutaj wprowadzamy jako składki opłacane na rzecz tego funduszu przez armatorów też w porównaniu ze składkami, które są w Unii Europejskiej, stanowią pewną promocję i pomoc dla naszych armatorów, nie obciążając ich nadmiernie.

Mając na względzie zarówno to, jak i tę bardzo burzliwą dyskusję nad tym, czy ma to być 300 czy 150 kW, bardzo proszę Wysoki Senat o uwzględnienie jednak zapisu rządowego i tych specyficznych warunków, jakie panują w naszej flocie śródlądowej.

Chodzi o to, abyśmy nie nałożyli sobie ograniczeń, które wyeliminują potrzeby dotyczące akurat naszej żeglugi śródlądowej. Tym bardziej że nie naruszamy w niczym generalnych postanowień tych dwóch rozporządzeń, o których wspomniałem, i tym bardziej że w przyszłym roku w kwietniu to rozporządzenie, gdzie jest zawarta wielkość 300 kW, traci swoją moc. Będzie wchodziło w życie nowe rozporządzenie, a we wszystkich sprawach, jak wynika z zapisu w art. 6 rozporządzenia, dotyczących wspólnotowej polityki podaży floty oraz zmian do tegoż rozporządzenia, komisja będzie zasięgać opinii grupy złożonej z ekspertów pochodzących z organizacji zawodowych reprezentujących przewoźników żeglugi śródlądowej na szczeblu Wspólnoty oraz zainteresowanych państw członkowskich. Nasze negocjacje w obszarze transportu są zakończone i mamy wynegocjowane uzgodnienie, że przy następnych pracach nad nowym rozporządzeniem nasze postulaty w tym zakresie będą uwzględnione. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze, i proszę o pozostanie jeszcze przy mówcy.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu. Jeśli tak, to bardzo proszę. Nie ma zgłoszeń.

Dziękuję serdecznie, Panie Ministrze.

Otwieram dyskusję.

Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.

Przypominam, że połączone komisje będą rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.

Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Litwińca.

Bardzo proszę.

Senator Bogusław Litwiniec:

Uprzejmie dziękuję, Pani Marszałek.

Wysoka Izbo! Sądzę, że przed zabraniem głosu co do meritum wypada przypomnieć Wysokiej Izbie, iż mówiący te słowa jest członkiem między innymi Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, a więc komisji dbającej o kompatybilność tworzonego polskiego prawa z prawem unijnym - wierzę, że naród polski zadecyduje o przystąpieniu do Wspólnoty Europejskiej.

Po tej preambule chciałbym przypomnieć, jako człowiek zajmujący się zagadnieniami unijnymi w ramach obowiązków senatora pracującego właśnie we wspomnianej komisji, że wśród podstawowych wartości i podstawowych celów Unii Europejskiej jest między innymi zrównoważony rozwój, co więcej równowaga między rozwojem gospodarczym i rozwojem społecznym, a w zakresie polityki gospodarczej w szczególności szacunek dla małych i średnich podmiotów. Ponadto w kulturze prawa stosuje się, może nie za często, ale jednak się stosuje, zasadę odstępstwa, ze względu na to właśnie, o czym przed chwilą powiedziałem, czyli wartości i cele Unii Europejskiej.

I dlatego biorąc pod uwagę to, co stało się rozbieżnością, tak to nazwijmy, pomiędzy poglądem zawartym w projekcie rządu a poglądem zawartym w poprawce trzeciej mojej komisji, no powiem szczerze, jestem przeciwny poprawce trzeciej mojej komisji. Popieram pogląd, który przeczytałem i który usłyszałem, prezentowany przez rząd Rzeczypospolitej. To właśnie uchwalenie rządowej wersji ustawy będzie przykładem poparcia ducha praw Unii Europejskiej. Dziękuję.

Wicemarszałek Jolanta Danielak:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie ma zgłoszeń.

Informuję, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Dziękuję panu ministrowi, że był uprzejmy towarzyszyć nam w czasie obrad.

W trakcie dyskusji senatorowie nie zgłosili wniosków o charakterze legislacyjnym, ale komisje przedstawiły różne poprawki, a więc zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisję Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.

Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o Funduszu Żeglugi Śródlądowej i Funduszu Rezerwowym zostanie przeprowadzone w dniu jutrzejszym.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w  sprawie ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym dziewiątym posiedzeniu 12 września 2002 r. Do Senatu została przekazana 13 września tegoż roku, a marszałek Senatu 17 września 2002 r. zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 220, a sprawozdania komisji w drukach nr 220A i 220B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury senatora Mieczysława Mietłę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Mieczysław Mietła:

Dziękuję.

Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!

W imieniu Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie z prac komisji nad uchwaloną przez Sejm w dniu 12 września ustawą o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych. Ustawa ta jest przedłożeniem rządowym.

Zasadniczym celem uchwalonej przez Sejm ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych jest dostosowanie obecnego, obowiązującego prawa polskiego w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych do przepisów Unii Europejskiej.

Wymieniona ustawa obejmuje wszystkie podmioty wykonujące transport drogowy towarów niebezpiecznych, to jest przewoźników i odbiorców takich towarów.

Ponadto przedłożona ustawa kompleksowo i precyzyjnie traktuje podmiot regulacji, określając i opisując szczegółowo kompetencje polskich organów administracji, pojazdy, którymi przewozi się towary niebezpieczne, wymagania wobec kierowców, w tym kwestię przeszkolenia pracowników obsługujących transport. Szczegółowo określono sposób prowadzenia szkoleń i kursów, egzaminów, nadzór zewnętrzny prowadzony przez wojewodę za pośrednictwem wyspecjalizowanych służb, nadzór wewnętrzny w przedsiębiorstwie, wykonywany przez przedsiębiorcę za pomocą doradcy do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych, kontrolę przewozu towarów niebezpiecznych, a więc organy upoważnione do kontroli oraz jej przedmiot i zakres.

Panie i Panowie Senatorowie! W czasie przygotowywania projektu niniejszej ustawy i trwającego procesu legislacyjnego przyjęto jako główną zasadę, że ustawa w możliwie największym stopniu powinna się odwoływać wprost do norm zawartych w umowie ARD, i to zarówno w przypadku międzynarodowego, jak i krajowego przewozu towarów niebezpiecznych. Przyjęta zasada bezpośredniego odwoływania się do regulacji umowy ARD wynika z dwuletniego cyklu aktualizacji przepisów europejskich. Ten dwuletni cykl podyktowany jest szybkim postępem technicznym w dziedzinie bezpieczeństwa transportu oraz pojawianiem się nowych materiałów i towarów produkowanych przez przemysł. Bezpośrednie odwołanie się do przepisów zawartych w umowie ARD zniesie też przeszkodę w swobodnym dostępie do wykonywania przez polskich przewoźników usług transportowych na rynku europejskim.

Szanowni Państwo! Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury po wnikliwej dyskusji i analizie tekstu ustawy zgłasza dwadzieścia jeden poprawek zmierzających do doprecyzowania wielu zapisów, mogących w przyszłości stanowić utrudnienia w interpretacji zadań nałożonych na osoby i instytucje zajmujące się organizacją, przewozem i kontrolą przewozów materiałów i towarów niebezpiecznych. Jedenaście proponowanych poprawek ma charakter redakcyjny.

Szczegółowo przedyskutowano poprawkę dotyczącą art. 1, w związku z zasadą, iż przedmiot ustawy należy określić możliwie najzwięźlej, jednakże w sposób adekwatnie informujący o jej treści. Za niewłaściwą należy uznać konstrukcję tego artykułu. Stanowi on, iż przepisy ustawy stosuje się do przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, co jest oczywiste w świetle jej tytułu. Zważywszy na niezgodność treści przytoczonego artykułu ze wspomnianą wcześniej regułą dokonano jego stosownej modyfikacji.

Z punktu widzenia zasad obowiązywania aktu normatywnego zbędne jest sformułowanie zawarte w art. 2 pkt 1 ustawy, w myśl którego przez umowę ADR należy rozumieć umowę europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, sporządzoną w Genewie dnia 30 września 1957 r. Skreśla się więc wyrazy: "wraz ze zmianami obowiązującymi od daty ich wejścia w życie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, podanymi do publicznej wiadomości we właściwy sposób."

W art. 6 proponuje się dodać pkt 2a w brzmieniu: "Prezes Urzędu Dozoru Technicznego - w sprawach nadzoru nad wytwarzaniem i wykonywaniem badań okresowych butli". Projekt nowej ustawy w niezamierzony sposób zmienia w istotnej mierze dotychczasowy, trwający od dziesiątków lat podział kompetencji pomiędzy organami dozoru technicznego, działającymi na podstawie ustawy o dozorze technicznym, który zapewnia właściwy poziom bezpieczeństwa butli również w czasie transportu. Obecna kadra - tak Urzędu Dozoru Technicznego, jak Transportowego Dozoru Technicznego - ma odpowiednie przygotowanie oraz wyposażenie i sprawuje nadzór nad wytwarzaniem i badaniem okresowym butli gazowych od chwili pojawienia się tych wyrobów na polskim rynku. Przesunięcie więc nadzoru na inny organ, odpowiedzialny za bezpieczeństwo butli gazowych, w tym obszarze jest niecelowe i pociągnęłoby znaczne środki finansowe.

Poprawki siódma, do art. 9 ust. 5, oraz czternasta. Za niezgodne z art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej należy uznać przepisy, które wprowadzają wymóg uwzględnienia przez podmiot upoważniony do wydawania rozporządzenia postanowień odrębnych, unormowań, w szczególności stosowanych umów międzynarodowych. Uwaga ta dotyczy art. 9 ust. 5, art. 18 ust. 2 i art. 26 ustawy. Wymóg ten nie może być uznany za spełnienie konstytucyjnej normy, nakazującej wskazanie w przepisie upoważniającym wytycznych dotyczących treści aktu wykonawczego. Mają być one bowiem konkretnymi wskazówkami, na gruncie danej delegacji ustawowej, przekazującymi treść rozporządzenia lub sposób ukształtowania jego treści. Dochowanie zaś wymogów zgodności aktu wykonawczego z przepisami stosowanej umowy międzynarodowej wynika z hierarchicznego systemu źródeł prawa, określonego w konstytucji.

I poprawka dziewiąta. Dąży się tu do jednoznacznego określenia zakresu egzaminu w ramach kursu dokształcającego. Wnosi się o skreślenie wyrazów "w szczególności".

Kolejna poprawka, szesnasta. Proponuje się, aby zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy zgłoszenia przewozu niektórych towarów niebezpiecznych do komendanta wojewódzkiego Policji oraz do komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej obowiązani byli dokonać: przewoźnik, jeśli przewóz rozpoczyna się w Rzeczypospolitej Polskiej i jest wykonywany przez przewoźnika polskiego; nadawca towaru niebezpiecznego, jeżeli przewóz rozpoczyna się w Rzeczypospolitej Polskiej i jest wykonywany przez przewoźnika zagranicznego; właściwa graniczna placówka kontrolna Straży Granicznej, jeżeli przewóz rozpoczyna się za granicą. Podkreślenia wymaga, iż zarówno w ustawie, jak i w obowiązującym systemie prawa nie zostały zdefiniowane pojęcia "przewoźnik polski" oraz "przewoźnik zagraniczny".

I poprawka dwudziesta pierwsza, do art. 34 zmiany szóstej, dotyczącej art. 115d. Poprawka ta ma charakter legislacyjny. Nie zmienia się tutaj obowiązującego stanu prawnego, ale przepis staje się czytelny i zrozumiały. Zmienioną treść tego właśnie artykułu mają państwo w swoim dokumencie, w druku nr 220A.

Komisja wnosi o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami. Dziękuję bardzo za uwagę.

(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Kazimierz Kutz)

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Zgodnie z art. 44 ust. 5 regulaminu przed przystąpieniem do dyskusji...

(Senator Genowefa Ferenc: Ale jeszcze drugi sprawozdawca.)

Przepraszam. Pani widzi, że jestem świeży. Tak jest, bardzo proszę.

Proszę o zabranie głosu, w imieniu drugiej komisji, panią senator Ferenc.

Senator Genowefa Ferenc:

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Z upoważnienia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z posiedzenia komisji rozpatrującej ustawę o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych. Komisja rozpatrzyła tę ustawę na posiedzeniu w dniu 26 września, proponując wprowadzić dwadzieścia jeden poprawek. Wyniki pracy komisji zostały zawarte w druku nr 220B.

Ustawa o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych jest ustawą, wobec której Rada Ministrów zadeklarowała, iż jej wprowadzenie ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej.

Ustawa ta określa zasady przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, wymagania w stosunku do kierowców i innych osób wykonujących czynności z tym związane oraz organy właściwe do sprawowania nadzoru i kontroli nad tymi przewozami.

Należy zwrócić uwagę, że krajowe normy regulujące przewóz materiałów niebezpiecznych od wielu lat oparte są na międzynarodowej umowie europejskiej, dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, sporządzonej w Genewie 30 września 1957 r., o czym wspominał już pan senator sprawozdawca Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Jest to umowa ADR. Ten sam kierunek przyjęło ustawodawstwo unijne, które wdrożyło postanowienia tej umowy w czterech dyrektywach. Zostały one wyszczególnione w rządowym uzasadnieniu do ustawy - to druk nr 703. Większość problemów regulowanych w dyrektywach zostało zawarte w ustawie - Prawo o ruchu drogowym, należy jednak zwrócić uwagę, że zakres spraw regulowanych w tychże dyrektywach znacznie wykracza poza tematykę prawa o ruchu drogowym. W związku z tym podjęto decyzję o przygotowaniu odrębnej ustawy, w której zamiast dotychczasowego pojęcia "materiały niebezpieczne" zastosowano nazwę "towary niebezpieczne", nazwę używaną w przepisach międzynarodowych i unijnych.

W ustawie uwzględniono zasady przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, wymagania w stosunku do kierowców i innych osób wykonujących czynności związane z tym przewozem oraz organy właściwe do sprawowania nadzoru i kontroli w tych sprawach.

Przyjęto w niej generalną zasadę zezwalającą na przewóz drogowy tych towarów, które umowa ADR określa jako dopuszczone do przewozu międzynarodowego. W ustawie sprecyzowane zostały pojazdy, którymi przewozi się towary niebezpieczne, określając wymagania w zakresie warunków technicznych, potrzebę dodatkowego wyposażenia lub oznakowania. Wskazano też jednostki, które są upoważnione do dopuszczenia pojazdów do ruchu.

Kolejny temat, który został uregulowany w ustawie, to wymagania wobec kierowców przewożących towary niebezpieczne. Zasadniczo nie uległy one zmianie w porównaniu z dotychczasowymi.

Określone zostały również wymagania w stosunku do przedsiębiorców ubiegających się o zezwolenia na prowadzenie kursów dokształcających. Ze względu na skalę dokonywanych przewozów towarów niebezpiecznych - stanowią one około 10% wszystkich przewozów drogowych - oraz skalę ewentualnych zagrożeń wprowadzono dwa rodzaje nadzoru: nadzór zewnętrzny, prowadzony przez wojewodę, oraz nadzór wewnętrzny w przedsiębiorstwie. Regulacje te zawarte są w art. 20 i 21 ustawy.

Wdrożenie proponowanych przepisów winno przyczynić się do dalszej poprawy bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych, a tym samym do uniknięcia ewentualnych zagrożeń, których likwidacja jest bardzo kosztowna.

Panie i Panowie Senatorowie! W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej zwracam się z prośbą o poparcie stanowiska komisji zawartego w druku nr 220B.

Stanowisko komisji zostało przyjęte jednogłośnie. Dziękuję.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję, Pani Senator. Jeszcze raz chcę powiedzieć, że jest mi przykro, iż chciałem panią pominąć przy tak ważnym wystąpieniu.

Przypominam, że zgodnie z naszym regulaminem przed przystąpieniem do dyskusji można zadawać senatorom sprawozdawcom pytania z miejsca.

Czy ktoś chciałby skorzystać z tego prawa? Nie widzę chętnych.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury. Mamy na sali przedstawiciela Ministerstwa Infrastruktury, podsekretarza stanu pana Mieczysława Muszyńskiego.

W związku z tym, zgodnie z naszym regulaminem, chciałem zapytać, czy pan minister chciałby zabrać głos w sprawie omawianej ustawy.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Mieczysław Muszyński: Nie, dziękuję.)

Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 ust. 6 naszego regulaminu senatorowie mogą kierować trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego z nami ministra.

Czy ktoś chciałby skorzystać z tego prawa?

Proszę bardzo, Panie Senatorze.

Senator Jan Szafraniec:

Panie Marszałku! Panie Ministrze!

Leży przede mną dyrektywa Rady nr 96/35 z 1996 r., która dotyczy wyznaczenia oraz kwalifikacji zawodowych doradców do spraw bezpieczeństwa w transporcie drogowym, kolejowym i śródlądowym towarów niebezpiecznych. I w tejże dyrektywie jest mowa o tym, że doradca może być również dyrektorem przedsiębiorstwa. Czy ja dobrze rozumiem? Czy dyrektor przedsiębiorstwa, przedsiębiorca, który wykonuje przewóz towarów niebezpiecznych i związany z tym przewozem załadunek oraz rozładunek, może być jednocześnie doradcą wewnętrznym w stosunku do samego siebie? Dziękuję.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję.

Czy są jeszcze pytania do pana ministra? Nie ma.

Panie Ministrze, bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Mieczysław Muszyński:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Odpowiadam na pytanie pana senatora. Oczywiście dyrektor zakładu może być uprawniony do wykonywania funkcji doradcy do spraw bezpieczeństwa przewozu materiałów niebezpiecznych, po spełnieniu odpowiednich warunków, jeżeli chodzi o kwalifikacje. Proces sprawdzenia tych kwalifikacji jest określony. I ten dyrektor może pełnić w tymże zakładzie również tę rolę. Według nas jest to duża zaleta. Może być bezpośrednio zorientowany w samym otoczeniu, może pełnić tę rolę korzystając ze swoich doświadczeń  wewnątrz zakładu.

Korzystając z okazji, jeśli pan marszałek pozwoli, powiem kilka zdań. Początkowo powiedziałem, że nie chcę zabierać głosu w sprawie tej ustawy, ponieważ ona rzeczywiście jest nowoczesnym aktem prawnym. Po raz pierwszy na podstawie regulacji prawnych rozdzielamy problem przewozu materiałów niebezpiecznych od prawa o ruchu drogowym, i to nie tylko ze względu na postanowienia konwencji ADR, ale również ze względu na wagę problemu. Pani przewodnicząca komisji raczyła wspomnieć, że jest to 10% przewozów drogowych. Oczywiście dziś jest to tylko 10% - albo aż 10% - ale waga problemu, w sensie zagrożenia dla otoczenia, jest znacznie większa, niż sugeruje te 10%. Dzisiaj mamy do czynienia z bardzo różnorodnym definiowaniem towarów niebezpiecznych. W listach przewozowych wpisuje się dosyć dziwne nazwy. I z tego wynika nawet ta zmiana - poprzednio mówiliśmy o przewozie materiałów niebezpiecznych, a dzisiaj mówimy o przewozie towarów niebezpiecznych.

Inspekcja drogowa, która wczoraj rozpoczęła pracę, ma jednoznaczne instrukcje co do kontroli przewozów. W ustawie w różnych definicjach określa się generalnie, co jest towarem niebezpiecznym, myślę więc, że pomoże to wszystkim - zarówno kontrolującym, jak i nadawcom oraz przewoźnikom - w sposób jednoznaczny kwalifikować swoją odpowiedzialność za taki przewóz. To jest bardzo istotne.

W tych kwestiach również doradca do spraw bezpieczeństwa przewozu musiałby bardzo ściśle współpracować z Inspekcją Transportu Drogowego. Ponadto minister infrastruktury ma zamiar wydać w tej sprawie specjalne informacje, które powinny być wykorzystywane we wzajemnym porozumiewaniu się, w interpretacji przepisów, ale również w rozpoznawaniu zagrożenia podczas przewozu.

Po raz pierwszy w tej ustawie zajmujemy się nie tyle samym przewozem, co jego technologią, różną technologią przewozu, między innymi technologią przewozu transportem kombinowanym. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję panu ministrowi.

Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos i zapytać pana ministra o cokolwiek? Nie widzę zgłoszeń.

Dziękuję więc, Panie Ministrze.

Wobec tego otwieram dyskusję.

Przypominam o ograniczeniach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia, formy zapisywania się do głosu oraz składania wniosków na piśmie w trakcie trwania tego punktu programu.

Na liście mówców mam zapisanego jednego senatora, a jest to senator Grzegorz Niski.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Grzegorz Niski:

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Przedmiotowa ustawa była rozpatrywana również na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, w dniu 24 września. My zajmowaliśmy się tą ustawą po wcześniejszym rozpatrzeniu jej przez Komisję Skarbu Państwa i Infrastruktury, mając już możliwość wglądu w poprawki, które zaproponowała ta komisja.

Wysoki Senacie! Przedstawiony projekt nowej regulacji prawnej odnosi się do bardzo ważnego obszaru związanego z przewozem i technologią przewozu, do tego obszaru, w którym występują duże zagrożenia dotyczące otoczenia, środków transportu, linii kolejowych, dróg. Dotychczasowa regulacja prawna tych zagadnień, która była zawarta w części ustawy - Prawo o ruchu drogowym lub też była częścią tej ustawy, jest już wobec dzisiejszych wymagań niewystarczająca. Międzynarodowe regulacje dotyczące wymagań technicznych, dyrektywy Unii Europejskiej, jak również nasze wewnętrzne przepisy powodują, że jest potrzebne stworzenie jednolitego aktu prawnego, który obejmowałby cały obszar przewozów towarów niebezpiecznych.

Powstaje więc oddzielny akt obejmujący wszystkie dyrektywy unijne i dyrektywę Parlamentu Europejskiego z 17 kwietnia 2000 r. Odnosi się on również do prawa określonego w międzynarodowej konwencji, w umowie ADR, która reguluje wszystkie kwestie dotyczące całego procesu przewozu - począwszy od dokumentów, przygotowania dokumentów pojazdu, poprzez samą technologię przewozu, o czym mówił pan minister, po wszelkiego rodzaju zabezpieczenia, jak również kontrole nad przewozami.

Według opinii wyrażanych w dyskusji, która toczyła się na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, przedstawiona regulacja prawna jest nowoczesnym aktem prawnym, normującym wszystkie wymienione kwestie, w tym również obowiązek przekazywania informacji o wydanych zaświadczeniach do centralnej ewidencji kierowców. Są to właśnie te dodatkowe regulacje prawne, które pozwolą nad całym przewozem, nad całym procesem przewozowym, jak również nad technologią przewozów, mieć szczególny nadzór przez organa do tego powołane.

Wysoki Senacie! Osobiście uważam, że jest to dobra regulacja prawna. Zabezpiecza ona i otoczenie, i osoby - przewoźnika, kierowcę, wszystkich mających związek z tym procesem, z przygotowaniem towaru do przewozu i z jego zabezpieczeniem - przed ewentualnymi skutkami szkodliwego oddziaływania w czasie tego przewozu.

Senatorowie Komisji Ochrony Środowiska w dyskusji podkreślali, że jest to nowoczesna regulacja prawna wychodząca naprzeciw potrzebom naszego państwa, normująca wszystkie dotychczasowe problemy w jednolitym tekście.

Na szczególną uwagę - i to było w dyskusji Komisji Ochrony Środowiska szczególnie podkreślane - zasługuje wprowadzenie poprawki do art. 6, polegającej na dodaniu pktu 2a, co powoduje powrót do dotychczasowej dobrej, ukształtowanej przez dziesięciolecia tradycji, mianowicie do podziału kompetencji pomiędzy organy dozoru technicznego, które działają na podstawie ustawy o dozorze technicznym. Zapewni to właściwy poziom bezpieczeństwa butli również w czasie transportu. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę zgłoszeń.

Informuję zatem, że lista mówców została wyczerpana.

Zgodnie z art. 52 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.

Informuję też, że głosowanie w sprawie ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych zostanie przeprowadzone w dniu jutrzejszym.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym dziewiątym posiedzeniu w dniu 13 września 2002 r., a do Senatu została przekazana w dniu 16 września tegoż roku. Marszałek Senatu w dniu 17 września 2002 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 regulaminu, skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przypominam też, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 224, a sprawozdanie komisji w druku nr 224A.

Proszę zatem sprawozdawcę Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury senatora Kazimierza Drożdża o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.

Proszę bardzo.

Senator Kazimierz Drożdż:

Dziękuję bardzo.

Panie Marszałku! Szanowni Państwo Senatorowie! Panie Ministrze!

Mam przyjemność przedłożyć w imieniu Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury sprawozdanie dotyczące sejmowej ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym, zawartej w druku senackim nr 224.

Projektowana nowelizacja ma na celu umożliwienie ponownego zarejestrowania ciągników rolniczych i przyczep, które zostały wyrejestrowane przed 1 stycznia 1998 r., czyli przed wejściem w życie obowiązującej ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Poprzednia ustawa z dnia 1 lutego 1983 r. dawała możliwość wyrejestrowania pojazdu na wniosek właściciela i możliwość jego ponownego zarejestrowania. Wielu właścicieli ciągników i przyczep rolniczych, którzy zaprzestali prowadzenia działalności rolniczej, dokonywało ich wyrejestrowania, aby nie płacić podatku od środków transportu. Obecnie jednak, wznawiając działalność gospodarczą, chcieliby oni zarejestrować ciągnik czy przyczepę, których są właścicielami, ale ustawa takiej możliwości im nie daje. Większość takich przypadków dotyczy rolników, którzy znajdują się w bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej. Obecnie obowiązujące przepisy zmuszają właścicieli ciągników i przyczep rolniczych do korzystania z nich bez zarejestrowania, czyli, niestety, niezgodnie z obowiązującym prawem.

Przyjęcie tego projektu nie spowoduje skutków budżetowych, a rozwiązania w nim zawarte nie są objęte prawem Unii Europejskiej.

W czasie procedowania w Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury przedstawiciel resortu infrastruktury, reprezentujący rząd, zwracał uwagę na to, że rząd w tym roku ma zamiar przeprowadzić projekt o dużo szerszym zakresie zmian w prawie o ruchu drogowym.

Ze względu na to, że ta sprawa dotyka znacznej części grupy społecznej, o której mowa, a jednocześnie nie powoduje skutków budżetowych, ponadto nie zagraża bezpieczeństwu na drodze - bo rejestrować można tylko te ciągniki, które przejdą stosowne badania techniczne - komisja jednogłośnie podjęła decyzję o poparciu projektu, zgodnie z przedłożeniem zawartym w druku senackim nr 224A. Rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie tego projektu ustawy bez poprawek. Dziękuję za uwagę.

Wicemarszałek Kazimierz Kutz:

Dziękuję panu senatorowi.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby postawić sprawozdawcy jakieś pytanie, związane oczywiście z tą ustawą?

(Sygnał telefonu komórkowego)

Proszę wyłączyć te urządzenia.

Nie widzę zgłoszeń.

Dziękuję panu, Panie Sprawozdawco.

(Senator Kazimierz Drożdż: Dziękuję.)

Przypominam, że rozpatrywana ustawa była poselskim projektem ustawy.

Zgodnie z Regulaminem Senatu chciałbym zapytać pana ministra Muszyńskiego, czy chce zabrać głos w sprawie tej ustawy.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Mieczysław Muszyński: Nie, dziękuję bardzo.)

Ale czy pan ma taki sposób, że za chwilę pan wejdzie i... Nie? Dziękuję.

Zgodnie z art. 44 regulaminu można panu ministrowi zadawać, oczywiście z miejsca, pytania w sprawie tej ustawy.

Czy ktoś ma pytania do pana ministra? Nie widzę chętnych.

W związku z tym otwieram dyskusję.

I od razu stwierdzam, że nie ma chętnych do dyskusji.

Czy ktoś chciałby jednak zabrać głos w dyskusji? Nie.

W związku z tym, zgodnie z art. 52 Regulaminu Senatu, zamykam tę część obrad.

Stwierdzam, że głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym zostanie przeprowadzone w dniu jutrzejszym. Dziękuję.

Pan minister, jak się zdaje, jest wolny, tak? Nie? To bardzo mi miło.

Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o organizacji rynku rybnego oraz o zmianie ustawy o rybołówstwie morskim.

Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwudziestym dziewiątym posiedzeniu w dniu 12 września tego roku, a do Senatu została przekazana w dniu 13 września tego samego roku. Marszałek Senatu w dniu 17 września, zgodnie z art. 68 regulaminu, skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania.

Przypominam też, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 221, a sprawozdania komisji w drukach nr 221A i 221B.

Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatora Krzysztofa Borkowskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy... Nie ma go?

(Głos z sali: Nie ma.)

Czy ktoś go zastąpi?

(Głos z sali: Nie.)

W związku z tym ogłaszam pięciominutową przerwę. Pięć minut przerwy.

(Przerwa w obradach od godziny 12 minut 57 do godziny 13 minut 00)

 

---